Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 59: Chuẩn mực sử dụng từ

------------------------------ 
Lớp 7 
Chào mừng quý thầy cô và các học sinh 
đến với tiết học môn Ngữ văn! 
? Có những từ địa phương nào được sử dụng trong bài hát trên? 
 Từ địa phương 
	 - dĩa	 -> 
	 - khé né -> 
	 - té -> 
đĩa 
rón rén, nhẹ nhàng chỉ mang tính lén lút. 
ngã 
Tiết 59  CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
I. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG CHUẨN MỰC 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
1. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG ÂM, ĐÚNG CHÍNH TẢ 
Các từ in đậm trong những câu sau dùng sai như thế nào? Hãy sửa lại cho đúng. 
 Một số người sau một thời gian 	 đầu vào làm ăn, nay đã khấm khá. 
 Em bé đã biết nói. 
- Đó là những sung sướng nhất trong đời em. 
 vùi 
bập bẹ 
dùi 
tập tẹ 
 khoảng khắc 
khoảnh khắc 
BÀI TẬP VẬN DỤNG Chọn từ đã cho sẵn điền vào chỗ trống 
a.Giành giật hay dành dật 
Ta với thù từng tấc đất thương đau. 
Đâu phải để xây Viện bảo tàng lịch sử 
Ai đổ máu mình đúc tượng mình để ngắm 
Làm anh hùng đâu phải một nghề riêng. 
	 (Tố Hữu) 
 giành giật 
. 
b.Chưng hay trưng 
	 Bánh .... có hình vuông tượng .. cho đất 
c. Phong thanh hay phong thanh 
Tôi nghe ... cô ấy đã đi du học 
chưng 
trưng 
phong thanh 
MỘT SỐ LỖI SAI ĐẶC TRƯNG VÙNG MIỀN 
a.Miền Bắc: 
L/n: Nước Nào ở vị trí lào trên bản đồ? 
Ch/tr : Tra tôi thường uống chà mỗi sáng 
b. Miền Trung: V/gi/d 
Giường nhà tôi có rất nhiều cây ăn trái 
c. Miền Tây nam bộ: g/r 
Con cá gô để trong gổ 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
2. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG NGHĨA 
	Các từ in đậm trong những câu sau đây dùng 	sai như thế nào? Hãy thay những từ ấy bằng 	các từ thích hợp. 
 Đất nước ta ngày càng 
 Ông cha ta đã để lại cho chúng ta những câu tục ngữ để chúng ta vận dụng trong thực tế. - Con người phải lương tâm. 
sáng sủa . 
tươi đẹp . 
quí báu 
cao cả 
biết 
có 
BÀI TẬP VẬN DỤNG Xác định từ dùng chưa chính xác và sửa lại cho đúng 
	Mặc dù còn một số nhưng năm nay lớp 7 đã tiến bộ rất nhiều. 
 điểm yếu 
 yếu điểm 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
3. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG TÍNH CHẤT NGỮ PHÁP 
Các từ in đậm trong những câu sau đây dùng sai như thế nào? Hãy tìm cách chữa lại cho đúng. 
 Nước sơn làm cho đồ vật thêm . 
 của chị thật là giản dị. 
 Bọn giặc đã chết : máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tụy Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng. 
Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự 
hào quang 
Trang phục 
Ăn mặc 
hào nhoáng 
thảm hại 
với nhiều 
 giả tạo phồn vinh . 
sự phồn vinh giả tạo . 
rất 
thảm hại 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
4. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG SẮC THÁI BIỂU CẢM, HỢP PHONG CÁCH 
	Các từ in đậm trong những câu sau đây sai như thế nào? Hãy tìm những từ thích hợp để thay thế các từ đó. 
 Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị 
sang xâm lược nước ta. 
 Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên []. Nhưng Viên vẫn ráng sức quần nhau với . 
	 	(Dẫn theo Nguyễn Đức Dân) 
 lãnh đạo 
cầm đầu 
chú hổ 
con hổ/nó 
Bài. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
5. KHÔNG LẠM DỤNG TỪ ĐỊA PHƯƠNG, TỪ HÁN VIỆT 
	Tình huống 1 
	Một bà cụ người Nghệ An đi tàu vào thành phố Hồ Chí Minh. Trên đường đi, tàu dừng vào ga trả và đón khách. Thấy tàu dừng, bà hỏi cô gái: 
	Cô gái lễ phép trả lời: 
	- Thưa bà, cháu không biết tiếng Nhật ạ. 	 	 
Ga ni ga chi ri o? 
Ga này là ga nào vậy cô? 
	 Tình huống 2 
 như chuối nhiều tàu 
 Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. 
Tỉ muội 
Chị em 
CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ 
Sử 
dụng 
 từ 
đúng 
âm, 
đúng 
chính 
 tả 
Sử 
dụng 
 từ 
đúng 
nghĩa 
Sử 
dụng 
 từ 
đúng 
tính 
chất 
ngữ 
pháp 
Sử 
dụng 
 từ 
đúng 
sắc 
thái 
ý 
nghĩa 
Không 
 lạm 
 dụng 
 từ địa 
 phương 
 từ Hán 
Việt 
GHI NHỚ 
Để sử dụng từ đúng chuẩn 
mực cần có những yêu cầu 
nào? 
Những biện pháp dùng từ đúng chuẩn mực 
Nhớ rõ 
hình 
thức 
của từ 
Hiểu 
 đúng 
nghĩa 
của từ, 
trau dồi 
 vốn 
từ 
Nắm rõ 
vai trò 
ngữ 
pháp 
của 
từ 
Dùng từ 
 phù hợp 
với sắc 
 thái biểu 
cảm, 
 phong 
cách 
Không 
 lạm 
 dụng 
 từ địa 
 phương 
 từ Hán 
Việt 
II. LUYỆN TẬP 
* Hãy trao đổi theo cặp câu hỏi sau đây 
? Nhận xét cách sử dụng từ ngữ trong 2 đoạn văn 
Đoạn a 
Đoạn b 
Cháu chiến đấu hôm nay 
Vì lòng yêu Tổ quốc 
Vì xóm làng thân thuộc 
Bà ơi, cũng vì bà 
Vì tiếng gà cục tác 
Ổ trứng hồng tuổi thơ. 
(Trích: Tiếng gà trưa) 
 Mẹ em đã chăm sóc cho em lúc em bị bệnh. Mẹ em đã mua thuốc cho em uống, mẹ em nấu cháo cho em ăn, mẹ em nấu nước nóng và lấy khăn lau mặt bằng nước ấm cho em rất nhiều. Em thấy mẹ em rất vất vả vì em. Em rất thương mẹ em. 
(Bài làm của học sinh) 
Đoạn văn đã sửa	 Lúc em ốm, mẹ đã chăm sóc cho em rất nhiều. Mẹ không những mua thuốc, nấu cháo mà còn nấu nước và lau mặt cho em nữa. Mẹ chăm sóc em cả đêm rất vất vả. Em rất thương mẹ. 
Đặt câu với các từ 
Hi sinh : 
Chết: 
Tặng: 
Cho: 
Chú bộ đội đã hi sinh. 
Cây hoa đã chết. 
Tôi tặng cô bé quyển sách này. 
Mẹ cho tôi đi về quê. 
- Nắm chắc kiến thức về từ, có ý thức sử dụng từ đúng chuẩn mực. 
- Viết đoạn văn ngắn trong đó sử dụng chính xác 3 từ cụ thể. 
 Kiểm tra lại các bài làm văn và sửa lỗi (nếu có). 
 Làm bài tập phần Luyện tập chuẩn mực sử dụng từ. 
 Ôn lại kiến thức làm văn, chuẩn bị bài: Ôn tập văn biểu cảm. 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
TIẾT HỌC ĐÃ KẾT THÚC. CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM VUI- KHỎE