Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 113, 114: Cây tre Việt Nam (Thép Mới)

Cây tre Việt Nam 
Tre xanhXanh tự bao giờ? 
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanhThân gầy guộc, lá mong manhMà sao nên luỹ, nên thành tre ơi?Ở đâu tre cũng xanh tươiCho dù cát sỏi đá vôi bạc màu! 
 I. TÌM HIỂU CHUNG 
 1 . Tác giả. 
THÉP MỚI 
CÂY TRE VIỆT NAM 
 Thép Mới -Tên thật: Hà Văn Lộc (1925-1991) 
 Quê: Tây Hồ - Hà Nội. 
 Là nhà báo nổi tiếng tài hoa, trưởng thành sau cách mạng tháng Tám. 
- Ngoài báo chí, ông viết bút kí và thuyết minh phim. 
- Ông được nhận Huân chương Độc lập hạng nhì. 
TIẾT 101 
VĂN BẢN 
2.Tác phẩm. 
THÉP MỚI 
CÂY TRE VIỆT NAM 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
 1 . Tác giả. 
- Hoàn cảnh ra đời: viết 1955. 
- Xuất xứ: văn bản là lời bình cho bộ phim “Cây tre Việt Nam” của các nhà điện ảnh Ba Lan ca ngợi cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta. 
Nêu những nét chung nhất về tác phẩm 
THÉP MỚI 
CÂY TRE VIỆT NAM 
+ P1: Từ đầu -> chí khí như người => Những phẩm chất chung của cây tre 
+ P2: Tiếp-> chung thủy => Sự gắn bó của tre với người dân Việt Nam 
+ P3: Tiếp -> Tre, anh hùng chiến đấu => Tre trường tồn cùng dân tộc Việt Nam 
* Bố cục: 
4 phần 
Nêu bố cục của văn bản 
+ P3: Còn lại => Tre vẫn luôn là người bạn đồng hành của dân tộc ta trong hiện tại và tương lai 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1.Tác giả: Sgk 
2. Tác phẩm 
Hoàn cảnh ra đời. 
Xuất xứ: 
Bố cục: 4 phần 
THÉP MỚI 
CÂY TRE VIỆT NAM 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1.Tác giả: Sgk 
2. Tác phẩm 
Hoàn cảnh ra đời. 
Xuất xứ: 
Bố cục: 3 phần 
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN. 
1 . Giới thiệu về cây tre Việt Nam 
THÉP MỚI 
CÂY TRE VIỆT NAM 
- Cây tre là bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam 
 Là bạn thân của nông dân, nhân dân Việt Nam 
 Tính chất: dễ trồng, mọc thẳng, mộc mạc, nhũn nhặn,cứng cáp, dẽo dai, vững chắc 
 Phẩm chất: Thanh cao, giản dị, chí khí như người 
Nhân hóa 
Tre có vẻ đẹp bình dị và phẩm chất cao quí như con người Việt Nam 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN. 
1 . Những phẩm chất chung của cây tre Việt Nam . 
 CÂY TRE VIỆT NAM 
THÉP MỚI 
2. Tre gắn bó với con người Việt Nam 
a. Trong lao động: 
- Dưới bóng tre: Người dân cày Việt Nam, dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang 
- Tre ăn ở với người đời đời, kiếp kiếp. 
- Tre giúp người trăm nghìn công việc. 
- Tre là cánh tay của người nông dân. 
Nhân hóa, điệp ngữ => Tre luôn gắn bó làm bạn với người trong mọi hoàn cảnh 
 CÂY TRE VIỆT NAM 
THÉP MỚI 
b. Trong cuộc sống : 
Gắn bó với người từ khi lọt lòng đến khi nhắm mắt xuôi tay. 
Tre giữ một vị trí quan trọng trong đời sống con người. 
c. Trong chiến đấu : 
 Như tre mọc thẳng, con ngươi không chịu khuất. 
 Gậy tre,chông tre chống lạichiến đấu. 
 * So sánh, nhân hoá 
Bất khuất, anh hùng, dũng cảm, gắn bó với dân tộc Việt Nam trong chiến đấu giữ nước và giải phóng dân tộc. 
 CÂY TRE VIỆT NAM 
THÉP MỚI 
3.Tre là bạn đồng hành trong hiện tại, trong tương lai: 
 Gắn bó với cuộc sống tinh thần.N ét đẹp văn hoá độc đáo của tre . 
Cây tre còn sống mãi, là bạn đồng hành thuỷ chung. 
 Hiện tại: 
 Tương lai: 
- Nhạc của trúc, của tre là khúc nhạc đồng quê. 
Tre là biểu tượng của con người Việt Nam 
 CÂY TRE VIỆT NAM 
THÉP MỚI 
- Hình ảnh: “ măng non” suy nghĩ về cây tre trong tương lai. 
- Còn mãi, chia bùi sẻ ngọt, vui hạnh phúc. 
- Tre xanh,thuỷ chung, can đảm, cao quí. 
Cây tre Việt Nam 
Giới thiệu cây tre 
Tre là bạn đồng hành trong 
 hiện tại và trong tương lai 
Tre gắn bó với con người VN 
Trong 
lao 
động 
Trong 
cuộc 
sống 
Trong 
chiến 
đấu 
I.Tìm hiểu chung. 
II. Đọc- hiểu văn bản. 
1. Nghệ thuật: 
 Xây dựng hình ảnh phong phú , chọn lọc, vừa cụ thể vừa mang tính biểu tượng cao 
 Lời văn giàu nhạc điệu và có tính biểu cảm cao. 
 Sử dụng thành công các phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ 
2. Nội dung : 
III. Tổng kết. 
 CÂY TRE VIỆT NAM 
THÉP MỚI 
 Cây tre là người bạn thân thiết lâu đời của người nông dân và nhân dân Việt Nam. Cây tre có vẻ đẹp bình dị và nhiều phẩm chất quý báu. Cây tre đã thành biểu tượng của đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam. 
Lạt này gói bánh chưng xanh 
Cho mai lấy trúc cho anh lấy nàng 
“ Ai có gươm dùng gươm, ai có súng dùng súng. Không có súng thì dùng cuốc thuổng, gậy gộc.” 
Sáo trúc 
Đàn Tơ- Rưng