Bài giảng Vật lí 11 (Kết nối tri thức) - Bài 2. Mô tả dao động điều hòa

KIỂM TRA BÀI CŨ – TRÒ CHƠI “MẢNH GHÉP” 
1 
4 
7 
2 
5 
8 
3 
6 
9 
1 
4 
7 
2 
5 
8 
3 
6 
9 
HÌNH ẢNH BÍ MẬT 
ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG 
ĐỘNG CƠ 
ĐIỆN 
Home 
1. Dao động nào sau đây là dao động tuần hoàn? 
A 
B 
C 
D 
Dao động của chiếc thuyền nhấp nhô trên biển. 
Dao động của con lắc đồng hồ. 
Dao động của cành cây khi gió thổi. 
 Dao động của chiếc xích đu em bé đang chơi. 
ĐÁP ÁN 
2. Dao động cơ là: 
A 
B 
C 
D 
Dao động của vật qua lại vị trí xa nhất mà vật đi...ặp lại quanh 1 VTCB 
ĐÁP ÁN 
Home 
4. 
A 
B 
C 
D 
10 cm 
6 m. 
6 cm. 
ĐÁP ÁN 
Home 
5. Một chất điểm dao động x = 10cos2πt (cm) có pha tại thời điểm t là : 
A 
B 
C 
D 
2π 
0 
2πt. 
π . 
ĐÁP ÁN 
Home 
6. Một vật nhỏ dao động điều hòa theo phương trình x = Acos10t (t tính bằng s), A là biên độ. Tại t = 2 s, pha của dao động là : 
A 
B 
C 
D 
40 rad 
20 rad 
5 rad 
10 rad. 
ĐÁP ÁN 
Home 
7. Một vật nhỏ dao động theo phương trình x = 5cos(ωt + 0,5π) (cm). Pha ban...o khoa 
Hoàn thành bảng các đại lượng đặc trưng của dao động điều hòa ( Ghép các mảnh ghép vào bảng cho trước) 
Thời gian: 5 phút. 
I. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA 
Tên đại lượng 
Li độ 
Biên độ 
Tần số góc 
Chu kì 
Tần số 
Pha ban đầu 
Pha tại t 
Kí hiệu 
Định nghĩa 
Đơn vị 
Công thức liên hệ 
x 
A 
ω 
T 
f 
ϕ 
ωt + ϕ 
Góc quay mà bán kính quét được trong 1 đơn vị thời gian. 
Thời gian vật thực hiện 1 dao động toàn phần 
Số dao động vật thực hiện được t... lượng đặc trưng của dao động điều hòa 
I. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA 
Tần số góc - ω 
4 
Dựa vào các đại lượng đặc trưng của dao động điều hòa. Hãy hoàn thành phiếu học tập số 1 
Câu 2: Xét vật dao động điều hòa có sự phụ thuộc giữa li độ và thời gian như hình vẽ. Tại mỗi vị trí đang xét, vật đang ở đâu và chuyển động theo chiều nào? Xét từ vị trí 1 (x = A) đến các vị trí 2 ( x = 0) , 3 ( x = -A) , 4 ( x = 0) , 5 ( x = A) vật đã thực hiện được bao nhiêu phần của dao động...ược ¾ dao động tương ứng với ¾ chu kì. 
Tại vị trí 5: Vật đang ở vị trí biên dương, v = 0. Vật thực hiện được tròn 1 dao động tương ứng với 1 chu kì. 
Câu 2: 
Chú ý chiều chuyển động để chọn giá trị pha ban đầu phù hợp 
Kết luận 
Tìm li độ tại t =0 
Dựa vào đề bài hoặc đồ thị : 
 t = 0: x =? ; 
v > 0 hay v < 0 
Thay vào PT 
x = A. cos ϕ = c 
Dựa vào vòng tròn lượng giác: 
v > 0 thì ϕ < 0 
v 0 
 Cos ϕ =  
 ϕ =. 
Dùng lượng giác 
1 
2 
3 
4 
Cách xác định pha ban đ...u 1: Xét vật dao động điều hòa với đồ thị như hình vẽ. Xét tại thời điểm ban đầu các vật đang ở đâu và chuyển động theo chiều nào? Pha ban đầu dao động cho biết điều gì? Xác định pha dao động của vật? 
PHIẾU HỌC TẬP 2 
Câu 2: Hãy tính pha dao động của các vị trí ở câu 2 trong phiếu học tập số 1? 
PHIẾU HỌC TẬP 2 
Không phụ thuộc vào thời điểm quan sát 
Không đổi 
2. ĐỘ LỆCH PHA GIỮA HAI DAO ĐỘNG CÙNG CHU KÌ 
Trong khoa học và kĩ thuật, độ lệch pha quan trong hơn pha. 
Thời gian Δt 
PHIẾ...ẬP SỐ 3 
Câu 2: Nhận xét về pha của 2 dao động trong các trường hợp: 
a. ϕ 1 > ϕ 2 :	 
b. ϕ 1 < ϕ 2 :	 
c. ϕ 1 = ϕ 2 :	 
d. ϕ 1 = ϕ 2 ± π: 	 
dao động 1 sớm pha hơn dao động 2. 
Hãy hoàn thành phiếu học tập 3 theo nhóm 
dao động 1 trễ pha hơn dao động 2. 
dao động 1 đồng với dao động 2. 
dao động 1 ngược pha với dao động 2. 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 
Câu 3: Xét hai vật dao động điều hòa với đồ thị như hình vẽ. Pha ban đầu dao động có giá trị bao nhiêu? Độ lệch pha của hai dao động là...Hai dao động cùng pha . Li độ của chúng luôn cùng dấu nhau. 
Hãy hoàn thành phiếu học tập 3 theo nhóm 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 
Câu 5: Hai con lắc 1 và 2 dao động điều hòa tại cùng thời điểm quan sát vị trí của chúng được biểu diễn trên hình 2.5 a, b. Hỏi dao động của con lắc nào sớm pha hơn và sớm hơn bao nhiêu? 	 
Hãy hoàn thành phiếu học tập 3 theo nhóm 
a. Hai dao động đồng pha 
2. ĐỘ LỆCH PHA GIỮA HAI DAO ĐỘNG CÙNG CHU KÌ 
b. Hai dao động ngược pha 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4 
Câu 1: Cho hai da...điểm t = 2,5 s 
Hãy hoàn thành phiếu học tập 4 theo nhóm 
III. BÀI TẬP LUYỆN TẬP 
Giải: 
Chu kì T 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4 
Câu 3: Xác đinh độ lệch pha giữa hai dao động sau? Giải thích? 
Hãy hoàn thành phiếu học tập 4 theo nhóm 
III. BÀI TẬP LUYỆN TẬP 
Giải: 
Chu kì T 
Độ lệch thời gian Δt 
BÍ ẨN Ô CHỮ 
IV. VẬN DỤNG 
Hàng dọc 
Hàng ngang 
1. Độ dịch chuyển cực đại của vật tính từ vị trí cân bằng. 
4. Khoảng thời gian để vật thực hiện được 1 dao động toàn phần. 
2. Độ dịch chuyển từ