Giáo án Vật lí 9 - Tiết 60, Bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng - Năm học 2021-2022

 Ngày soạn: 22/02/2022
Ngày dạy: 9A: 9B: 9C: 
TIẾT 60: BÀI 53: SỰ PHÂN TÍCH ÁNH SÁNG TRẮNG 
I. MỤC TIÊU
 1. Kiến thức :
 - Phát biểu được khẳng định : Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm 
 sáng màu khác nhau.
 - Trình bày và phân tích được thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng bằng lăng 
 kính để rút ra kết luận : trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng 
 màu.
 - Trình bày và phân tích được thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa 
 CD để rút ra được kết luận về sự phân tích ánh sáng trắng.
 2. Kĩ năng : 
 - Kĩ năng phân tích hiện tượng phân ánh sáng trắng và ánh sáng màu qua thí 
 nghiệm.
 - Vận dụng kiến thức thu thập được giải thích các hiện tượng ánh sáng màu 
 như cầu vồng, bong bóng xà phòng ... dưới ánh trăng.
 3. Thái độ : 
 - Cẩn thận, nghiêm túc.
 4. Định hướng hình thành và phát triển các năng lực
 - Năng lực tự học, sáng tạo và giải quyết vấn đề.
 - Năng lực quan sát, trình bày và trao đổi thông tin.
 - Năng lực thực hành, thí nghiệm.
 - Năng lực hợp tác và giao tiếp. 
II.CHUẨN BỊ:
 1. Giáo viên:
 - SGK, giáo án.
 2. Đối với mỗi nhóm HS :
 • 1 lăng kính tam giác đều.
 • 1 màn chắn trên có khoét 1 khe hẹp.
 • 1 bộ tấm lọc màu đỏ, màu xanh, nửa đỏ, nửa xanh.
 • 1 đĩa CD.
III. TIẾN TRÌNH
 Hoạt động của GV và HS Nội dung, yêu cầu cần đạt
 Hoạt động 1: Khởi động ( 5 phút)
 Mục tiêu: Tạo tình huống về nội 
 dung bài học
 B1: Giáo viên nêu câu hỏi tình 
 huống:
 ? Có hình ảnh màu sắc rất lung linh, 
 đó là cầu vồng, bong bóng xà phòng dưới ánh sáng màu. Vậy tại sao lại 
có nhiều sắc ở các vật đó. 
B2:
HS: Tiếp nhận thông tin và nhận xét 
B3:
- GV khuyến khích học sinh trao 
đổi, thảo luận với nhau về nội dung 
học tập
B4:
- Nhận xét về quá trình thực hiện 
nhiệm vụ học tập của học sinh và 
vào bài mới
 Hoạt động 2: Hình thành kiến 
thức (25 phút)
Mục tiêu 1: Tìm hiểu việc phân tích 
một chùm sáng trắng bằng lăng I. PHÂN TÍCH MỘT CHÙM SÁNG 
kính. TRẮNG BẰNG LĂNG KÍNH
B1:
? Đọc tài liệu để tìm hiểu lăng kính 1. Thí nghiệm 1:
là gì ? - Lăng kính là 1 khối trong suốt có 3 gờ 
- GV thông báo thêm lăng kính là 1 song song.
khối trong suốt và có 3 gờ. - Kết quả : Quan sát phía sau TK thấy 1 
- GV yêu cầu HS làm thí nghiệm 1, dải ánh sáng nhiều màu.
quan sát hiện tượng.
 C1 : Dải màu từ đỏ, da cam, vàng, lục, 
- GV yêu cầu các nhóm trình bày lam, chàm, tím.
kết quả thí nghiệm, Nếu nhóm nào 
HS không thực hiện được GV trợ 
giúp.
- Yêu cầu HS trả lời câu C1.
- GV giới thiệu hình ảnh quan sát 
đựoc chụp ở (3) cuối SGK. 
- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 2. Thí nghiệm 2: 
thí nghiệm 2 nêu hiện tượng – Thấm tấm lọc đỏ
? Yêu cầu HS trả lời C3, C4 – Thấm tấm lọc xanh
B2: – Thấm tấm lọc đỏ và xanh
- HS làm việc nhóm và trả lời Phía sau lăng kính vẫn thấy màu đỏ 
B3: hoặc xanh;
- GV khuyến khích học sinh trao Nhận xét: ánh sáng màu qua lăng kính 
đổi, thảo luận với nhau về nội dung vẫn giữ nguyên màu đó.
học tập
 C3: ý 2.
B4:
 C4: ánh sáng trắng qua lăng kính được - Nhận xét về quá trình thực hiện phân tích thành dải màu phân tích ánh 
nhiệm vụ học tập của học sinh và sáng trắng bằng lăng kính. 
chốt đáp án. 3. Kết luận(SGK) 
 III. PHÂN TÍCH MỘT CHÙM 
 SÁNG TRẮNG BẰNG SỰ PHẢN 
 XẠ TRÊN ĐĨA
Mục tiêu 2: Tìm hiểu sự phân tích 1.Thí nghiệm 3
một chùm ánh sáng trắng bằng sự C5 : Trên đĩa CD có nhiều dải màu từ 
phản xạ trên đĩa CD đỏ đến tím.
B1: C6 : 
? Quan sát trên mặt ghi của đĩa CD - Ánh sáng chiếu tới đĩa CD là ánh sáng 
dưới ánh sáng trắng và trả lời câu trắng
C5, C6. - Ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta là ánh 
B2: sáng màu (đỏ tím)
- Học sinh tiến hành quan sát và trả - Ánh sáng qua đĩa CD phản xạ lại 
lời. là những chùm ánh sáng màu 
B3: thí nghiệm 3 cũng là thí nghiệm 
- GV khuyến khích học sinh trao phân tích ánh sáng trắng
đổi, thảo luận với nhau về nội dung 
học tập
- HS lên trình bày
C5 : Trên đĩa CD có nhiều dải màu 
từ đỏ đến tím.
C6 : 
- Ánh sáng chiếu tới đĩa CD là ánh 
sáng trắng
- Ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta là 
ánh sáng màu (đỏ tím)
- Ánh sáng qua đĩa CD phản xạ 
lại là những chùm ánh sáng màu 
 thí nghiệm 3 cũng là thí nghiệm 
phân tích ánh sáng trắng
B4:
- Nhận xét về quá trình thực hiện 
nhiệm vụ học tập của học sinh và 
chốt đáp án.
Hoạt động 3: Luyện tập(10 phút) C7: Không thể coi cách dùng tấm lọc 
- Mục tiêu: hệ thống hoá kiến thức màu như cách phân tích ánh sáng trắng 
B1: thành ánh sáng màu 
- Giáo viên yêu cầu HS trả lời câu 
C7 B2:
 - HS tiếp nhận thông tin và trả lời
 B3:
 - Báo cáo, thảo luận: HS lên bảng 
 trình bày
 B4:
 - Giáo viên nhận xét, đánh giá, hoạt 
 động của HS
 Hoạt động 4: Vận dụng - Tìm tòi 
 mở rộng (5 phút)
 C8: HS làm thí nghiệm nêu kết quả 
 - Mục tiêu: Vận dụng tìm hiểu và C9: Bong bóng xà phòng, váng dầu ....
 mở rộng kiến thức.
 B1:
 GV yêu cầu HS tìm hiểu câu C8, C9
 GV gọi HS đọc mục “ có thể em 
 chưa biết”
 B2:
 HS: Tham gia thảo luận trên lớp 
 hoàn thành câu trả lời
 B3:
 - Báo cáo, thảo luận: HS trình bày
 B4:
 - Giáo viên nhận xét, đánh giá, ghi 
 nhận kết quả. 
 - Giáo viên thống nhất kiến thức 
 chuẩn, cho học sinh ghi vào vở
*RÚT KINH NGHIỆM
 ............................................................................................................................
 ............................................................................................................................
 ............................................................................................................................
 Ký duyệt của BGH
 Ngày tháng năm 2022