Bài giảng Tiếng Việt Lớp 4 - Tập làm văn: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối

LUYỆN TẬP MIÊU TẢ 
CÁC BỘ PHẬN CỦA CÂY CỐI 
1. Đọc hai đoạn văn tả hoa sầu đâu, tả quả cà chua. Nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả trong mỗi đoạn ? 
Hoa sầu đâu 
 Hoa sầu đâu 
 Vào khoảng cuối tháng ba, các cây hoa sầu đâu ở vùng quê Bắc Bộ đâm hoa và người ta thấy hoa sầu đâu nở như cười. Hoa nhỏ bé, lấm tấm mấy chấm đen nở từng chùm, đu đưa như đưa võng mỗi khi có gió. Cứ đến tháng ba, nhớ đến sầu đâu là tôi cảm thấy thoang thoảng đâu đây một mùi thơm mát mẻ, dịu dàng, mát mẻ còn hơn cả hương cau, mà dịu dàng có khi hơn cả mùi thơm hoa mộc. Mùi thơm huyền diệu đó hoà với mùi của đất ruộng cày vỡ ra, mùi đậu đã già mà người nông phu hái về phơi nắng, mùi mạ non lên sớm xanh màu hoa lí, mùi khoai sắn, mùi rau cần ở các ruộng xâm xấp nước đưa lên, Bao nhiêu thứ đó, bấy nhiêu thương yêu, khiến người ta cảm thấy như ngây ngất, như say say một thứ men gì. 
 Theo Vũ Bằng 
1. Nªu c¸ch miªu t¶ hoa cña nhµ v¨n? 
 2. T¸c gi¶ miªu t¶ hoa víi nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nµo? 
 3. T¸c gi¶ dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ®Ó t¶? 
1. Tả cả chùm, không tả từng bông. 
2 . Tả mùi thơm đặc biệt của hoa. 
 3. Miêu tả bằng biện pháp nghệ thuật so sánh. 
 	+ Tả cả chùm hoa, không tả từng bông hoa. 
	 + Hình dáng: Nhỏ bé. 
	 + Đặc tả mùi hương: 
	 Bằng cách so sánh : Mùi thơm mát mẻ hơn cả hương cau, dịu dàng hơn cả hương hoa mộc. 
	Cho hoa đó hoà quyện với các hương vị khác của đồng quê: Mùi đất ruộng, mùi đậu già, ... 
	 + Thể hiện tình cảm của tác giả: bao nhiêu thứ đó, bấy nhiêu thương yêu. 
a. T¶ hoa. : Hoa sầu đâu 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
 	+ Tả hình dáng, màu sắc, mùi vị. 
	 + Dùng nghệ thuật so sánh, nhân hoá để miêu tả; tả đặc điểm nổi bật. 
	+ Kết hợp miêu tả với bộc lộ tình cảm. 
	a . Tả hoa: khi tả hoa chúng ta cần lưu ý 
	+ Tả cả chùm hoa hoặc tả chi tiết một bông hoa. 
Quả cà chua 
Trình tự miêu tả 
Cách ra quả 
Màu sắc 
Mùi vị 
Đọc bài Quả cà chua và điền vào bảng sau: 
 Quả cà chua 
 Đêm huyền diệu đã rủ hoa cà chua lặn theo vòng thời gian chuyển vần. Hoa biến đi về cây tạo ra những chùm quả nõn chung màu với cây với lá. 
 Cà chua ra quả, xum xuê, chi chít, quả lớn quả bé vui mắt như đàn gà mẹ đông con. Quả một, quả chùm, quả sinh đôi, quả chùm ba, chùm bốn. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn làm oẻ cả những nhánh to nhất. 
 Nắng đến tạo vị thơm mát dịu dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ hiền dịu. Cà chua thắp đèn lồng trong lùm cây nhỏ bé, gọi người đến hái. Màu đỏ là màu nhận ra sớm nhất. Những quả cà chua đầu mùa gieo sự náo nức cho mọi người. 
 Theo Ngô Văn Phú 
1. Tả cây cà chua từ khi hoa rụng đến khi kết quả, từ khi quả xanh đến khi quả chín. 
1. Em có nhận xét gì về cách miêu tả quả của tác giả? 
2. Tìm nét nổi bật nhất của đoạn văn? 
3. Tác giả miêu tả quả cà chua bằng những biện pháp nghệ thuật nào? 
2. Tả cà chua ra quả xum xuê, chi chít và vẻ đẹp của quả khi chín 
3. Tác giả miêu tả bằng nghệ thuật so sánh và nhân hoá 
 	 + Tả hình dáng, màu sắc, mùi vị. 
	+ Dùng nghệ thuật so sánh, nhân hoá để miêu tả; đặc tả đặc điểm nổi bật. 
	+ Kết hợp miêu tả với bộc lộ tình cảm. 
b. Tả quả: khi tả quả chúng ta cần lưu ý 
	+ Quá trình phát triển của quả từ lúc non đến lúc chín hoặc tả chi tiết lúc quả chín. 
Trái vải tiến vua Đọc thêm 
 Trái vải tiến vua 
	 Trái vải tiến vua chỉ nhỉnh hơn cái chén hạt mít  dùng để pha trà tàu một chút. Vỏ của nó không đỏ mà ong óng một màu nâu, nhẵn lì chứ không có gai gồ ghề. Khi bóc vỏ ra rồi thì không có nước tèm lem, mà hột thì chỉ nhỏ bằng ngón tay út. Cùi vải dày như cùi dừa nhưng không trắng bạch  mà trắng ngà. Đặt lên lưỡi, cắn một miếng thì nước chan hoà, ngọt sắt, nhai thì mềm mà lại giòn, nhai khe khẽ thì chính tai mình thấy như sậm sựt 
	 Theo Vũ Bằng . 
2. Viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích. 
Hoa mai