Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài 13, Tiết 49: Văn bản: Bài toán dân số (Thái An)

` 
VÒ dù giê ng÷ v¨n 
Chµo mõng c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o 
Nguồn: dantri.com.vn 
Cảnh người dân Việt Nam 
BÀI 13: TIẾT 49 
 VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
 - Phần 1: “ Có người bảo. sáng mắt ra” 
 -> Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình 
 - Phần 2: “Đó là  ô thứ 34 của bàn cờ” 
 -> Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ 
 - Phần 3: Còn lại. 
 -> Lời kêu gọi của tác giả 
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
II. Đọc - tìm hiểu chung: 
Bố cục: 3 phần 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
BÀI 13: TIẾT 49 
 VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 - Kể câu chuyện bài toán cổ. 
 - Thực tế gia tăng dân số thế giới. 
 - Khả năng sinh sản của người phụ nữ . 
 “Đó là câu chuyện từ một bài toán cổ, kể về việc kén rể của nhà thông thái. Nhà thông thái nọ có một cô con gái rất đẹp. Đến tuổi cập kê, cô gái cần tuyển một đấng phu quân. Rất nhiều chàng trai đến dự thi. Được làm rể nhà thông thái là điều vô cùng hấp dẫn, nhất là đối với con cái của những nhà giàu có. Nhà thông thái đưa ra một bàn cờ tướng gồm 64 ô. Ông yêu cầu các chàng trai thực hiện theo điều kiện sau: đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất; ô thứ hai đặt 2 hạt thóc; và các ô tiếp theo số thóc cứ thế nhân đôi. Ai đủ số thóc theo yêu cầu của bài toán thì sẽ là chồng cô gái. Ban đầu ai cũng tưởng có gì mà không đủ. Nhưng rồi kết cụckhông chàng trai nào đủ thóc để lấy được cô gái. Số thóc được tính ra theo bài toán cấp số nhân ấy, nhiều đến mức có thể phủ khắp bề mặt trái đất này. Một con số kinh khủng biết nhường nào!” 
 BÀN CỜ 
16 
 8 
32 
128 
64 
Ô 64 
Số hạt thóc phủ kín bề mặt Trái Đất 
Dân số tăng nhanh theo cấp số nhân 
 “Bây giờ nếu ta tạm thời công nhận theo Kinh Thánh, khi khai thiên lập địa, trái đất này mới chỉ có hai người: một chàng A-đam và một nàng E-va; thì đến năm 1995 dân số toàn thế giới là 5,63 tỉ người. Theo bài toán cổ kia thì loài người phát triển theo cấp số nhân, công bội là 2, đã vượt ô thứ 33. Đó là với điều kiện mỗi gia đình chỉ có hai con, và đã trừ đi tỉ lệ tử vong (kể cả dịch bệnh hoặc chiến tranh không quá 5%)”. 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
 1. Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
 2. Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 - Câu chuyện bài toán cổ theo cấp số nhân 
 - Dân số: + Khởi đầu : 2 người (ô số 2) 
 + Năm 1995: 5,63 tỷ người (vượt ô thứ 33) 
Dân số tăng nhanh theo cấp số nhân 
BÀI 13: TIẾT 49 
 VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
 “Trong thực tế, một người phụ nữ có khả năng sinh được rất nhiều con. Theo thống kê của Hội nghị Cai-rô (Ai Cập) họp ngày 5-9-1994 thì tỉ lệ sinh con của một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê-pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1; Tan-da-ni-a: 6,7; Ma-đa-gat-xca: 6,6 Tính chung toàn châu Phi là 5,8. Phụ nữ Việt Nam là 3,7. Như vậy phấn đấu để mỗi gia đình có một đến hai con là một chỉ tiêu rất khó khăn. Với tỉ lệ hàng năm tăng 1,73% như mười lăm năm trước và 1,57% năm 1990 thì dân số hành tinh của chúng ta năm 2015 sẽ là hơn 7 tỉ người. Theo bài toán cổ trên, số dân ấy đã mon men sang ô thứ 34 của bàn cờ” 
 Tỉ lệ sinh con của phụ nữ ở một số nước châu Phi và châu Á 
STT 
Nước 
Tỉ lệ sinh con/phụ nữ 
1 
Ru-an-đa 
8,1 
2 
Tan-da-ni-a 
6,7 
3 
Ma-đa-gat-xca 
6,6 
4 
Nê-pan 
6,3 
5 
Ấn Độ 
4,5 
6 
Việt Nam 
3,7 
Khả năng sinh sản của phụ nữ rất cao -> bùng nổ dân số 
Tên 
Năm 2015 
Năm 2016 
Năm 2017 
Việt Nam 
93.447.601 
94.444.200 
95.414.640 
Châu Á 
4.419.897.601 
4.462.676.731 
4.504.428.373 
Châu Phi 
1.194.369.908 
1.225.080.510 
1.256.268.025 
Thế giới 
7.349.472.099 
7.432.663.275 
7.515.284.153 
Dân số thế giới, châu Phi, châu Á, Việt Nam 
Nguồn : Trang web danso.org 
Cảnh người dân châu Phi và châu Á 
Nguồn: dantri.com.vn 
Ảnh hưởng của sự gia tăng dân số 
Nguồn: dantri.com.vn 
THẢO LUẬN NHÓM 
? Hậu quả của việc gia tăng dân số? Mối quan hệ giữa dân số và sự phát triển xã hội? 
Thực trạng 
của việc gia tăng dân số 
Hậu quả 
của việc gia tăng dân số 
 Tỉ lệ sinh con của người phụ nữ là rất cao. 
 Dân số gia tăng theo cấp số nhân. 
- Dân số tăng nhanh ở các nước chậm phát triển (châu Phi, châu Á). 
- Năm 2017 dân số thế giới là hơn 7,5 tỉ người 
- Thiếu chỗ ở 
- Nghèo đói, bệnh tật. 
- Kinh tế, văn hóa kém phát triển. 
- Ô nhiễm môi trường. 
- Tài nguyên cạn kiệt. 
- Tệ nạn xã hội 
BÀI 13 : TIẾT 49 
VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
 Mối quan hệ giữa dân số và sự phát triển xã hội. 
Bùng nổ dân số 
 Nghèo đói 
Kinh tế, văn hóa 
kém phát triển 
Lạc hậu 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
 1. Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
 2. Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 3. Lời kêu gọi của tác giả: 
BÀI 13: TIẾT 49 
 VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
Hình ảnh tuyên truyền về dân số và kế hoạch hóa gia đình 
STT 
Tỉnh/ 
Thành phố 
Tỉ lệ sinh con/ phụ nữ 
1 
Lai Châu 
2,86 
2 
Hà Tĩnh 
3,24 
3 
Nam Định 
2,38 
4 
TP. Hồ Chí Minh 
1,36 
5 
Bà Rịa-VũngTàu 
1,37 
Nguồn: Tổng cục thống kê 
Tỉ số giới tính ở Việt Nam 
Tỉ lệ sinh con của phụ nữ một số tỉnh/thành phố ở VN năm 2017 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
 1. Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
 2. Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 3. Lời kêu gọi của tác giả: 
IV. Tổng kết: 
BÀI 13: TIẾT 49 
 VĂN BẢN: BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
Ghi nhớ 
 Đất đai không sinh thêm, con người lại ngày càng nhiều lên gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện một bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là những nước chậm phát triển. 
1. Tìm số liệu dân số của thị trấn Thịnh Long trong các năm gần đây? Sự gia tăng dân số có ảnh hưởng gì đến đời sống người dân? 
2. Suy nghĩ câu nói của Bác Hồ: “Gia đình là tế bào của xã hội, gia đình tốt thì xã hội sẽ tốt”? 
3. Vẽ tranh tuyên truyền về vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình? 
4. Làm bài tập 1; 3/SGK 
Mở rộng, bổ sung 
	TRÂN TRỌNG CẢM ƠN CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM HỌC SINH! 
BÀI 13 : TIẾT 49 
 VĂN BẢN : BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 - Kể câu chuyện bài toán cổ. 
 - Thực tế gia tăng dân số thế giới. 
 - Khả năng sinh sản của người phụ nữ . 
STT 
Tỉnh – Thành phố 
Tỉ lệ sinh con/ phụ nữ 
1 
Lai Châu 
2,86 
2 
Hà Tĩnh 
3,24 
3 
Nam Định 
2,38 
4 
Đà Nẵng 
1,81 
5 
TP. Hồ Chí Minh 
1,36 
6 
Bà Rịa - Vũng Tàu 
1,37 
 Dân số một số tỉnh và thành phố ở nước ta năm2017 
	 Nguồn : Tổng cục thống kê 
Năm 
Nam 
Nữ 
2015 
112,8 
100 
2016 
112,2 
100 
2017 
112,1 
100 
Tỉ số giới tính ở Việt Nam 
Nguồn : Tổng cục thống kê 
BÀI 13 : TIẾT 49 
 VĂN BẢN : BÀI TOÁN DÂN SỐ 	 (Thái An) 
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: 
Đọc - tìm hiểu chung: 
III. Đọc - hiểu chi tiết: 
Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình: 
Chứng minh, giải thích vấn đề dân số xung quanh bài toán cổ: 
 Tỉ lệ sinh con của phụ nữ ở một số nước 
STT 
Nước 
Tỉ lệ sinh con/ phụ nữ 
1 
Ý 
1,43 
2 
Ru-ma-ni 
1,31 
3 
Hàn Quốc 
1,25 
4 
Singapo 
0,81 
Nguồn:Tổng cục thống kê 
Năm học 2018 - 2019