Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Cánh diều) - Bài 23: Trao đổi khí ở sinh vật - Trường THCS Thái Sơn

 KIỂM TRA BÀI CŨ
 Hô hấp tế bào là gì? 
 Viết phương trình của hô hấp
 tế bào?
+ Khái niệm: Hô hấp tế bào là quá trình phân giải chất hữu 
cơ giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống 
của cơ thể. Trong quá trình này tế bào sử dụng oxygen và 
thải ra carbon dioxide, nước.
+ PT hô hấp: 
Glucose + Oxygen Carbon dioxide + Nước + Năng lượng 
(ATP+ Nhiệt) GV YÊU CẦU HỌC SINH
LÊN THỰC HIỆN ĐỘNG TÁC 
 HÍT VÀO, THỞ RA BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở 
 SINH VẬT
 I. Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 II. Trao đổi khí ở thực vật
 III. Trao đổi khí ở động vật BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 THẢO LUẬN NHÓM
 (4HS/ nhóm. Thời gian: 5 phút)
 Tìm hiểu thông tin trong SGK, quan sát hình 23.1 để hoàn 
 thành PHT số 1 BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 H1. Khi hô hấp, con người hấp 
 thụ khí gì và thải ra khí gì? 
 Khi hô hấp con người hấp thụ 
 khí Oxygen và thải khí 
 Carbon dioxide
 H2. Giữa cơ thể và môi trưởng 
 đã xảy ra quá trình gì? 
 Giữa cơ thể với môi trường 
 đã xảy ra quá trình trao đổi 
 khí Cử động hô hấp ở người BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 H3. Trao đổi khí là gì? Lấy ví dụ?
 - Khái niệm: Trao đổi khí là sự trao đổi các chất ở thể 
 khí giữa cơ thể với môi trường
 - Ví dụ: 
 + ĐV, TV, con người hô hấp hấp thụ O2 và thải CO2
 + TV quang hợp hấp thụ CO2 và thải O2 BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 H4. Quan sát hình 23.1, mô tả quá trình
 trao đổi khí ở sinh vật?
 - Quá trình trao đổi khí ở sinh vật: Là sự di chuyển 
 của các phân tử khí từ vùng có hàm lượng phân tử 
 khí cao sang vùng có hàm lượng phân tử khí thấp hơn BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
H5. Nhận xét hàm lượng khí O2 và khí CO2 giữa môi trường 
 ngoài và tế bào? Giải thích vì sao có sự chênh lệch đó?
 -Lượng Oxygen trong tế bào 
 thấp hơn ngoài môi trường và 
 ngược lại lượng Carbon 
 dioxide trong tế bào cao hơn 
 ngoài môi trường
 - Vì Oxygen trong tế bào sử 
 dụng cho quá trình hô hấp để 
 oxi hóa các chất, còn Carbon 
 dioxide được sinh ra trong 
 quá trình hô hấp BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
I- Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
 H6. Quá trình trao đổi khí giữa cơ thể với môi 
 trường được thực hiện theo cơ chế nào? 
 - Quá trình trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường 
 được thực hiện theo cơ chế khuếch tán
 H7. Sự trao đổi khí và hô hấp tế bào ở cơ thể sinh 
 vật có liên quan như thế nào?
 - Khi cơ thể không hô hấp thì tế bào không nhận được 
 Oxygen, sẽ không có hô hấp tế bào để tạo ra sản phẩm 
 (Carbon dioxide, năng lượng). Nếu không có hô hấp tế 
 bào thì các hoạt động sẽ ngừng trệ, cuối cùng là tế bào sẽ 
 chết, cơ thể sẽ chết. Hô hấp tế bào ở cấp độ thấp, thúc 
 đẩy cho quá trinh hô hấp ở cơ thể sinh vật. BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 Quan sát hình 23.2 cho biết trao đổi khí ở thực vật 
 Khí khổng tồn tại ở những trạng thái nào? Trạng 
 xảy ra ở cơ quan, bộ phận nào của cây?
 thái nào giúp thực hiện chức năng trao đổi khí? 
 - ChủCho yếu biết ở khí chất khổng nào đi vào và chất nào đi ra qua khí 
 của lákhổng cây trong quá trình quang hợp?
 + Khí khổng tồn tại ở trạng 
 thái đóng và mở. 
 + Sự trao đổi khí xảy ra khi 
 khí khổng mở. 
 + Chất vào khí khổng là 
 Carbon dioxide, chất ra là 
 Oxygen và nước BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 Khí khổng phân bố ở đâu trong lá cây?
 - Đa số cây hai là 
 mầm, khí khổng 
 phân bố nhiều ở lớp 
 biểu bì dưới lá.
 - Ở cây một lá mầm, 
 khí khổng nằm ở cả 
 biểu bì trên và biểu 
 bì dưới của lá. BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 Quan sát hình 
 23.3, mô tả cấu 
 tạo khí khổng. 
 Chức năng của 
 khí khổng là 
 gì?
 - Cấu tạo của khí khổng: 
 + Mỗi khí khổng gồm hai tế bào hình hạt đậu, xếp úp vào nhau tạo 
 nên khe khí khổng, thành ngoài mỏng, thành trong dày.
 + Các tế bào hình hạt đậu chứa nhiều lục lạp, không bào, nhân
 - Chức năng của khí khổng: trao đổi khí và thực hiện quá trình thoát 
 hơi nước cho cây. BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 Theo dõi video quan sát khí khổng trên kính hiển vi 
 và nêu cơ chế đóng mở khí khổng? BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 + Khi tế bào hạt đậu hút nước, không bào lớn lên, thành mỏng 
 của tế bào hình hạt đậu căng ra nên thành dày cong theo làm khí 
 khổng mở
 + Khi tế bào hình hạt đậu mất nước, không bào nhỏ đi, thành 
 mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng làm cho khí khổng đóng 
 lại ( không hoàn toàn) BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
1- Cấu tạo và chức năng của khí khổng
 Tìm hiểu vì sao ở những loài cây có lá nổi trên mặt 
 nước (cây hoa sung, cây trang) thì khí khổng chỉ có 
 ở mặt trên của lá cây?
 Để thực hiện quá trình trao đổi khí được thuận 
 lợi do mặt trên lá nhiều không khí còn mặt dưới 
 lá ít hơn,để thích nghi với môi trường. BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
2- Quá trình trao đổi khí qua khí khổng ở lá cây
 THẢO LUẬN NHÓM
 (2HS/ nhóm. Thời gian: 2 phút)
 Quan sát hình 23.4, hoạt động 
 nhóm đôi hoàn thành PHT? BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
II- Trao đổi khí ở thực vật
2- Quá trình trao đổi khí qua khí khổng ở lá cây
Mô tả quá trình trao đổi 
khí diễn ra ở lá cây?
Nêu ảnh hưởng của môi 
trường tới trao đổi khí 
trong quang hợp ở lá 
cây?
+ Trong- Ảnh quang hưởng hợp, của khí môi carbon trường dioxide tới TĐK khuếch trong tán quang từ hợp ở 
ngoài lámôi cây: trường Ban ngàyqua khí khí khổng khổng vào mở lá, rộng, khí câyoxygen thực hiện chức 
khuếchnăng tán quangtừ trong hợp lá quađược khí nhiều khổng hơn. ra Vàongoài đầu môi buổi trường tối và ban 
( khi cóđêm, ánh khí sáng) khổng đóng bớt lại, cây thực hiên chức năng 
+ Trongquang hô hấp, hợp khígiảm. oxygen đi vào và carbon dioxide đi ra 
khỏi lá qua khí khổng (trong tối) BÀI 23. TRAO ĐỔI KHÍ Ở SINH VẬT
III- Trao đổi khí ở động vật
1- Hệ hô hấp ở động vật
 Cho biết những cơ quan nào thực hiện quá trình 
 QuanCơ sátquan hình thực 23.5, hiện cho trao biết đổi cơ khí quan ở động trao vậtđổi làkhí phổi, 
 TĐK ở động vật? 
 củamang, cá, châu da, chấu,ống khí... giun và chim là gì?