Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 - Luyện từ và câu: Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối

MÔN: LUYỆN TỪ VÀ CÂU 
LỚP 5 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
I. Nhận xét: 
1. Mỗi từ ngữ được in đậm dưới đây có tác dụng gì? 
(1)Miêu tả một em bé hoặc một chú mèo, một cái cây, một dòng sông mà ai cũng miêu tả giống nhau thì không ai thích đọc. (2) Vì vậy ngay trong quan sát để miêu tả, người viết phải tìm ra cái mới, cái riêng. 
 Theo Phạm Hổ 
Từ “ hoặc” có tác dụng nối từ em bé với từ chú mèo . 
Cụm từ “Vì vậy” có tác dụng nối câu 2 với câu 1 
 hoặc 
Vì vậy 
 em bé 
 chú mèo 
Nối từ 
Nối câu 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
Miêu tả một em bé hoặc một chú mèo, một cái cây, một dòng sông mà ai cũng miêu tả giống nhau thì không ai thích đọc. Vì vậy ngay trong quan sát để miêu tả, người viết phải tìm ra cái mới, cái riêng. 
 Theo Phạm Hổ 
 Chọn những từ ngữ thích hợp thay thế cho cụm từ “Vì vậy” và giải thích vì sao: Vì thế,Nhưng, Cho nên, Tuy nhiên. 
Các từ có thể thay thế từ vì vậy: Vì thế, Cho nên 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
2. Tìm thêm những từ ngữ mà em biết có tác dụng giống như cụm từ vì vậy ở đoạn văn trên. 
Những từ ngữ có tác dụng nối giống cụm từ vì vậy là: Cho nên, vì thế, do đó, tuy nhiên, mặc dù, nhưng, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác 
Em hiểu thế nào là liên kết câu bằng từ ngữ nối? 
Liên kết câu bằng từ ngữ nối là dùng các từ ngữ có tác dụng kết nối để liên kết các câu, các đoạn trong bài. 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
II. Ghi nhớ 
Để thể hiện mối quan hệ về nội dung giữa các câu trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy bằng quan hệ từ hoặc một số từ ngữ có tác dụng nối kết như: nhưng, tuy nhiên, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời , 
Để thể hiện mối quan hệ về nội dung giữa các câu trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy như thế nào. 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
III. Luyện tập 
Đọc bài văn Qua những mùa hoa tìm các từ ngữ có tác dụng nối và giải thích từ ngữ đó có tác dụng nối câu, nối đoạn như thế nào . 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
(1)Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi qua bờ Hồ Gươm. (2)Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có khi đuổi nhau suốt dọc đường. (3)Nhưng khi đi một mình, tôi thích ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm cây, vừa đi vừa lẩm nhẩm ôn bài. 
(4) Vì thế, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa gạo đầu tiên nở trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. (5) Rồi bông nọ gọi bông kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn cháy rừng rực giữa trời. 
(6) Nhưng khi lửa ở trên cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” sang những cây bông cạnh cầu Thê Húc. (7) Rồi thì cả một bãi vông lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư. 
Đoạn 1: 
 nhưng nối câu 3 với câu 2 
Đoạn 2: 
 Vì thế nối câu 4 với câu 3, nối đoạn 2 với đoạn 1 
- Rồi nối câu 5 với câu 4 
Đoạn 3: 
 Nhưng nối câu 6 với câu 5, nối đoạn 3 với đoạn 2 
- Rồi nối câu 7 với câu 6 
Nhưng 
Vì thế 
Rồi 
Nhưng 
Rồi 
(8) Đến tháng năm thì những cây phượng đón lấy lửa ấy, chạy tiếp cuộc chạy tiếp sức của các loài hoa trong thành phố, báo hiệu những ngày nghỉ hè thoải mái của chúng tôi sắp đến. 
(9) Nắng trời vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa như muốn giảm đi độ chói chang của mình. (10)Hoa phượng màu hồng pha da cam chứ không đỏ gắt như vông như gạo. (11) Đến cái anh bằng lăng thì đã vừa hồng vừa tím. (12) Sang đến anh hoa muồng thì đã ngả hẳn sang sắc vàng chanh. 
(13) Nhưng nói chung, đó toàn là những màu sắc rực rỡ như muốn phô hết ra ngoài. (14) Mãi đến năm nay, khi đã lên lớp Năm, đã “ người lớn” hơn một tí, tôi mới nhận ra hoa sấu, những chùm hoa nhỏ xíu, sắc chỉ hơi hoe vàng, chìm lẫn vào từng đợt lá non, lẫn với màu nắng dịu. 
(15) Đến khi các loài hoa rực rỡ như hoa gạo, vông, phượng, bằng lăng, muồng,đã kéo quân qua bầu trời Hà Nội, cây sấu trước cửa nhà tôi mới lấp ló những chùm quả xanh giòn. (16)Rồi sau đó, quả chín, những quả chín vừa ngọt vừa chua, ngọt một cách e dè, khiêm tốn như tính tình hoa sấu vậy. 
Đoạn 4: 
Đến nối câu 8 với câu 7, nối đoạn 4 với đoạn 3 
Đoạn 5: 
 Đến nối câu 11 với câu 9,10 
- Sang đến nối câu 12 với các câu 9, 10, 11 
Đoạn 6: 
 Nhưng nối câu 13 với câu 12, nối đoạn 6 với đoạn 5 
- Mãi đến nối câu 14 với câu 13 
Đoạn 7: 
 Đến khi nối câu 15 với câu 14, nối đoạn 7 với đoạn 6 
- Rồi nối câu 16 với câu 15 
Đến 
Đến 
Nhưng 
Mãi đến 
Đên khi 
Rồi 
Sang đến 
Đoạn 
Từ 
Nối câu,đoạn 
Tác dụng nối kết nội dung 
1 
Nhưng 
Câu 3 với câu 2 
Biểu thị sự đối lập tương phản 
2 
Vì thế 
Câu 4 với câu 3 
Đoạn 2 với đoạn 1 
Biểu thị mối quan hệ tổng kết, kết quả những điều ở đoạn 1 
3 
Nhưng 
Rồi 
Câu 6 với câu 5, đoạn 3 với đoan 2 
Câu 7 với câu 6 
Biểu thị sự đối lập tương phản 
Biểu thị sự tiếp nối 
4 
Đến 
Câu 8 với câu 7, đoạn 4 với đoạn 3 
Biểu thị sự tiếp nối 
5 
Đến 
Sang đến 
Câu 11 với câu 9, 10 
Câu 12 với câu 9, 10,11 
Biểu thị sự tiếp nối 
6 
Nhưng 
Mãi đến 
Câu 13 với câu 12, đoạn 6 với đoạn 5 
Câu 14 với câu 13 
Biểu thị sự đối lập tương phản 
Biểu thị sự tiếp nối 
7 
Đến khi 
Rồi 
Câu 15 với câu 14, đoạn 7 với đoạn 6 
Câu 16 với câu 15 
Biểu thị sự tiếp nối 
2. Mẫu chuyện vui dưới đây có một chỗ dùng sai từ để nối, em hãy chữa lại cho đúng: 
Từ nối dùng sai 
 - Bố ơi, bố có thể viết trong tối được không ? 
 - Bố viết được. 
 - Nhưng bố hãy tắt đèn đi và kí vào sổ liên lạc cho con. 
 - ? ! 
Cách chữa 
Thay từ nhưng bằng vậy, vậy thì, thế thì, nếu thế thì, 
Vậy( vậy thì, nếu vậy thì, thế thì, nếu thế thì) bố hãy tắt đèn đi và kí vào cuốn sổ liên lạc cho con. 
Nhưng 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối 
CỦNG CỐ DẶN DÒ 
Luyện từ và câu 
Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối