Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 99: Văn bản: Lượm (Tố Hữu)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ 
VÀ CÁC EM HỌC SINH 
GV: Bùi xuân Lê 
07/5/1954 
 L ượm 
l 
Lượm 
NGỮ VĂN - TIẾT 99 
TỐ HỮU 
Văn bản: 
I. ĐỌC – HIỂU CHUNG 
1. Tác giả 
- Tố Hữu (1920-2002 ), tên thật là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên Huế, 
- Là nhà cách mạng và nhà thơ lớn . 
 - T¸c phÈm tiªu biÓu: 
 “ Tõ Êy” (1937-1946); 
 “ ViÖt B¾c” (1946-1954); 
 “ Giã léng” (1955 - 1961 ); 
 “ Ra trËn” (1962 - 1971); 
 “ M¸u vµ hoa ”( 1972 - 1977 ); 
 “ Mét tiÕng ®ên ”( 1979 - 1992) 
- Giải nhất Giải thưởng Văn học Hội Văn nghệ Việt Nam 1954-1955 (Tập thơ Việt Bắc). + Giải thưởng Văn Học ASEAN (1996)+ Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật (đợt 1,năm 1996). 
Bài thơ Lượm sáng tác năm 1949 
Vị trí: Việt Bắc (1946-1954) 
3. Đọc và chú thích 
a. Đọc 
b . Chú thích: (1);(2);(3);(4) ;(5); (6);(7);(8);(9);(10) 
4 . Bố cục và t hể loại: 
 Thơ bốn chữ 
2. Tác phẩm : 
a. Bố cục: 
b. Thể loại: 
3 đoạn 
II . ĐỌC – HIỂU CHI TIẾT 
1. Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai chú cháu 
Quan sát 
 những hình ảnh trên và đoạn thơ nói về cuộc gặp gỡ tình cờ của hai chú cháu. Em hãy tìm những từ ngữ, hình ảnh tả Lượm? (trang phuc, hình dáng, cử chỉ, lời nói) 
1 . Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai chú cháu 
Một em bé hồn nhiên, vui tươi, yêu đời, say mê với công việc 
- Trang phục: 
Cái xắc xinh xinh, ca lô đội lệch 
- Hình dáng : 
loắt choắt , như con chim chích 
- Cử chỉ: 
thoăn thoắt , huýt sáo, cười híp mí , đầu nghênh nghênh 
- Lời nói: 
Cháu đi ở nhà 
- Nhịp thơ nhanh 
- Từ láy gợi hình 
- Nghệ thuật so sánh 
1. Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai chú cháu 
Trang phục 
 Lượm 
Một em bé hồn nhiên, vui tươi, yêu đời, say mê với công việc 
Hình dáng 
Cử chỉ 
Lời nói 
Yêu quý 
2. Hình ảnh Lượm trong chuyến liên lạc cuối cùng 
+ Hoàn cảnh : 
Từ láy 
Ác liệt, nguy hiểm 
+ Hành động : 
+ Thái độ : 
Động từ mạnh 
Câu hỏi tu từ 
Vụt qua mặt trận 
Đạt bay vèo vèo 
Thư đề “thượng khẩn ” 
Sợ chi hiểm nghèo ? 
Đường quê vắng vẻ 
Lúa trổ đòng đòng 
Ca lô chú bé 
Nhấp nhô trên đồng  
Đạn bay vèo vèo 
Đường quê vắng vẻ 
Vôt qua mÆt trËn 
Sî chi hiÓm nghÌo? 
Nhanh, khẩn trương, dứt khoát, không sợ nguy hiểm 
“thượng khẩn” 
2. Hình ảnh Lượm trong chuyến liên lạc cuối cùng 
Gan dạ, dũng cảm 
Hình ảnh Lượm hi sinh 
- Ra thế 
 Lượm ơi !... 
- Thôi rồi, Lượm ơi ! 
Đau xót, tiếc thương, trân trọng 
Các câu thơ 
Khổ thơ 	 
Có những ý kiến như sau: 
“ C háu nằm trên lúa 
Tay nắm chặt bông 
Lúa thơm mùi sữa 
Hồn bay giữa đồng” 
A - Hình ảnh Lượm hi sinh giống như một thiên thần bé nhỏ nhẹ nhàng, thanh thản yên nghỉ giữa cánh đồng quê hương. 
B- Lượm hi sinh nhưng tâm hồn em đã hóa thân vào hương lúa ngọt ngào của quê hương. 
C- Cánh đồng lúa như người mẹ quê hương đang dang tay ôm ấp em vào lòng hát ru em. 
D- Cả 3 ý kiến trên đều đúng 
Đ 
2. Hình ảnh Lượm trong chuyến liên lạc cuối cùng 
 làm 
nhiệm vụ 
Hi sinh 
Cảm 
phục 
Lượm 
Gan da, 
dũng cảm , 
Sự hi sinh 
thiêng liêng 
cao cả 
2. Hình ảnh Lượm trong chuyến liên lạc cuối cùng 
3. Hình ảnh Lượm sống mãi: (học tiếp ở tiết 100) 
Củng cố 
Lượm 
Gan dạ, dũng cảm 
Hồn nhiên, nhanh nhẹn 
 H i sinh thiêng liêng, cao cả 
??? 
Một số hình ảnh đẹp 
Kim Đồng 
Lê Văn Tám 
Vừ A Dính 
Hình tượng thiếu niên Việt Nam anh hùng 
Thiếu niên VN anh hùng 
Bµi tËp: NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña bµi th¬, cã nh÷ng ý kiÕn sau: 
ThÓ th¬ bèn ch÷ được vËn dông phï hîp. 
Sö dông nhiÒu tõ l¸y cã gi¸ trÞ gîi h×nh vµ giµu ©m ®iÖu. 
Sö dông linh ho¹t c¸c kiÓu c©u. 
C¶ A, B, C ®Òu ®óng. 
KÕt hîp A vµ C. 
Em h·y lùa chän phương ¸n ®óng nhÊt ? 
Đ 
  HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ   
 - Học thuộc lòng bài thơ Lượm 
 Soạn tiếp phần còn lại của bài thơ Lượm 
 Soạn bài hướng dẫn đọc thêm Mưa của Trần Đăng Khoa 
Th¶o luËn