Đơn công nhận Sáng kiến Các giải pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25-36 tháng tuổi trường Mầm non Nậm Loỏng, TP Lai Châu

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN PHẠM VI ẢNH HƯỞNG VÀ HIỆU QUẢ 
 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
 Kính gửi: Hội đồng xét công nhận phạm vi ảnh hưởng và hiệu quả áp
 dụng sáng kiến cấp cơ sở.
 Chúng tôi: Ghi tên dưới đây
 Ngày 
Số Đơn vị công tác Chức Trình độ 
 Họ và tên tháng năm Ghi chú
TT danh chuyên môn
 sinh
 Trường Mần non 
 1 Trần Thị Nhung 14/08/1990 Giáo viên Đại học
 Nậm Loỏng
 Trường Mần non 
 2 Lê Thị Hợp 02/04/1987 Giáo viên Đại học
 Nậm Loỏng
 Trường Mầm non 
 2 Hoàng Lệ Hằng 06/10/1986 Giáo viên Đại học
 Nậm Loỏng
 Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến cấp cơ sở: “Các giải 
 pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25-36 tháng tuổi trường Mầm non Nậm 
 Lỏong, TP Lai Châu”.
 * Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:Giáo dục mầm non
 * Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu : Từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 03 
 năm 2023.
 * Mô tả bản chất của sáng kiến đề nghị công nhận và phạm vi ảnh hưởng 
 và hiệu quả áp dụng:
 - Về nội dung của sáng kiến
 Đây là sáng kiến kinh nghiệm được thực hiện và áp dụng lần đầu. Sáng kiến 
 đã tìm ra những biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25-36 tháng tuổ trường 
 Mầm non Nậm Lỏong, TP Lai Châu”.
 1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 
 Trước khi áp dụngsáng kiến chúng tôi thực hiện các nội dung như sau:
 Giải pháp 1: Dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ thông qua hoạt động hằng ngày
 * Ưu điểm của giải pháp cũ: Trẻ bước đầu đã thực hiện được một số công việc tự phục vụ dưới sự 
giúp đỡ của cô giáo như: Tự đi vệ sinh, tự bê ghế, tự xúc ăn.
 Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn gặp những hạn chế
 * Hạn chế và nguyên nhân
 Chúng tôi đã áp dụng một số giải pháp rèn kỹ năngtự phục vụ cho trẻ 
nhưng chưa mang lại hiệu quả cao vì cô chưa linh hoạt, sáng tạo.
 Đa số học sinh là trẻ dân tộc mông, trẻ là năm đầu ra lớp, vốn từ của trẻ 
chưa có, trẻ chưa biết nói tiếng việt, chưa mạnh dạn trong giao tiếp, khả năng 
nghe hiểu còn chậm, một số gia đình cách sinh hoạt còn lạc hậu, còn một số phụ 
huynh chưa biết nói tiếng phổ thông.
 Ví dụ: Cách ngồi ăn, không có thói quen uống nước sôi, còn tắm ở suối, 
đi vệ sinh chưa đứng nơi quy định, mặc quần áo chưa phù hợp với thời tiết...
 Giải pháp 2: Tuyên truyền phụ huynh cùng thực hiện
 * Ưu điểmcủa giải pháp cũ:
 Cô đã tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về công tác dạy trẻ tự phục vụ.
 Cô cùng phụ huynh trao đổi về tâm sinh lý của trẻ giáo viên và phụ huynh 
đã hiểu hơn về trẻ khi ở nhà cũng như ở lớp.
 * Hạn chế và nguyên nhân
 Trước khi nghiên cứu và thực hiện giải pháp này ở lớp chúng tôi dạy, trẻ 
chưa sử dụng hiệu quả và linh hoạt các đồ dùng vật dụng để tự phục vụ cho bản 
thân vì vậy các đồ dùng đó chưa được sử dụng tối ưu.
 Với giải pháp cũ kỹ năng của trẻ còn chưa hoạt bát, trẻ còn chưa biết tự 
rửa tay, chưa biết tự đi vệ sinh, chưa biết cất đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định, 
trẻ có kĩ năng lấy ghế và cất ghế ngồi học, kỹ năng đi dép....Chúng tôi đã tiến 
hành đánh giá kỹ năng tự phục vụ trẻ trước khi thực hiện sáng kiến. Kết quả cụ 
thể như sau:
 Lớp nhà trẻ 25-36 tháng tuổi 
 trường Mầm non Nậm Loỏng
 Trước khi thực hiện sáng kiến 
Nội dung đánh giá
 TS TS trẻ Tỷ lệ %
 TS trẻ 
 trẻ Tỷ lệ % chưa 
 đạt
 đạt Trẻ có kỹ năng 
Trẻ có cầm bát, cầm thìa 
kỹ tự xúc cơm ăn 6 15 34 85
năng 
trong 
hoạt Trẻ có kỹ năng 
 4 10 36 90
động cầm cốc uống nước
ăn 
uống Trẻ biết cầm bát, 
 7 17,5 33 82,5
 cầm thìa đúng cách 
Trẻ có Chủ động ngồi bô 6 15 34 85
kỹnăn
g khi Biết bày tỏ nhu cầu 
đi vệ mong muốn của 5 12,5 35 87,5
sinh mình
 40
 Trẻ có kỹ năng cất 
 để đồ dùng, đồ 
 4 10 36 90
 chơi đúng nơi quy 
 định 
Trẻ có 
kỹ Trẻ có kỹ năng lấy 
năng ghế, bê ghế và cất 6 15 34 85
lao ghế đúng cách
động Trẻ có kỹ năng đi 
tự dép, xếp dép lên 3 0,75 37 92,5
phục giá
vụ
 Trẻ có kỹ năng cởi 
 áo khi nóng, mặc 4 10 36 90
 áo khi lạnh, cất áo 
 vào ba lô.
 Từ kết quả khảo sát trên, chúng tôi đã mạnh dạn đưa ra “Các giải pháp 
rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25-36 tháng tuổi trường Mầm non Nậm Lỏong, 
TP Lai Châu”.Nhằm khắc phục nhược điểm của giải pháp cũ.
 2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
 Giải pháp 1: Đổi mớilồng ghép việc rèn kỹ năng và thói quen tự phục 
vụ thông các hoạt động trong ngày
 *Điểm mới
 Nếu như trước đây chúng tôi lồng ghép rèn thói quen tự phục vụ cho trẻ 
chỉ ở hoạt động học, việc lồng ghép chưa liên tục, còn máy móc và theo kiểu cộng lại hay xếp cạnh nhau. Thì bây giờ việc lồng ghép đã được tích hợp vào tất 
cả các hoạt động trong ngày, quá trình lồng ghép diễn ra liên tục và đảm bảo phù 
hợp, logic. 
 Chúng tôi xác định đây là mục tiêu trọng tâm, lồng ghép vào các hoạt 
động cho trẻ để dần dần thông qua việc tham gia vào các hoạt động trong ngày, 
giúp trẻ tích lũy được các thói quen tự phục vụ một cách dễ dàng và thoải mái 
nhất.
 Thường xuyên tạo cơ hội cho trẻ phối hợp với các bạn thực hiện một số 
hoạt động tự phục vụ. Luôn quan tâm rèn kỹ năng cho trẻ, có ứng dụng các 
phương pháp tiên tiến như Montessori, bàn tay nặn bột vào tổ chức hoạt động.
 *Nội dung
 Trong giờ đón trả trẻ: Khi đón và trả trẻ chúng tôi trò chuyện với trẻ và 
cùng khơi gợi trẻ để trẻ kể những việc mà trẻ tự làm khi ở gia đình, gợi ý để trẻ 
tự giác chào cô chào bạn, lấy và cất dép vào giá dép, cởi áo khi nóng, mặc áo khi 
trời lạnh, cất áo vào ba lô Khi trẻ đã quen tôi không gợi ý mà khuyến khích 
trẻ để trẻ chú ý quan sát, nhận xét việc làm của bạn, xem bạn đã có ý thức tự 
giác thực hiện chưa. Trong khi trò chuyện tôi luôn chú ý nêu gương, khen ngợi 
khi trẻ tự giác thực hiện mà không cần cô giáo nhắc nhở. Việc lồng ghép vào giờ 
đón trả trẻ không chỉ thực hiện trong một chủ đề mà được thực hiện xuyên xuốt 
từ đầu năm học đến cuối năm học. Qua đó trẻ có thói quen lễ giáo, tự phục vụ 
ngay từ những việc đơn giản nhất.
 Ví dụ: Kỹ năng chăm sóc bản thân: Trẻ cần biết tự dọn dẹp đồ chơi, tự cất 
ba lô, tự đi dép, tự xúc ăn; 
 Kỹ năng giữ gìn vệ sinh: Trẻ cần biết đi vệ sinh đúng nơi quy định, xả 
nước sau khi đi vệ sinh, bỏ rác đúng nơi quy định Đưa các bài tập rèn cho trẻ 
bằng nhiều hình thức khác nhau, thường xuyên cho trẻ thực hiện lao động trong 
ngày như hoạt động nhặt rác, hoạt động lấy khăn đĩa để cơm rơi, hoạt động lau 
lá cây Hình ảnh:Cô hướng dẫn trẻ tự cất ba lô, cất dép
 Hình ảnh: Hướng dẫn trẻ cách bê ghế, xếp ghế, cất ghế đúng cách.
 Trong các hoạt động học: Chúng tôi lồng ghép thông qua các câu đố, bài 
thơ, bài hát, trò chơi, thông qua bài học Montessori, STEAM, bàn tay nặn bột... 
để dạy trẻ các thói quen tự phục vụ một cách nhẹ nhàng không gò bó. Chúng tôi 
hỏi trẻ các hành động của các bạn trong các tình huống cô đưa ra trong giờ học 
môi trường, học thơ, truyện, hát múa Khi học xong một bài thơ, một câu 
chuyện, một bài hát tôi cho trẻ liên hệ về bài học rút ra từ câu chuyện, bài thơ, 
bài hát đó. Từ nội dung đó cho trẻ liên hệ đến bản thân trẻ.
 Bước đầu chúng tôi hướng trẻ vào hoạt động nhóm, tự giác làm những 
công việc vừa sức mà không cần bố mẹ, cô giáo nhắc nhở. Hoạt động ăn: Giáo viên hướng dẫn trẻ cách cầm thìa, tư thế ngồi, xây 
dựng các hoạt động riêng biệt để trẻ rèn luyện. 
 Ví dụ: Thông qua bài học Montessori: Cách cầm bát, cầm thìa, cầm cốc 
uống nước, cách bê ghế, cách đi dép, xếp dép lên giá, tự xúc ăn, tự lấy nước 
uống, cách trải thảm, cuộn thảm, cách gắp bông bằng kẹp
 Qua bài hát “Rửa mặt như mèo”, sau khi dạy trẻ hát thuộc bài hát, chúng 
tôi hỏi trẻ: Tại sao bạn mèo bị đau mắt? Nếu không rửa mặt điều gì sẽ xảy ra? 
Các con có học tập bạn Mèo không? Vì sao?...Chúng tôi giáo dục trẻ thường 
xuyên tự rửa mặt nếu không sẽ bị đau mắt giống bạn mèo. 
 Trong giờ học tạo hình, giờ toán Chúng tôi gợi ý để trẻ tự kê xếp bàn 
ghế và lấy đồ dùng đồ chơi ở các góc, cất đồ dùng đồ chơi vào đúng nơi quy 
định. Hướng dẫn trẻ thực hành lại các bài tập Montessori đã học ví dụ như: Gấp 
khăn, chải tóc
 Khi lớp học có rác bẩn chúng tôi gợi ý trẻ nhặt rác bỏ vào thùng rác. Chỉ 
cần gợi ý một số buổi học, những buổi học sau chúng tôi không gợi ý nữa mà 
tiến hành quan sát trẻ thực hiện, cho trẻ quan sát lẫn nhau, cuối giờ cho trẻ tự 
nhận xét, sau đó chúng tôi nhận xét. Điều này sẽ nâng cao tính tự giác, khả năng 
nhận xét cho trẻ.
Hình ảnh bài học Montessori: Cách trải thảm, cách ghắp bông bằng kẹp Hoạt động tham quan, dạo chơi ngoài trời: Khi tổ chức các hoạt động này 
chúng tôi rèn trẻ thói quen xếp hàng theo thứ tự, bỏ rác vào thùng rác, thói quen 
thích nghi với đám đông, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, rửa tay sau khi chơi. 
Chúng tôi tận dụng những tình huống xảy ra với trẻ trong buổi dạo chơi ngoài 
trời như: Có bạn vứt rác ra sân trường, lớp họcdạy cho trẻ có kỹ năng nhặt bỏ 
rác vào nơi quy định.
 Hình ảnh: Trẻ tự rửa tay sau khi chơi hoạt động ngoài trời
 Trong hoạt động góc: Khi cho trẻ chơi ở các góc, chúng tôi chơi cùng và 
gợi ý cho trẻ các thói quen như tự lấy, tự cất đồ dùng đồ chơi vào đúng nơi quy 
định và một số thói quen tự phục vụ khác. Trong các hoạt động khác trong ngày: 
Ăn trưa, ngủ trưa, chơi sau giờ ngủ trưa, sinh hoạt chiều Chúng tôi lưu ý rèn 
các thói quen tự phục vụ cho trẻ như: Trong giờ ăn, giờ ngủ tôi gợi ý để trẻ có 
thói quen tự phục vụ trong ăn uống, thói quen dọn dẹp trước và sau khi ăn uống, 
trước và sau khi ngủ. Sinh hoạt chiều chúng tôi kết hợp rèn trẻ thói quen tự phục 
vụ như lấy, cất đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định. Hình ảnh: Trẻ tự cất đồ đúng nơi quy địnhhoạt động góc
 Hoạt động vệ sinh hàng ngày: Chúng tôi luôn quan tâm công tác vệ sinh 
sạch sẽ cho trẻ, hướng dẫn trẻ đi vệ sinh đúng nơi quy định giúp trẻ biết một số 
quy định vệ sinh tại lớp: chủ động ngồi bô khi có nhu cầu, tạo cơ hội cho trẻ 
được bày tỏ mong muốn nhu cầu của bản thân giúp trẻ mạnh dạn, tự tin.
 Trao đổi tuyên truyền với phụ huynh để cùng nắm bắt được tâm lý của 
từng trẻ, và khả năng thực hiện kỹ năng tự phục vụ của từng trẻ, phối kết hợp 
với phụ huynh hướng dẫn trẻ thực hiện công tác tự phục vụ khi trẻ ở nhà.
 * Điều kiện thực hiện
 Giáo viên đều có kinh nghiệm, có kiến thực, kỹ năng, linh hoạt trong công 
tác chăm sóc giáo dục trẻ phù hợp với điều kiện thực tế của trẻ. Xác định được 
các nhiệm vụ nội dung để xây dưng kế hoạch thực hiện.
 Như vậy, để rèn kỹ năng và thói quen tự phục vụ cho trẻ đạt hiệu quả giáo 
viên cần lồng ghép linh hoạt vào nhiều hoạt động trong ngày. Trẻ lứa tuổi Mầm 
non nhanh nhớ, nhanh quên nên các thói quen tự phục vụ phải phù hợp với hoạt 
động, phải tiến hành thường xuyên liên tục. Việc lồng ghép theo biện pháp này 
sẽ khắc sâu kỹ năng và tạo được thói quen tự phục vụ cho trẻ. Đây là biện pháp 
mang lại hiệu quả cao nhất trong các biện pháp mà chúng tôi đã thực hiện.
 Giải pháp 2: Đổi mới hình thức phối hợp với phụ huynh trong việc 
rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
 *Điểm mới Trước đây, khi dạy trẻ kỹ năng thói quen tự phục vụ chúng tôi đã phối 
hợp với phụ huynh để rèn trẻ một số kỹ năng tự phục vụ mang tính chất cá nhân 
Sau khi thực hiện giải pháp này chúng tôi đã đổi mới trong cách phối hợp với 
phụ huynh và học sinh đó là ngay từ đầu năm học chúng tôi đã rèn trẻ theo 
hướng lấy trẻ làm trung tâm: Mọi hoạt động đều hướng vào khả năng, nhu cầu 
và sở thích của trẻ.
 Trẻ hoạt động theo nhóm, tăng cường công tác tuyên truyền thông qua 
buổi họp phụ huynh, các giờ đón, trả trẻ, trong mọi hoạt động ở mọi lúc mọi nơi, 
thông qua zalo nhóm lớp, vận động phụ huynh cùng tham gia hỗ trợ vào một số 
hoạt động phục vụ của trẻ ở lớp, cũng như ở nhà, cho trẻ xếp hàng lần lượt thực 
hiện các nhiệm vụ theo yêu cầu của cô. Để giúp trẻ hình thành kỹ năng tự phục 
vụ, nâng cao trách nhiệm của phụ huynh đối với con em của mình.
 * Nội dung
 Hướng dẫn phụ huynh dạy con một số bài tập tự rửa tay, rửa mặt đi dép, 
cầm bát, cầm thìa (Giáo viên hướng dẫn phụ huynh các thao tác chuẩn và kèm 
lời nói)
 Ở lớp cô hướng dẫn trẻ dưới dạng trò chơi: Để trẻ hoạt động một cách tự 
nhiên, hứng thú.
 Không nên làm hộ trẻ những việc trẻ làm được.
 Tuyên truyền với phụ huynh qua giờ đón trả, qua các buổi họp phụ huynh
 Để phụ huynh hiểu được kỹ năng tự phục vụ cho trẻ, ngay từ đầu năm 
học chúng tôi đã tổ chức họp phụ huynh để tuyên truyền phụ huynh không nên 
làm thay trẻ mọi việc mà chỉ hướng dẫn trẻ làm, hằng ngày phân công công việc 
cụ thể cho trẻ. Cần cho trẻ tập và làm đi làm lại nhiều lần từ đó hình thành thói 
quen cho trẻ để trẻ không phụ thuộc ỷ lại vào người lớn. Hình ảnh: Buổi họp phụ huynh lớp
 Khuyến khích phụ huynh có những biện pháp khen thưởng, khích lệ, động 
viên công nhận khi trẻ đã hoàn thành công việc nào đó và đưa ra những lời nhận 
xét tích cực sau mỗi việc mà trẻ đã làm được.
 Khi trẻ mắc lỗi hay lười biếng trong quá trình rèn kỹ năng tự phục vụ, bố 
mẹ chỉ nên động viên, khuyên bảo và uốn nắn cho trẻ bằng những lời nhẹ nhàng. 
Giáo viên trao đổi với phụ huynh để nắm bắt được tâm lý, khả năng thực hiện kỹ 
năng tự phục vụ của từng trẻ từ đó cùng phụ huynh giúp trẻ hình thành những kỹ 
năng tự phục vụ chuẩn mực, chính xác để phụ huynh hiểu được công việc tự 
phục vụ của trẻ ở trên lớp như thế nào. 
 Chúng tôi vận động phụ huynh cùng tham gia hỗ trợ vào những hoạt động 
tự phục vụ: rửa tay, rửa mặt. Qua đó phụ huynh nắm được các bước rửa tay 
đúng quy trình và vận dụng rèn trẻ tự rửa tay, rửa mặt ở nhà.
 Mời phụ huynh tham gia dự giờ các tiết học Montessori, ngày hội 
STEAM, giáo viên quay video, chụp ảnh những hoạt động học, chơi của trẻ 
trong ngày ở trên lớp gửi cho phụ huynh. Chuyển một số tài liệu giáo án 
Montessori, STEAM, bàn tay nặn bộtcho phụ huynh tham khảo.