Bài giảng Địa lí 6 - Tiết 11, Bài 9: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa

TRƯỜNG THCS CÁI DẦU 
Ñòa Lyù 6 
Tieát 11 - Baøi 9 
HIỆN TƯỢNG NGÀY ,ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA. 
HÂN HẠNH GẶP LẠI CÁC BẠN 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
SỰ VẬN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜI VÀ CÁC MÙA Ở BẮC BÁN CẦU 
HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM 
DÀI NGẮN THEO MÙA. 
Tiết 11 - Bài 9:  
TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất 
VỊ TRÍ CỦA TRÁI ĐẤT TRÊN QUỸ ĐẠO QUANH MẶT TRỜI VÀO CÁC NGÀY HẠ CHÍ VÀ ĐÔNG CHÍ 
 Tại sao đường biểu diễn trục Trái Đất và đường 
 phân chia sáng tối không trùng nhau ? 
TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ n ên không trùng với đường phân chia sáng tối. 
Ngày 
Nửa cầu 
Diện tích được chiếu sáng 
Di ện tích không được chiếu sáng 
M ùa 
Kết luận về độ dài của ngày và đêm 
22/6 
 Bắc 
 Nam 
22/12 
 Bắc 
Nam 
So sánh diện tích được chiếu sáng và diên tích không được chiếu sáng ở nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam vào ngày 22/6 và 22/12 rồi điền vào bảng sau: 
Ngày dài hơn đêm 
Ngày dài hơn đêm 
Ngày ngắn hơn đêm 
Ngày ngắn hơn đêm 
Nhiều 
Nhiều 
Nhiều 
Nhiều 
Ít 
Ít 
Ít 
Ít 
Nóng 
Nóng 
Lạnh 
Lạnh 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất: 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ n ên không trùng với đường sáng tối . 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu: 
 	 	+ Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 	+ Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN Ở CÁC ĐỊA ĐIỂM 
CÓ VĨ ĐỘ KHÁC NHAU 
Dựa vào hình 25: :hãy so sánh độ dài ngày, đêm ở các điểm A,B,C,D,D’,B’,A’ vào ngày 22/6 ? 
Nửa cầu 
Điểm 
Vĩ 
độ 
Thời gian ngày, đêm 
Mùa 
Kết luận 
 Bắc 
D 
66 º33’B 
B 
40 ºB 
A 
20 ºB 
C 
0 º 
Nam 
A’ 
20 ºN 
B’ 
40 ºN 
D’ 
66 º33’N 
Ngày dài 24h 
Ngày dài khoảng 15h 
Ngày dài khoảng13h 
Ngày dài bằng đêm 
Đêm dài khoảng 13h 
Đêm dài khoảng 15h 
Đêm dài 24h 
Nóng 
Lạnh 
Càng lên vĩ độ cao ngày càng dài ra, đêm càng ngắn lại 
Quanh năm ngày dài bằngđêm 
Càng lên vĩ độ cao đêm càng dài ra ngày càng ngắn lại 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
Xích đạo 
TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
1 Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất: 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66°33’ nên không trùng với đường sáng tối . 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn. 
SỰ VẬN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜI VÀ CÁC MÙA Ở BẮC BÁN CẦU 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1 . Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ nên không trùng với đường sáng tối . 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn. 
 - Ngày xuân phân ( 21/3 ) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm. 
SỰ VẬN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜI VÀ CÁC MÙA Ở BẮC BÁN CẦU 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày , đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ nên không trùng với đường sáng tối . 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn . 
 - Ngày xuân phân ( 21/3 ) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm. 
 2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 Dựa vào hình vẽ cho biết độ dài ngày và đêm tại các điểm D và D’ (ở vĩ tuyến 66 0 33’ B và N) của hai nửa cầu vào các ngày 22/6 và 22/12 và giải thích tại sao? 
 H ÌNH 25 –SGK - TRANG 29 
HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN Ở CÁC ĐỊA ĐIỂM CÓ VĨ ĐỘ KHÁC NHAU 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất : 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66°33’ nên không trùng với đường sáng tối. 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 -Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn 
 -Ở xích đạo quanh năm ngày bằng đêm. 
 - Ngày xuân phân ( 21/3 ) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm . 
 2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 - Vào các ngày 22/6 và 22/12 các địa điểm ở vĩ tuyến 66 0 33’ B và N có một ngày hoặc đêm dài suốt 24 h. 
Qua bảng số liệu trên em hãy cho biết : càng tiến về cực Bắc thì số ngày có ngày dài suốt 24h thay đổi như thế nào? 
Vĩ độ 
66 º33’B 
70 ºB 
75 ºB 
80 ºB 
85 ºB 
90 ºB 
Số ngày có ngày dài suốt 24h 
1 
65 
103 
134 
161 
186 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1 Hiện tượng ngày , đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất : 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66°33’ nên không trùng với đường sáng tối. 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn 
 - Ngày xuân phân ( 21/3 ) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm . 
2 .Ở hai miềm cực số ngày có ngày , đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 - Vào các ngày 22/6 và 22/12 các dịa điểm ở vĩ tuyến 66 o 33’ B và N có một ngày hoặc đêm dài suốt 24 h . 
 -Càng tiến về cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h càng nhiều và dao động theo mùa từ một ngày đến 6 tháng . 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN Ở CÁC ĐỊA ĐIỂM 
 CÓ VĨ ĐỘ KHÁC NHAU. 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1 . Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ nên không trùng với đường sáng tối . 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo m ùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn - - Ngày xuân phân ( 21/3 ) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm . 
 2 . Ở hai miềm cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 - Vào các ngày 22/6 và 22/12 các dịa điểm ở vĩ tuyến 66 0 33’ B và N có một ngày hoặc đêm dài suốt 24 h. 
 - Càng tiến về cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24h càng nhiều. 
 - Các địa điểm nằm ở cực B và cực N có ngày, đêm dài suốt 6 tháng. 
 3 . Các đường vĩ tuyến đặc biệt 
VỊ TRÍ CỦA TRÁI ĐẤT TRÊN QUỸ ĐẠO QUANH MẶT TRỜI VÀO CÁC NGÀY HẠ CHÍ VÀ ĐÔNG CHÍ 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất : 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ nên không trùng với đường sáng tối. 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn . 
 - Ngày xuân phân (21/3) và thu phân (23/9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm . 
 2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 - Vào các ngày 22/6 và 22/12 các dịa điểm ở vĩ tuyến 66 0 33’ B và N có một ngày hoặc đêm dài suốt 24 h . 
 - Càng tiến về cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h càng nhiều. 
 - Các địa điểm nằm ở cực B và N có ngày, đêm dài suốt 6 tháng. 
 3 . Các đường vĩ tuyến đặc biệt 
 - Vĩ tuyến 23 0 27’ B : Đường chí tuyến Bắc. 
 - Vĩ tuyến 23 0 27’ N : Đường chí tuyến Nam . 
 - V ĩ tuyến 66 0 33’ B: Vòng cực Bắc . 
 - V ĩ tuyến 66 0 33’ N: Vòng cực Nam. 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 TIẾT 11 – BÀI 9 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY , ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA 
 1. Hiện tượng ngày , đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất : 
 - Do trục Trái Đất luôn nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66 0 33’ nên không trùng với đường sáng tối. 
 Sinh ra hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa ở hai nửa cầu. 
 + Mùa nóng ngày dài đêm ngắn. 
 + Mùa lạnh ngày ngắn đêm dài. 
 - Ở xích đạo quanh năm có ngày dài bằng đêm. 
 - Càng lên vĩ độ cao mức độ chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn . 
 - Ngày xuân phân (21/3) và thu phân (23/ 9) là hai ngày duy nhất khắp nơi trên Trái Đất đều có ngày dài bằng đêm . 
 2. Ở hai miềm cực số ngày có ngày , đêm dài suốt 24 h thay đổi theo mùa 
 - Vào các ngày 22/6 và 22/12 các dịa điểm ở vĩ tuyến 66 o 33’ B và N có một ngày hoặc đêm dài suốt 24 h . 
 - Càng tiến về cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 h càng nhiều 
 - Các địa điểm nằm ở cực B và N có ngày, đêm dài suốt 6 tháng.. 
 3. Các đường vĩ tuyến đặc biệt 
 - Vĩ tuyến 23 0 27’ B : Đường chí tuyến Bắc. 
 - Vĩ tuyến 23 0 27’ N : Đường chí tuyến Nam . 
 - Vĩ tuyến 66 0 33’ B: Vòng cực Bắc. 
 - Vĩ tuyến 66 0 33’ N: Vòng cực Nam. 
 1). Trong ngày 22/6 ở nửa cầu Bắc diện tích được chiếu sáng........... diện tích không được chiếu sáng. Tại điểm A thuộc nửa cầu Bắc có ngày ..... đêm ..... 
2 ) . Trong ngày 22/6 ở nửa cầu Nam diện tích được chiếu sáng.............. diện tích không được chiếu sáng. Tại điểm B’ thuộc nửa cầu Nam có ngày ......... đêm ...... 
Bài 1 : :Dựa vào hình 25-SGK trang 29 cùng kiến thức đã học điền tiếp vào chỗ (.....) để hoàn chỉnh các câu dưới đây 
3 ) . Trong ngày 22/12 ở nửa cầu Bắc diện tích được chiếu sáng ................ diện tích không được chiếu sáng. Tại điểm B thuộc nửa cầu Bắc có ngày..... đêm.... 
4). Trong ngày22/12 ở nửa cầu Nam diện tích được chiếu sáng ............ .diện tích không được chiếu sáng. Tại điểm A’ thuộc nửa cầu Nam có ngày .... đêm....... 
nhiều hơn 
nhiều hơn 
ít hơn 
ít hơn 
dài 
dài 
dài 
dài 
ngắn 
ngắn 
ngắn 
ngắn 
ngày. 
ngày. 
mùa 
trong 
 năm 
đêm. 
mùa 
nóng 
mùa 
 lạnh 
đêm 
ngắn 
dài. 
dài 
ngắn 
Bài 2 : Nối các ô chữ dưới đây bằng các mũi tên để được một sơ đồ đùng 
Hướng dẫn về nhà : 
1. Học bài và làm bài theo câu hỏi trong SGK và sách bài tập 
2. Tìm hiểu hiện tượng đêm trắng là gì ? Tại sao ở các vĩ độ cao lại có hiện tượng đêm trắng? 
3. Chuẩn bị bài 10: 
 “ Cấu tạo bên trong của Trái đất” 
Bài học kết thúc. K í nh mời c á c thầy c ô gi á o v à c á c em nghỉ ! 
Dựa vào hình 25 hãy so sánh độ dài ngày, đêm ở các điểm A,B,C,D,D’,B’,A’ vào ngày 22/6 ? 
Ngày 
Nửa cầu 
Điểm 
Vĩ 
độ 
Thời gian ngày, đêm 
Mùa 
Kết luận 
22/6 
 Bắc 
D 
66 º33’B 
B 
40 ºB 
A 
20 ºB 
X.Đ 
C 
0 º 
Nam 
A’ 
20 ºN 
B’ 
40 ºN 
D’ 
66 º33’N 
Ngày dài 24h 
Ngày dài khoảng 15h 
Ngày dài khoảng13h 
Ngày dài bằng đêm 
Đêm dài khoảng 13h 
Đêm dài khoảng 15h 
Đêm dài 24h 
Nóng 
Lạnh 
Càng lên vĩ độ cao ngày càng dài ra, đêm càng ngắn lại 
Quanh năm ngày dài bằngđêm 
Càng lên vĩ độ cao đêm càng dài ra ngày càng ngắn lại 
TIẾT 11 – BÀI 9 : 
 HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA