Đề tài Nâng cao tính hiệu quả trong hoạt động học tập trực tuyến (online) của học sinh
1. Lí do chọn đề tài
2. Tóm tắt nội dung dự án
3. Giới thiệu và tổng quan về vấn đề nghiên cứu
4. Giả thuyết khoa học
5. Phương pháp nghiên cứu
6. Nội dung nghiên cứu, số liệu/ kết quả
6.1. Thực trạng về việc theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay
6.2. Thực trạng, nhận thức, thái độ, hành vi khi theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay trong hiện nay ở học sinh
6.3. Hậu quả của việc theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay ở học sinh
7. Một số giải pháp nhằm hạn chế, đẩy lùi tác hại của các video, clip lệch chuẩn, nhảm nhí, phản cảm, độc hại và nâng cao ý thức trách nhiệm trước các video, clip này
8. Phân tích số liệu/ kết quả nghiên cứu
9. Tính bức thiết và tính thiết thực của dự án.
10. Kết luận
11. Tài liệu tham khảo
Tóm tắt nội dung tài liệu: Đề tài Nâng cao tính hiệu quả trong hoạt động học tập trực tuyến (online) của học sinh
CUỘC THI KHOA HỌC KĨ THUẬT DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC NĂM HỌC 2021 - 2022 ĐƠN VỊ DỰ THI: TRƯỜNG THCS LA SƠN HUYỆN BÌNH LỤC ĐỀ TÀI NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ TRONG HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP TRỰC TUYẾN ( ONLINE) CỦA HỌC SINH LĨNH VỰC DỰ THI: KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ HÀNH VI NHÓM TÁC GIẢ: MAI THỊ NGỌC ÁNH - LỚP 9B MAI THỊ NGỌC ÁNH - LỚP 8B BÌNH LỤC – 2021 1. Lí do chọn đề tài 2 2. Tóm tắt nội dung dự án 2 3. Giới thiệu và tổng quan về vấn đề nghiên cứu 3 4. Giả thuyết khoa học 4 5. Phương pháp nghiên cứu 5 6. Nội dung nghiên cứu, số liệu/ kết quả 5 6.1. Thực trạng về việc theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay 5 6.2. Thực trạng, nhận thức, thái độ, hành vi khi theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay trong hiện nay ở học sinh 7 6.3. Hậu quả của việc theo dõi và xem các video, clip trên các trang mạng hiện nay ở học sinh 11 7. Một số giải pháp nhằm hạn chế, đẩy lùi tác hại của các video, clip lệch chuẩn, nhảm nhí, phản cảm, độc hại và nâng cao ý thức trách nhiệm trước các video, clip này 13 8. Phân tích số liệu/ kết quả nghiên cứu 14 9. Tính bức thiết và tính thiết thực của dự án. 14 10. Kết luận 15 11. Tài liệu tham khảo 1.Lý do chọn đề tài: Cuối năm 2019 đầu năm 2020, ở Vũ Hán - Trung Quốc xuất hiện một loại virus lạ mà sau đó các nhà khoa học đặt tên cho nó là virus corona, virus sars cov 2, nCoV và sau cùng là dịch bệnh Covid-19. Virus này rất nguy hiểm bởi khi vào cơ thể, nó sẽ tấn công các tế bào phổi của chúng ta gây bệnh viêm phổi cấp, sau đó gây hội chứng suy hô hấp cấp tính; không những vậy mà nó còn gây tổn thương gan, tổn thương tim, tổn thương thận cấp tính,... và gây tử vong nếu bệnh nhân không được cứu chữa kịp thời. Virus này lây nhiễm qua không khí, qua tiếp xúc với người mắc bệnh, bởi vậy chỉ sau một thời gian ngắn nó đã có mặt ở hầu hết các quốc gia trên thế giới và ảnh hưởng tiêu cực đến mọi mặt trong đời sống xã hội của con người mà trong đó có giáo dục bởi các nhà trường phải cho học sinh nghỉ học, ở nhà để phòng tránh dịch. Thời gian nghỉ học kéo dài, diễn ra nhiều lần trong khi việc dạy và học vẫn phải tiếp tục cho nên các nhà trường, các thầy cô và các em học sinh tiếp tục đồng hành với việc dạy và học bằng hình thức dạy và học trực tuyến ( online). Việc học online là hình thức học tập mới mẻ với học sinh, bởi vậy trong quá trình học tập không ít học sinh gặp khó khăn, bỡ ngỡ bên cạnh đó còn bộ phận nhỏ các bạn học sinh còn tỏ ra thờ ơ, học hình thức, học theo kiểu góp mặt cho có trong lớp,.. nên hiệu quả học tập của một số bạn chưa cao. Xuất phát từ vấn đề trên, nhóm chúng em đã làm nghiên cứu khoa học với đề tài “ Nâng cao tính hiệu quả trong việc học trực tuyến( online) của học sinh ”. Bài nghiên cứu là mong muốn của cả nhóm, giúp cho việc học trực tuyến của các bạn học sinh đạt hiệu quả cao hơn. Tóm tắt nội dung chủ yếu của dự án: Đầu năm 2020, dịch bệnh Covid-19 xuất hiện và ảnh hưởng tiêu cực đến mọi mặt trong đời sống xã hội của con người mà trong đó có giáo dục bởi các nhà trường phải cho học sinh nghỉ học, ở nhà để phòng tránh dịch. Thời gian nghỉ học kéo dài, diễn ra nhiều lần trong khi việc dạy và học vẫn phải tiếp tục cho nên các nhà trường, các thầy cô và các em học sinh tiếp tục đồng hành với việc dạy và học bằng hình thức dạy và học trực tuyến ( online). Việc học online là hình thức học tập mới mẻ với học sinh ở địa phương chúng ta, bởi vậy trong quá trình học tập không ít học sinh gặp khó khăn, bỡ ngỡ: Lóng ngóng trong việc sử dụng thiết bị học tập trực tuyến, chọn không gian ngồi học chưa hợp lí, chưa quen cách chuẩn bị trước cho bài học,.. Bên cạnh đó còn bộ phận nhỏ các bạn học sinh còn tỏ ra thờ ơ, các bạn ấy có tư tưởng rằng: học trực tuyến chỉ là tạm thời, học để ôn tập cho khỏi quên bài vở, học được chữ nào thì học vì sau này quay lại trường lớp các thầy cô sẽ dạy lại ấy mà, vậy là ngay đầu tiên các bạn đã chưa có ý thức tự giác, chưa có nhận thức đúng đắn về nhiệm vụ trong học tập trực tuyến.Trong quá trình học tập, một số bạn còn học hình thức, học theo kiểu góp mặt cho có trong lớp: các bạn bật thiết bị học tập lên nhưng để đấy, các bạn không nghe thầy cô giảng bài, không ghi chép, không tương tác với thầy cô và các bạn, thậm chí có bạn còn vừa học vừ chơi điện tử,..Chính vì vậy nên hiệu quả học tập của một số bạn chưa cao. Bởi vậy, đề tài này sẽ giúp các bạn học sinh hiểu rõ hơn về hiện trạng, nguyên nhân của việc học tập trực tuyến ở một số bạn đạt hiệu quả chưa cao. Qua đó, nhóm tác giả muốn gửi đến người đọc, trước hết là các bạn học sinh cần nhận thức được rằng: Việc học trực tuyến sẽ còn đồng hành với học sinh bởi trong thời gian tới, việc đẩy lùi dịch bệnh Covid 19 sẽ còn cần rất nhiều thời gian. Hơn nữa hình thức học trực tuyến sẽ là sự lựa chọn kết hợp với hình thức học tập trực tiếp trong tương lai.Vậy để đạt hiệu quả cao khi học trực tuyến, trước hết các bạn học sinh phải có nhận thức đúng đắn, có ý thức tự giác và có những trải nghiệm thuần thục về hình thức học tập này. Các thầy cô giáo và nhà trường đã tiếp tiếp nhận ý kiến của chúng em và khẳng định sẽ có phương pháp để tuyên truyền đến mọi người trong cộng đồng, trong xã hội, trong nhà trường để cùng chung tay giúp các bạn học sinh nhận thức đúng đắn về vai trò của việc học tập trực tuyến, nâng cao ý thức tự giác và tính hiệu quả trong quá trình học tập của các bạn. 3. Giới thiệu và tổng quan về vấn đề nghiên cứu: 3.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Năm 1945, nước ta giành được độc lập, khi ấy tài sản Giáo dục mà người Pháp để lại là: có 95% dân số mù chữ, trải qua 76 năm với nhiều nỗ lực, nền giáo dục Việt Nam đã đạt được những thành tựu rất quan trọng. Theo báo cáo năm 2020 của Ngân hàng Thế giới về Vốn nhân lực, thành phần kết quả giáo dục của Việt Nam đứng thứ 15, tương đương với các nước như Hà Lan, New Zealand, Thụy Điển. Nhiều chỉ số về Giáo dục của Việt Nam được đánh giá cao trong khu vực, như: tỷ lệ học sinh đi học và hoàn thành Chương trình tiểu học sau 5 năm đạt 92,08%, đứng ở tốp đầu của khối ASEAN; kết quả Chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học các nước Đông Nam Á năm 2019 cho thấy chất lượng giáo dục tiểu học của Việt Nam đứng vào tốp đầu của các nước ASEAN. Những con số được thế giới và các tổ chức trên thế giới thống kê trên là minh chứng rõ ràng về sự tiến bộ vượt bậc của nền giáo dục Việt Nam. Điều đó có được là nhờ vào những chủ trương, những chính sách đúng đắn mang tầm chiến lược của Đảng và Nhà nước cũng như sự nỗ lực không ngừng của ngành Giáo dục, của các thầy cô giáo và của các bạn học sinh. Trên cơ sở những thành tựu đạt được trong 76 năm qua, Đại hội XIII của Đảng đã định hướng phát triển giáo dục Việt Nam cho thời kì tới, trong đó có một số điểm nổi bật như: thay vì chỉ nhấn mạnh vào “phát triển nhanh giáo dục và đào tạo” như trước đây, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 đề cập trực tiếp việc “phát triển nguồn nhân lực, giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu nhân lực chất lượng cao của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế”. Phương hướng “giáo dục là quốc sách hàng đầu” được xác định theo hướng mới: “Xây dựng đồng bộ thể chế, chính sách để thực hiện có hiệu quả chủ trương giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển đất nước”. Trong lúc toàn ngành Giáo dục đang tập trung toàn bộ nguồn lực để nâng cao chất lượng giảng dạy, trong lúc học sinh đang hăng say, không ngừng phấn đấu trong học tập thì đầu năm 2020 dịch bệnh Covid-19 ập đến, ngay lập tức nó làm gián đoạn việc học tập của học sinh. Nhưng ngành Giáo dục đã nhanh chóng có chủ trương “tạm dừng đến trường, không ngừng việc học”, các cấp bậc học (trừ mầm non) đã chuyển sang hình thức dạy học trực tuyến qua internet và truyền hình, đây là lần đầu tiên việc dạy học trực tuyến được triển khai trên quy mô cả nước. Trong quá trình học tập trực tuyến, nhất là thời gian đầu không ít bạn học sinh tỏ ra bỡ ngỡ, có nhận thức chưa đúng đắn về vai trò của học trực tuyến, thậm chí còn tỏ ra thờ ơ với hình thức học tập này. Thậm chí có một số ít các bạn còn thiếu ý thức tự giác khi tham gia học tập, bởi vậy nên chất lượng và hiệu quả học tập của các bạn còn chưa cao. Xuất phát từ vấn đề trên, nhóm chúng em muốn mang đến những thông tin hữu ích, thiết thực, những minh chứng điển hình nhất nhằm giúp các bạn học sinh có cái nhìn đúng đắn, có ý thức tự giác, có những kinh nghiệm hữu ích để việc học trực tuyến của các bạn sẽ đạt hiệu quả cao hơn. 3.2. Các khái niệm dùng trong nghiên cứu: 3.2.1. Hiệu quả ( Theo từ điển Wikipedia tiếng Việt) là khả năng tạo ra kết quả mong muốn. Khi cái gì đó được coi là có hiệu quả, nó có nghĩa là nó có một kết quả mong muốn hoặc mong đợi, ở đây là kết quả mong muốn, mong đợi trong học tập. 3.2.2. Học trực tuyến (E-learning), học online ( Theo từ điển Wikipedia tiếng Việt): là hình thức giảng dạy và học tập ở các lớp học trên Internet. Người dạy và người học sẽ sử dụng phần mềm nền tảng học trực tuyến, ứng dụng truyền âm thanh, hình ảnh và các thiết bị thông minh (laptop, smartphone, máy tính bảng,...). Các bài giảng, tài liệu (dưới dạng văn bản, hình ảnh, video) được đưa lên các nền tảng và người dùng có thể dễ dàng truy cập và học mọi lúc mọi nơi. Bên cạnh đó còn có nghĩa là thời hoạt động dạy-học trực tiếp có sự tham gia và tương tác giữa giáo viên và học sinh. 3.2.3. Nâng cao ( Động từ) ( Theo từ điển Wikipedia tiếng Việt): làm tăng thêm. Ở đây có nghĩa là làm tăng thêm kết quả, hiệu quả học tập. 3.2.4. Của ( Theo từ điển Wikipedia tiếng Việt): thuộc về. Ở đây có nghĩa là hoạt động học tập thuộc về bản thân học sinh. 3. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Đề tài tập trung chủ yếu vào việc tìm hiểu thực trạng trong việc học tập trực tuyến; ý thức và thái độ, tính hiệu quả trong học tập trực tuyến của các bạn học sinh. Trên cơ sở đó tìm ra những nguyên nhân khiến hiệu quả trong việc học trực tuyến ở một số bạn học sinh còn hạn chế, nêu ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao ý thức tự giác, sự chủ động trong học tập và hiệu quả học tập. Cung cấp thêm cho các bạn học sinh những thông tin, những lời khuyên hữu ích góp phần thay đổi nhận thức, ý thức, thói quen, hành vi của các bạn học sinh trong hoạt động học tập trực tuyến để việc học tập của các bạn đạt hiệu quả cao hơn. 4. Giả thuyết khoa học: - Nhận thức về vai trò của việc học tập trực tuyến của một bộ phận học sinh còn chưa đầy đủ. - Trong quá trình học tập, các bạn lơ là, chểnh mảng, thiếu ý thức tự giác, thiếu tính chủ động, thiếu trách nhiệm trong học tập và thiếu kinh nghiệm trong việc sử dụng các thiết bị học tập trực tuyến. Nếu các bạn không thay đổi, không tự điều chỉnh ý thức, hành vi thì hiệu quả, chất lượng học tập của các bạn sẽ khó lòng được cải thiện, khó lòng đạt được những kết quả tốt. - Nếu đề tài được áp dụng thành công trong nhà trường, trong gia đình và trong xã hội, mọi người đều hiểu biết, đều nắm bắt được những nguyên nhân khách quan, chủ quan xuất phát từ phía học sinh dẫn tới hiệu quả học tập trực tuyến ở một bộ phận học sinh còn chưa cao thì chắc chắn sẽ có những giải pháp, những điều chỉnh, những việc làm thiết thực để hoạt động học tập trực tuyến của các bạn đạt hiệu quả, chất lượng cao hơn. 5. Phương pháp nghiên cứu: 5.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận: Tìm hiểu trên sách báo, trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên các trang mạng xã hội tất cả các vấn đề có liên quan đến việc dạy và học trực tuyến. Từ đó chắt lọc, ghi chép những thong tin hữu ích có lien quan đến vấn đề tìm hiểu, nghiên cứu. 5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Tìm hiểu những ví dụ thực tế, những cá nhân, những bạn học sinh hằng ngày trực tiếp tham gia học tập; tìm hiểu từ những người thân của các bạn học sinh, những người xung quanh trong xã hội thường xuyên chứng kiến, theo dõi hoạt động học tập trực tuyến của con em mình. - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi . - Quan sát, đánh giá tình hình thực tế: thái độ, hành động, việc làm hiện nay của mọi người xung quanh vấn đề này. 5.3. Quy trình nghiên cứu: Bước 1: Đặt câu hỏi nghiên cứu, quan sát Bước 2: Thu thập tài liệu, tìm kiếm thông tin Bước 3: Thảo luận nhóm Bước 4: Phân tích, thống kê Bước 5: Tổng kết, rút ra kết luận 6. Nội dung và kết quả nghiên cứu 6.1. Thực trạng về việc học trực tuyến (oline) hiện nay: Ngay đầu năm 2020 dịch bệnh Covid 19 xảy ra, các bạn học sinh được nghỉ học để phòng chống dịch bệnh và để không bị gián đoạn việc học tập của học sinh các thầy cô giáo đã nhanh chóng thực hiện việc giảng dạy theo hình thức trực tuyến (online). Những ngày đầu, việc dạy-học trực tuyến chủ yếu thông qua các trang mạng xã hội như Zalo, Messenger bằng cách trao đổi, giao bài tập cho học sinh ôn tập, làm bài tập và sau đó gửi lại cho thầy cô. Sau đó do dịch bệnh kéo dài, nhiều địa phương, nhiều trường học đã chuyển đổi việc dạy học trực tuyến qua truyền hình, qua Internet mà các nền tảng trực tuyến như: Zoom, Google Meet, VNPT Meeting,..Đặc biệt các nền tảng trực tuyến đã mang lại nhiều hiệu quả trong quá trình học tập của học sinh. Bởi vậy cứ vùng nào, nơi nào xảy ra dịch bênh mà phải dừng việc đến trường thì nhà trường, thầy cô nhanh chóng triển khai việc dạy- học trực tuyến và nhanh chóng nhận được sự ủng hộ từ phía gia đình học sinh cũng như sự hưởng ứng, tham gia của học sinh. Việc dạy và học trực tuyến đã góp phần không làm gián đoạn việc dạy và học khi giáo viên và học sinh không thể đến trường. Trong quá trình học tập trực tuyến, đại đa số các bạn học sinh tham gia đầy đủ, học tập chăm chỉ, tự giác, chủ động, tích cực tương tác với thầy cô và các bạn trong lớp khi học, các bạn ghi chép bài và làm bài đầy đủ,.. nên các bạn đáp ứng được các yêu cầu cần đạt cơ bản trong các giờ học của các môn học. Bên cạnh đó, việc học trực tuyến vẫn còn đang gặp những khó khăn nhất định với một số ít các bạn học sinh như: thiếu thiết bị học tập, không có mạng Internet khiến việc học tập của một bộ phận nhỏ học sinh khó khăn trong tiếp cận với việc học tập. Nhưng nhờ những chủ trương, chính sách của các các lãnh đạo của chính quyền, của nhà trường, của các ban ngành đoàn thể, sự chung tay của toàn xã hội và sự cố gắng từ phía các gia đình nên khó khăn này đã và đang được giải quyết tạo cơ hội cho tất cả các bạn đều được tham gia vào hoạt động học tập trực tuyến. Ngoài ra trong hoạt động học tập trực tuyến, các bạn học sinh vẫn còn gặp không ít những khó khăn nho nhỏ như: sự chưa ổn định của đường truyền tín hiệu của mạng Internet, hạn chế của các nền tảng trực tuyến khiến việc tương tác giữa giáo viên với học sinh, học sinh với giáo viên, học sinh với học sinh và các hoạt động thực tế không thể diễn ra như học trực tiếp nên ít nhiều chưa tạo hết hứng thú đối với học sinh và chưa thể tạo hết cơ hội giúp học sinh trải nghiệm cũng như thể hiện năng lực của bản thân. Một thực trạng khá phổ biến trong những ngày đầu học trực tuyến là việc học trực tuyến là hình thức học tập mới mẻ với học sinh ở địa phương chúng ta, bởi vậy trong quá trình học tập không ít học sinh gặp khó khăn, bỡ ngỡ: Lóng ngóng, thiếu kinh nghiệm trong việc sử dụng thiết bị học tập; chưa quen với phương pháp học tập mới mẻ. Nhưng rồi nhờ sự hướng dẫn của thầy cô, của những người thân trong gia đình và từ sự phát triển nhanh chóng của công nghệ nên hầu hết các bạn học sinh khi tham gia học trực tuyến đã dần dần thích nghi và hình thức học tập này đã mang lại những kết quả như mong đợi của ngành Giáo dục, của nhà trường và của thầy cô và của gia đình các bạn. Nhưng bên cạnh những thành công to lớn trên thì việc học trực tuyến ở một bộ phận nhỏ học sinh lại có kết quả còn hạn chế, không được như mong đợi. Hạn chế đó một phần xuất phát từ những khó khăn khách quan như đã nêu ở trên nhưng phần nhiều xuất phát từ chính bản thân của một bộ phận nhỏ các bạn học sinh và một số ít gia đình các bạn. Đó là đâu đó vẫn còn một số ít phụ huynh học sinh vẫn tỏ ra dễ dãi với con, chưa thật sự sát xao với việc học, với hoạt động học tập của con em mình. Đó là còn bộ phận nhỏ các bạn học sinh còn tỏ ra thờ ơ, các bạn đã chưa có ý thức tự giác, chưa có nhận thức đúng đắn, chưa thực hiện tốt nghĩa vụ và quyền lợi học tập của mình. Biểu hiện là: còn học hình thức, học theo kiểu góp mặt cho có trong lớp; các bạn bật thiết bị học tập lên nhưng để đấy, các bạn không nghe thầy cô giảng bài, không ghi chép, không tương tác với thầy cô và các bạn; thậm chí có bạn còn vừa học vừ chơi điện tử, vừa lướt Facebook, vừa chatbox nói chuyện riêng và vừa vào TikTok để chơi cho vui,..Ngoài ra cũng có một số ít học sinh thiếu những kĩ năng những kinh nghiệm cơ bản, cần thiết trong hoạt động học tập trực tuyến. Chính những nguyên nhân trên dẫn tới kết quả quả học tập trực tuyến của một số bạn chưa được như mong đợi. 6.2.Thực trạng về việc học trực tuyến (online) hiện nay ở học sinh. Năm 2020 và năm 2021do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên học sinh đã được tiếp cận với hình thức học tập trực tuyến và cũng là những năm đánh dấu sự chuyển đổi mạnh mẽ của hình thức học tập từ trực tiếp sang trực tuyến trong việc học tập của các bạn học sinh. Trong quá trình học tập trực tuyến, đại đa số các bạn học sinh được gia đình quan tâm; bản thân các bận cũng đã thích ứng rất nhanh và tham gia đủ một cách tự giác, chủ động với hình thức học tập này, cụ thể: các bạn đều có ý thức được việc học trực tuyến cũng như học trực tiếp nên các bạn ấy luôn tự giác, chủ động, trách nhiệm, hợp tác, nhiệt tình trong quá trình học tập. Điều đó thể hiện ở các biểu hiện, các hành động cụ thể: Tham gia học tập đầy đủ, nghỉ học có lý do chính đáng và có xin phép và chủ động xin thầy cô hoặc nhờ các bạn gửi bài để chép, để học; trong một số tình huống bị out thì các bạn tự giác vào lại lớp học một cách chủ động; trong mỗi giờ học các bạn luôn chuẩn bị trước cho bài học theo yêu cầu của thầy cô; các bạn vào học đúng giờ; các bạn chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập, chủ động bật Camera và nhanh chóng nhập tâm vào giờ học: trong giờ học các bạn chăm chú nghe thầy cô hướng dẫn, giảng giải, tích cực tương tác với thầy cô, các bạn về bài học, ghi chép đầy đủ, hoàn thành đúng thời gian và có chất lượng các bài tập trong khi học cũng như bài tập được giao ngoài thời gian học trực tuyến trực tiếp. Kết quả của việc học tập ở các bạn này thể hiện qua các bài làm, các sản phẩm học tập mà các bạn tương tác lại với thầy cô qua hình thức trả lời trực tiếp, qua Chat box, qua các trang mạng và qua các nền tảng trực tuyến khiến các thầy cô hài lòng vì các bạn đã cơ bản hoàn thành các yêu cầu cần đạt qua mỗi bài học cũng như quá trình học tập. 2 Ảnh Nhưng có phần đối lập với những bạn học sinh tích cực, tự giác, chủ động, trách nhiệm, có kinh nghiệm học tập và có kết quả tốt trong học tập trực tuyến thì còn một bộ phận không ít các bạn học sinh mặc dù vẫn tham gia học tập nhưng hiệu quả trong việc học tập vẫn chưa đạt được những kết quả như mong đợi trong mỗi bài học, trong mỗi chủ đề học tập và trong quá trình học tập trực tuyến. Vấn đề trên xuất phát từ nhiều yếu tố nhưng về căn bản, cốt lõi vẫn là xuất phát từ chính các bạn ấy cũng như từ phía một bộ phận rất ít ở phía gia đình. Còn một bộ phận nhỏ các bậc phụ huynh, còn một số bạn học sinh cho rằng học trực tuyến chỉ là giải pháp tạm thời trong việc học tập của các bạn trong thời gian nghỉ dịch và quá trình học tập này sẽ được thầy cô giảng dạy lại, hệ thống lại trong thời gian trở lại học trực tiếp. Điều này tác động rất lớn đến ý thức học tập của các bạn, các bạn tỏ ra thờ ơ, hững hờ, thiếu tự giác với việc học tập: các bạn tham gia học tập thất thường, buổi có buổi không, điều đó diễn ra một cách vô tư hồn nhiên thậm chí cá biệt có trường hợp bố mẹ biết mà cũng chẳng nhắc nhở gì. Thiết nghĩ, sự thiếu quan tâm, thiếu sát xao của một bộ phận cha mẹ học sinh cũng góp phần tạo ra sự lơ là, chểnh mảng trong học tập của các bạn và đương nhiên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả trong học tập của các bạn. Một số bạn lại thiếu ý thức tự giác, thiếu trách nhiệm, thực hiện chưa nghiêm túc nghĩa vụ học tập: học cho bản thân mình mà các bạn ấy lại học tập thất thường, các bạn thường xuyên vào học muộn tiết học mục đích chỉ là để điểm danh cho đủ; các bạn không chuẩn bị trước các nhiệm vụ mà thầy cô giao cho học sinh chuẩn bị trước cho mỗi bài học, trong giờ học các bạn lơ đãng không tập trung nghe thầy cô giảng bài, không thực hiện các hoạt động học tập. Khi thầy cô yêu cầu các bạn hoạt động, khi thầy cô gọi trả lời thì các bạn ấy mặc kệ coi như không biết và khi bị thầy cô nhắc nhở các bạn nhắn tin lên Zalo nhóm lớp là do mạng Internet trục trặc nên không trả lời được; các bạn ấy ghi chép và làm bài tập khi học cũng như bài tập làm ở nhà thất thường lúc ghi lúc không hoặc ghi để đối phó trong trường hợp thầy cô kiểm tra vở hoặc gọi điện thoại cho bố mẹ các bạn. Nhiều phụ huynh cũng biết điều này và không ít các bậc cha mẹ đã phải bỏ thời gian ra để ngồi theo dõi con mình học, lúc ấy các bạn mới tỏ ra chăm chú học tập theo kiểu để cho bố mẹ biết mình vẫn học tập đầy đủ, nghiêm túc nhưng khi bố mẹ dời đi thì các bạn lại đâu đóng đó. Học tập như vậy thử hỏi làm sao hiểu được nôi dung bài học, làm sao có kết quả tốt đây. Ảnh vở hs chưa ghi bài đủ Một số bạn lại ham chơi điện tử, thích lướt Facebook, đam mê TikTok mà quên đi nhiệm vụ học tập của mình, đầu tiết học các bạn ấy vào học đầy đủ, bật camera đợi cô giáo điểm danh xong, khi bắt dầu vào học các bạn tắt camera và bắt đầu vào chơi điện tử, lướt Facebook hoặc TikTok. Thầy cô dạy thì cứ dạy, tai các bạn vẫn nghe nhưng nghe gì thì không biết; mắt các bạn chăm chú nhìn vào màn hình trò chơi, hình ảnh, video clip; tâm trí các bạn tập trung hết cho trò chơi mà các bạn tâm đắc kia rồi; có bạn đang chơi thì nghe tiếng thầy cô gọi mình trả lời câu hỏi, lúc ấy các bạn ấp úng luống cuống ầm ừ và từ từ buông câu tra lời: dạem không biết; có bạn còn chẳng nghe thấy thầy cô hỏi mình về điều gì, các bạn lý do: mạng nhà em kém, cô hỏi lại ạ và sau khi nghe thầy cô hỏi lại, câu trả lời của các bạn vẫn là: em không biết hoặc đó là câu trả lời sai. Với những bạn này, thử hỏi sau một tiết học, các bạn học được những điều gì nhỉ? Ảnh về người học nguwoif không Việc lựa chọn không gian học tập cũng ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả học tập của học sinh. Đại đa số các bạn đã biết lựa chọn cho mình không gian yên tĩnh và chất lượng sóng viễn thông tốt để học tập, điều đó mang lại hiệu quả học tập tốt cho các bạn. Nhưng bên cạnh đó còn không ít bạn chưa biết lựa chọn cho mình không gian học tập hợp lí: một số bạn lựa chọn chỗ ngồi học ngoài phòng khách, ở nhà ngoài trong khi các bạn học thì khách khứa, người nhà vẫn đi ra đi vào, mọi người vẫn nói vẫn cười, thậm chí còn bật tivi, nào là tiếng gà gáy, tiếng chim hót, tiếng chó sủa mèo kêu, tiếng xe máy, tiếng những người thân làm các công việc trong gia đình. Những âm thanh, những hoạt động đó khiến các bạn không tập trung học tập được, có bạn đang học mà vẫn hóng chuyện từ những người xung quanh, thi thoảng lại ngoảnh ra ngó vào để đáp chuyện cười đùa với người xung quanh hay ngó tivi đang chiếu gì. Tai hại hơn khi những bạn trên nhiều lúc lại bật micro khiến tất cả những âm thanh hỗn độn xung quanh lọt vào lớp hoc, nó oang oang làm cho cả phòng học bị gián đoạn, thầy cô phải dừng dạy để nhắc nhở các bạn; các bạn khác trong lớp bỗng bị ngắt mạch không khí học tập đang trôi chảy. Có bạn lại chọn chỗ ngồi kín quá khiến sóng viễn thông yếu khiến mạng lác, mạng đơ làm cho âm thanh, hình ảnh chập chờn thậm chí liên tục bị out ra khỏi lớp khiến việc học tập luôn bị gián đoạn. Tất cả những hoạt động trên xuất phát từ nguyên nhân: các bạn thiếu kĩ năng cơ bản khi lựa chọn không gian, kĩ năng sử dụng thiết bị khi học trực tuyến. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng, hiệu quả học tập của các bạn. ảnh người nhà, em nhỏ cùng hs Một hiện tượng nữa khá phổ biến, quen thuộc với một bộ phận không ít học sinh trong khi học là những lời nhắn tới nhóm lớp khi thiết bị học bị out. Việc bị out trong khi học là điều khó tránh khỏi, nhưng với những bạn có ý thức tự giác, có kinh nghiệm thì các bạn nhanh chóng quay lại phòng học để được thầy cô chấp nhận và đưa trở lại lớp. Nhưng còn một bộ phận nhỏ học sinh thay vì tự vào lại hoặc trước khi vào lại, các bạn còn tranh thủ nhắn lên nhóm Zalo của lớp: cô ơi em bị out rồi ạ; em bị out cô cho em vào với, việc làm này khiến bản thân bạn ấy bị mất thời gian, khiến các bạn trong lớp lại quan sát vào Zalo nhóm lớp, thậm chí một vài bạn còn nhắn tin trả lời lại, vô tình làm mất thời gian, mất sự tập trung của các bạn trong lớp khi đang học tập. Ảnh out Học trực tuyến, ngoài ý thức tự giác, sự chủ động thì tâm thế học tập cũng là một trong số các yếu tố rất quan trọng góp phần tạo ra hiệu quả học tập. Đa số học sinh có tâm thế tốt, coi việc học trực tuyến cũng như học trên lớp. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số ít học sinh chưa tạo cho mình tâm thế sẵn sàng, tự giác, chủ động trong học tập. Được học tập ở nhà nhưng một số bạn thường xuyên vào học muộn, tiết học online thường diễn ra trong 40 phút, khi thầy cô và các bạn đã có mặt đông đủ thì một số bạn lại có thói quen chần chừ, bài học diễn ra 5-10 phút các bạn mới vào lớp, thầy cô nhắc nhở các bạn nhiều lần nhưng các bạn đưa ra đủ thứ lý do biện minh cho việc vào muộn của mình. Trong một giờ học trên lớp, thi thoảng mới có một bạn học sinh xin ra ngoài vì lý do riêng nhưng trong giờ học trực tuyến thì một số bạn tự do cho mình cái quyền đi ra đi vào vì không gian học là nhà các bạn mà. Có một số bạn trong một giờ học xin đi uống nước, đi vệ sinh tới vài lần. Cũng trong giờ học, nhiều khi thầy cô yêu cầu học sinh sử dụng hình thức Chat box để các bạn thực hiện các bài tập, trả lời các câu hỏi, để thảo luận nhóm phục vụ việc học tập. Nhưng vẫn có một số ít các bạn thực hiện chưa tốt, các bạn lợi dụng việc này để chatbox nói chuyện riêng với nhau, để trêu đùa với bạn khác. Kết quả là khi trình bày phần bài làm, có bạn không có sản phẩm học tập, có bạn làm sơ sài để đối phó và rõ ràng các bạn chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ học tập thì làm sao có được chất lượng, hiệu quả như gia đình, nhà trường và thầy cô mong đợi. Một vấn đề khá nan giải nữa với một số bạn khi học trực tuyến là ỷ lại, dựa dẫm vào các ứng dụng tìm kiếm của các nền tảng công nghệ như Google, Côc Côc,.. Thông thường khi học tập trực tiếp trên lớp, các thầy cô luôn kiểm soát mọi hoạt động học tập của học sinh, các thầy cô luôn yêu cầu các bạn chủ động vận dụng kiến thức vào giải quyết các tình huống, các bài tập và các sản phẩm học tập trong các bài học. Nhờ đó các bạn hiểu bản chất bài học, các sản phẩm học tập mà các bạn làm ra là của chính các bạn. Nhưng khi học trực tuyến, một số bạn đã ỷ lại vào các ứng dụng tìm kiếm của Google, Côc Côc; khi thầy cô giao bài tập, giao các nhiệm vụ học tập thì thay vì tự làm, một số bạn đã Search trên mạng Internet rồi chép kết quả vào vở, vào giấy một cách vô tư, không cần suy nghĩ và thật hả hê vì mình đã hoàn thành bài tập, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nhưng thật tiếc thay, đó lại không phải là sản phẩm do các bạn làm ra mà là đi copy một cách thụ động. Vậy là tri thức được đưa lên các trang Website để tham khảo thì nay biến thành chỗ chống lưng, chỗ dựa dẫm cho các bạn trong học tập. 6.3. Hậu quả của việc thiếu ý thức tự giác, lơ là, chểnh mảng và thiếu kĩ năng sử dụng các thiết bị trong học tập trực tuyến (online) Nhiệm vụ quan trọng nhất đối với học sinh là hoạt động học tập dù là học tập dưới bất cứ hình thức nào: trực tiếp hay trực tuyến. Trong học tập trực tiếp, mọi hoạt động học tập trên lớp của học sinh luôn được thầy cô quan sát, theo dõi, nếu như có bạn nào đó học tập chưa nghiêm túc thì ngay lập tức được thầy cô điều chỉnh, nhắc nhở để đưa các bạn trở lại quỹ đạo học tập. Nhưng trong học tập trực tuyến thì khác, kết quả học tập phụ thuộc vào nhiều yếu tố mà trong đó yếu tố quan trọng nhất chính là ý thức tự giác, sự chủ động, tinh thần ham học của các bạn. Nếu có đủ các yếu tố trên, chắc chắn kết quả học tập của các bạn sẽ đạt được như mong đợi. Ngược lại nếu như bạn học sinh nào đó thiếu ý thức tự giác, lơ là, chểnh mảng, biếng nhác, ham chơi, thụ động, thiếu kinh nghiệm sử dụng thiết bị,.. trong học tập thì tuy là nguyên nhân có khác nhau nhưng hậu quả để lại đều giống nhau; hậu quả ấy vô cùng to lớn, nghiêm trọng. Thứ nhất: Ảnh hưởng không tốt đến chính kết quả học tập và quá trình học tập tiếp theo của các bạn Dù là học trực tiếp hay trực tuyến thì sản phẩm học tập mà học sinh cần có là như nhau: kiến thức, phẩm chất và năng lực. Trong học tập trực tuyến nếu thiếu ý thức tự giác, lơ là, chểnh mảng, biếng nhác, ham chơi, thụ động, thiếu kinh nghiệm sử dụng thiết bị,.. trong học tập thì sẽ không tiếp thu được kiến thức cần đạt ở mỗi bài học, mỗi chủ đề học tập và cả một quá trình học tập. Như vậy các bạn sẽ không có kiến thức, thiếu kiến thức hay hổng kiến thức. Điều này là một sự thiệt thòi lớn với các bạn, các bạn sẽ rất khó khăn khi thực hiện những bài kiểm tra, đánh giá dù là thường xuyên hay định kỳ và tất nhiên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập trước mắt và lâu dài của các bạn. Là học sinh, chắc chắn các bạn đã hiểu kiến thức ở mỗi bài học trong sách giáo khoa có liên đới, nối tiếp nhau với nhau theo một tiến trình; kiến thức bài trước sẽ liên quan đến bài sau, muốn học tốt bài sau thì phải nắm chắc kiến thức bài trước; muốn học tốt các lớp sau thì phải được trang bị tốt hệ thống kiến thức lớp trước đó. Như vậy có thể khẳng định nếu không thực hiện tốt, không thực hiện nghiêm túc việc học trực tuyến thì sẽ vô cùng khó khăn cho cả chặng đường học tập sau này. Ngoài việc khiếm khuyết kiến thức, trong quá trình học tập trực tuyến nếu học sinh không tự giác, chủ động trong các hoạt động học tập thì đương nhiên các bạn sẽ không hình thành và tích lũy được những phẩm chất, năng lực cần đạt sau mỗi bài học; các bạn mãi là người ì ạch, lười biếng, thụ động. Điều này cũng sẽ gây khó khăn cho việc học tập tiếp theo vì hoạt động học tập ngày nay dựa trên yếu tố chính là sự tự giác, chủ động và sáng tạo ở chính
File đính kèm:
- de_tai_nang_cao_tinh_hieu_qua_trong_hoat_dong_hoc_tap_truc_t.doc