Đề nghị công nhận Sáng kiếnMột số biện pháp rèn kỹ năng phát âm chuẩn cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường Mầm non Sùng Phài, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu - Năm học 2016-2017

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 Sùng Phài, ngày 20 tháng 3 năm 2017
 ĐƠN ĐỀ NGHỊ
 CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP TỈNH
 Kính gửi: Thường trực Hội đồng xét, công nhận sáng kiến cấp huyện
 Thường trực Hội đồng xét, công nhận sáng kiến cấp tỉnh
 Tôi ghi tên dưới đây:
 Tỷ lệ (%) 
 Nơi công tác Trình độ đóng góp 
 Số Ngày tháng Chức Ghi 
 Họ và tên (hoặc nơi chuyên vào việc 
 TT năm sinh danh chú
 thường trú) môn tạo ra 
 sáng kiến
 Đại học 
 Trường 
 Giáo sư phạm 
 1 Mai Thị Lan Phương 26/06/1983 mầm non 100%
 viên mầm 
 Sùng Phài
 non 
 Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ 
năng phát âm chuẩn cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm 
trường Mầm non Sùng Phài, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu”.
 Cơ sở được yêu cầu công nhận sáng kiến: UBND tỉnh 
 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mầm non
 Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Tháng 9/2014
 Mô tả bản chất của sáng kiến: 
 Tính mới
 Giáo viên nắm được đặc điểm ngôn ngữ riêng của từng trẻ. Linh hoạt lồng 
ghép phát triển ngôn ngữ trong các hoạt động tạo môi trường cho trẻ được nghe, 
được phát âmlinh hoạt trong công tác giảng dạy.
 Trẻ nói rõ ràng sử dụng linh hoạt các loại câu khác nhau trong giao tiếp, chủ 
động khởi xướng trong các cuộc trò chuyện với bạn bè cô giáo, người xung quanh...
 Trẻ rèn luyện kỹ năng phát âm chuẩn hơn, nói ngọng ít hơn, khẩu hình khi 
 1 phát âm của trẻ chuẩn hơn, trẻ mạnh dạn tự tin, và đặc biệt vốn từ của trẻ phong 
phú đa dạng hơn tạo điều kiện phát triển ngôn ngữ mạch lạc.
 Hiệu quả sáng kiến đem lại: 
 Sau khi áp dụng những giải pháp mới trong việc rèn kỹ năng phát âm 
chuẩn cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường mầm non 
Sùng Phài đạt hiệu quả như sau:
 Trẻ được rèn luyện, phát triển ngôn ngữ. Khả năng nghe, hiểu, nói của trẻ 
có những chuyển biến tích cực, chất lượng trẻ ở lĩnh vực phát triển ngôn ngữ 
tăng, khả năng giao tiếp của trẻ khi ở lớp, ở nhà tốt hơn. Trẻ thích tham gia vào 
các hoạt động, lĩnh hội được vốn từ, ngữ pháp. 
 Trẻ có kỹ năng điều chỉnh khẩu hình, hơi thở khi phát âm chuẩn, trẻ mạnh 
dạn tự tin trong giao tiếp, hứng thú trong phát âm chuẩn thể hiện trẻ phát âm 
chuẩn tăng 49%, trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp tăng 36%. 
 Giáo viên có kinh nghiệm phát hiện các lỗi phát âm sai thường nói ngọng ở 
trẻ, sử dụng các phương pháp linh hoạt sáng tạo chú trọng hơn trong quá trình sửa 
lỗi phát âm không chuẩn, nói ngọng: Dạy trẻ uốn lưỡi, đẩy hơi, tạo không khí 
thoải mái, không hỏi dồn trẻ khiến trẻ lúng túng, bằng lời nói, trò chơi, bài thơ, 
câu truyện tạo được nhiều tình huống cho trẻ thể hiện tình cảm bằng các âm, 
các từ chuẩn.
 Giáo viên nhận thức tầm quan trọng trong việc dạy trẻ phát âm chuẩn ở 
lứa tuổi mẫu giáo để sẵn sàng cho quá trình học tập của trẻ ở những năm tiếp 
theo là rất cần thiết. 
 Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến: 
 Sau khi nghiên cứu và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào rèn trẻ. Đến 
thời điểm này tôi đã thu được những kết quả như mong muốn, sáng kiến không 
những áp dụng tại lớp mẫu giáo 3 tuổi trường mầm non Sùng Phài mà còn áp dụng 
thực hiện lâu dài với các trường mầm non trong toàn tỉnh có cùng điều kiện.
 Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 
 Để sáng kiến có hiệu quả, điều kiện cần thiết để tôi hoàn thành sáng kiến 
gồm: Tranh ảnh, đồ dùng đồ chơi đa dạng phong phú kích thích trẻ phát âm. 
 2 Có sự phối hợp của phụ huynh trong việc đưa trẻ đi học thường xuyên, luyện 
phát âm cho trẻ khi ở nhà.
 Những thông tin cần được bảo mật: Không
 Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng 
sáng kiến theo ý kiến của tác giả: 
 Trẻ có kỹ năng trong phát âm chuẩn, biết điều chỉnh hơi thở, điều 
chỉnh khẩu hình khi phát âm, nói năng lưu loát, vốn từ phong phú hơn, mạnh 
dạn tự tin hơn trong giao tiếp. 
 Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng 
sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã áp dụng sáng kiến và theo ý 
kiến của tác giả sáng kiến
 Giáo viên có kinh nghiệm nhận biết các dạng ngọng ở trẻ, biết cách rèn trẻ 
phát âm chuẩn. Trẻ biết cách uốn lưỡi, điều chỉnh đẩy hơi, điều chỉnh môi để phát 
âm chuẩn, mạnh dạn tự tin trong giao tiếp.
 Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu là người tham gia 
áp dụng giải pháp mới cùng với tác giả, không phải là đồng tác giả.
 Nơi công tác Trình độ Nội dung 
 Ngày tháng Chức 
 TT Họ và tên (hoặc nơi chuyên công việc 
 năm sinh danh
 thường trú) môn áp dụng
 1 Lục Thị Diệu 03/11/1992 Trường Giáo Trung Dạy trẻ 
 Linh mầm non viên cấp luyện 
 Sùng Phài phát âm 
 chuẩn 
 Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật 
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
 NGƯỜI ĐĂNG KÝ
 Mai Thị Lan Phương
 3 BÁO CÁO TÓM TẮT SÁNG KIẾN
 1. Tác giả 
 Họ và tên: Mai Thị Lan Phương
 Trình độ văn hóa: 12/12 Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Mầm non 
 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Sùng Phài.
 Nhiệm vụ được phân công: Giảng dạy lớp Mẫu giáo bé Trung Tâm
 2. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ năng phát âm chuẩn cho trẻ 3 
tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường Mầm non Sùng Phài, 
huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu”. 
 3. Tính mới
 Giáo viên nắm được đặc điểm ngôn ngữ riêng của từng trẻ. Linh hoạt lồng 
ghép phát triển ngôn ngữ trong các hoạt động tạo môi trường cho trẻ được nghe, 
được phát âmlinh hoạt trong công tác giảng dạy.
 Trẻ nói rõ ràng sử dụng linh hoạt các loại câu khác nhau trong giao tiếp, chủ 
động khởi xướng trong các cuộc trò chuyện với bạn bè cô giáo, người xung quanh...
 Trẻ rèn luyện kỹ năng phát âm chuẩn hơn, nói ngọng ít hơn, khẩu hình khi 
phát âm của trẻ chuẩn hơn, trẻ mạnh dạn tự tin và đặc biệt vốn từ của trẻ phong 
phú đa dạng hơn tạo điều kiện phát triển ngôn ngữ mạch lạc.
 4. Hiệu quả sáng kiến mang lại
 Sau khi áp dụng những giải pháp mới trong việc rèn kỹ năng phát âm 
chuẩn cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường mầm non 
Sùng Phài đạt hiệu quả như sau:
 Trẻ được rèn luyện, phát triển ngôn ngữ. Khả năng nghe, hiểu, nói của trẻ 
có những chuyển biến tích cực, chất lượng trẻ ở lĩnh vực phát triển ngôn ngữ 
tăng, khả năng giao tiếp của trẻ khi ở lớp, ở nhà tốt hơn. Trẻ thích tham gia vào 
các hoạt động, lĩnh hội được vốn từ, ngữ pháp. 
 Trẻ có kỹ năng điều chỉnh khẩu hình, hơi thở khi phát âm chuẩn, trẻ mạnh 
dạn tự tin trong giao tiếp, hứng thú trong phát âm chuẩn thể hiện trẻ phát âm 
chuẩn tăng 49%, trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp tăng 36%. 
 4 Giáo viên có kinh nghiệm phát hiện các lỗi phát âm sai thường nói ngọng ở 
trẻ, sử dụng các phương pháp linh hoạt sáng tạo chú trọng hơn trong quá trình sửa 
lỗi phát âm không chuẩn, nói ngọng: Dạy trẻ uốn lưỡi, đẩy hơi, tạo không khí 
thoải mái, không hỏi dồn trẻ khiến trẻ lúng túng, bằng lời nói, trò chơi, bài thơ, 
câu truyện tạo được nhiều tình huống cho trẻ thể hiện tình cảm bằng các âm, 
các từ chuẩn.
 Giáo viên nhận thức tầm quan trọng trong việc dạy trẻ phát âm chuẩn ở 
lứa tuổi mẫu giáo để sẵn sàng cho quá trình học tập của trẻ ở những năm tiếp 
theo là rất cần thiết. 
 5. Phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến
 Sau khi nghiên cứu và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào rèn trẻ. Đến 
thời điểm này tôi đã thu được những kết quả như mong muốn, sáng kiến không 
những áp dụng tại lớp mẫu giáo 3 tuổi trường mầm non Sùng Phài mà còn áp dụng 
thực hiện lâu dài với các trường mầm non trong toàn tỉnh có cùng điều kiện.
 5 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀOTẠO TAM ĐƯỜNG
 TRƯỜNG MẦM NON SÙNG PHÀI
 THUYẾT MINH SÁNG KIẾN 
“Một số biện pháp rèn kỹ năng phát âm chuẩn cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp 
 mẫu giáo bé Trung Tâm trường Mầm non Sùng Phài, huyện Tam Đường,
 tỉnh Lai Châu”
 Tác giả: Mai Thị Lan Phương 
 Trình độ chuyên môn: Đại học Sư phạm mầm non
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi công tác: Trường mầm non Sùng Phài - Tam Đường - Lai Châu 
 Sùng Phài, ngày 20 tháng 03 năm 2017
 6 I. THÔNG TIN CHUNG
 1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ năng phát âm chuẩn cho trẻ 
3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường Mầm non Sùng Phài, 
huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu”.
 2. Tên tác giả
 Họ và tên: Mai Thị Lan Phương 
 Năm sinh: 26/06/1983 
 Nơi thường trú: Tổ 8 - Phường Tân Phong - Thành Phố Lai Châu - Tỉnh 
Lai Châu. 
 Trình độ chuyên môn: Đại học Sư phạm mầm non. 
 Chức vụ công tác: Giáo viên dạy lớp Mẫu giáo bé Trung Tâm
 Nơi làm việc: Trường Mầm non Sùng Phài - Xã Sùng Phài - Huyện Tam 
Đường – Tỉnh Lai Châu
 Điện thoại: 0912589018.
 Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100% 
 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn Mầm non.
 4. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ tháng 9 năm 2014 đến tháng 3 năm 2017. 
 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến
 Tên đơn vị: Trường Mầm Non Sùng Phài.
 Địa chỉ: Trường mầm non Sùng Phài, Huyện Tam Đường, Tỉnh Lai Châu.
 Điện thoại: 02133751768 
 II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
 1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến: 
 1.1. Sự cần thiết
 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu 
đời và quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó 
phổ biến ngày càng rộng khắp”. Trong xã hội ngày càng phát triển, với xu thế 
hội nhập toàn cầu, việc phát âm chuẩn ngày càng trở nên cần thiết và quan 
trọng. Rèn luyện cho trẻ phát âm chuẩn là việc làm thiết thực, giữ gìn vốn văn 
hóa của dân tộc và sự trong sáng của tiếng Việt. Như lời cố Thủ tướng Phạm 
 7 Văn Đồng đã nói: “Thế hệ trẻ ngày nay và ngày mai phải nói tốt, phải viết tốt 
hơn chúng ta bây giờ...” “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt và chuẩn hóa nó 
để phục vụ sự phát triển của tư duy, sự phát triển của trí tuệ con người Việt 
Nam, sự phát triển của sự nghiệp XHCN của chúng ta”.
 Tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức dùng trong nhà trường và các cơ sở 
giáo dục từ mầm non đến đại học. Ngôn ngữ được sử dụng như một phương tiện 
của tư duy, hay còn được hiểu ngôn ngữ là “cái vỏ” của tư duy, là phương thức 
biểu đạt muốn cho người khác hiểu được những suy nghĩ, nhu cầu, mong muốn 
của bản thân thông qua lời nói. Chính vì vậy, trong 5 năm đầu đời của trẻ thì 
việc phát triển ngôn ngữ, rèn kỹ năng phát âm chuẩn cho trẻ là rất cần thiết. 
 Tại lớp mẫu giáo bé trung tâm trường mầm non Sùng Phài có 18 trẻ 3 tuổi đều 
là dân tộc Mông, là dân tộc thiểu số trẻ sống trong môi trường tiếng mẹ đẻ không 
phải là tiếng Việt. Khi đến trường trẻ thường giao tiếp với nhau bằng tiếng mẹ 
đẻ, bởi vốn từ tiếng Việt ở trẻ còn ít, khi giao tiếp trẻ chưa mạnh dạn, tự tin. 
Việc phát âm của trẻ ảnh hưởng rất nhiều từ tiếng mẹ đẻ, dẫn đến trẻ phát âm 
chưa chuẩn, phát âm sai, nói ngọng, Chính vì vậy việc rèn kỹ năng phát âm chuẩn 
cho trẻ là rất cần thiết.
 Rèn kỹ năng phát âm chuẩn giúp cho trẻ nói rõ chữ, không ngọng, phát 
triển vốn từ cho trẻ, trẻ mạnh dạn tự tin khi giao tiếp. Trước những vấn đề trên 
tôi đã mạnh dạn chọn sáng kiến “Một số biện pháp rèn kỹ năng phát âm chuẩn 
cho trẻ 3 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo bé Trung Tâm trường Mầm non 
Sùng Phài, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu”.
 1.2. Mục đích
 Nghiên cứu thực trạng tìm ra nguyên nhân hạn chế, đề xuất các giải pháp 
mới khắc phục các hạn chế.
 Giúp trẻ có kỹ năng phát âm chuẩn, phát triển khả năng nghe, nói, sử 
dụng được các từ, câu phù hợp với ngữ cảnh, trẻ tự tin hơn trong quá trình giao 
tiếp với mọi người xung quanh. 
 2. Phạm vi triển khai thực hiện
 Phạm vi sáng kiến nghiên cứu thực hiện: 18 trẻ 3 tuổi lớp Mẫu giáo bé 
 8 Trung Tâm trường mầm non Sùng Phài.
 3. Mô tả sáng kiến.
 3.1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.
 Trong những năm qua việc rèn phát âm chuẩn của giáo viên cho trẻ cũng 
đã thực hiện xong chưa thực sự chú trọng đến việc rèn kỹ năng phát âm chuẩn 
cho trẻ, có giáo viên còn phát âm chưa chuẩn, chưa chú trọng đến việc sửa lỗi 
cho trẻ khi trẻ nói ngọng. Bản thân tôi giảng dạy đã nhiều năm tại xã Sùng Phài, 
trong quá trình dạy, tiếp xúc với học sinh tôi nhận thấy trẻ còn phát âm sai, nói 
ngọng rất nhiều ở lứa tuổi mẫu giáo nhất là trẻ độ tuổi lên 3.
 Trẻ ở độ tuổi lên 3 đã có một số vốn từ nhất định xong bộ máy phát âm 
của trẻ chưa hoàn thiện, khả năng phát âm của trẻ chưa chuẩn, lại là người dân 
tộc Mông nên ảnh hưởng tiếng địa phương dẫn đến trẻ phát âm còn ngọng. như: 
Từ “cô giáo” thì trẻ phát âm “ô giáo”, từ “ăn cơm” trẻ phát âm “ăng ơm”, từ “đi 
học” trẻ phát âm “đi ọc”, từ “lớp học” trẻ phát âm “lớt ọc”.
 Về phía phụ huynh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy cho 
trẻ phát âm chuẩn, cha mẹ trẻ đôi khi phát âm còn sai nên trẻ bắt chước, chưa có 
sự phối hợp với giáo viên trong quá trình dạy trẻ nói.
 Với những hiện trạng nêu trên để dạy trẻ phát âm chuẩn thông qua các 
hoạt động trong ngày tôi đã áp dụng các giải pháp thực hiện như sau: 
 Giải pháp 1: Dạy trẻ phát âm chuẩn thông qua hoạt động tăng cường 
tiếng Việt cho trẻ. 
 Ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành xây dựng kế hoạch lựa chọn các từ 
tiếng Việt theo từng ngày, từng tuần phù hợp với chủ đề. Ngoài những từ tiếng 
Việt đã xây dựng trong kế hoạch tôi còn lồng ghép tăng cường tiếng Việt vào 
trong các hoạt động khác trong ngày: Đón trẻ, vệ sinh, trả trẻ 
 Trong quá trình tăng cường tiếng Việt cho trẻ tôi đã lựa chọn những từ 
tiếng Việt mà trẻ nói chưa chính xác. Dạy trẻ theo nguyên tắc con số 3 cô phát 
âm từng từ cho trẻ phát âm theo.
 Ví dụ: Dạy trẻ từ “cô giáo” cô đọc mẫu 3 lần từ “cô giáo” sau đó cho trẻ 
đọc theo sau. 
 9 Ví dụ: Trẻ nói ngọng từ “cái ghế” thành từ “cái ế”; từ “Vào lớp” thành từ 
“vào ớp” thì giáo viên phát âm lại cho trẻ nghe và cho trẻ tự phát âm theo, nếu 
trẻ không phát âm theo cô được thì dạy trẻ cách đẩy hơi ra, lưỡi đè xuống, uốn 
lưỡi lên rồi phát âm.
 Giải pháp 2: Dạy trẻ phát âm chuẩn thông qua bài thơ, bài hát, câu 
chuyện cô dạy trong các tiết học.
 Với mong muốn trẻ phát âm chuẩn không ngọng, trong quá trình dạy trẻ 
đọc thơ, kể truyện trong chương trình lên kế hoạch tôi luôn dạy trẻ đọc thơ, kể 
truyện, hát dưới nhiều hình thức khác nhau, cho trẻ đọc thơ, kể truyện kết hợp 
với làm động tác minh họa, cho trẻ đọc thơ, kể truyện theo yêu cầu của cô: Đầu 
tiên cô mời cả lớp đọc, tổ, nhóm, cá nhân đọc. Mỗi lần trẻ đọc thơ, hát, kể 
truyện cô lắng nghe sửa sai động viên khuyến khích để trẻ hào hứng trong quá 
trình đọc thơ, kể chuyện. 
 3.1.1. Ưu điểm của giải pháp cũ
 Giải pháp 1: Dạy trẻ phát âm chuẩn thông qua hoạt động tăng cường 
tiếng Việt cho trẻ. 
 Về giáo viên: Đã lên kế hoạch cụ thể các từ tiếng Việt, theo từng tuần, 
theo từng chủ đề để dạy trẻ. Qua những từ tiếng Việt mà cô dạy trẻ cũng là lúc 
cô luyện phát âm cho chính bản thân một cách chuẩn xác hơn, khi lắng nghe trẻ 
đọc các từ tiếng Việt thì phát hiện những từ trẻ nói ngọng, phát âm chưa chuẩn 
từ đó sửa sai, hướng dẫn trẻ cách phát âm chuẩn hơn.
 Về trẻ: Thông qua các từ tiếng Việt, trẻ luyện phát âm chuẩn hơn, có vốn 
từ phong phú hơn, tự tin trong quá trình giao tiếp với mọi người xung quanh. 
 Giải pháp 2: Dạy trẻ phát âm thông qua bài thơ, bài hát, câu chuyện 
trong các tiết học.
 Về giáo viên: Đã lên kế hoạch cụ thể các bài thơ, bài hát, câu chuyện theo 
từng tuần, theo từng chủ đề để dạy trẻ. Thông qua những bài thơ, bài hát, câu 
chuyện trong chương trình mà cô dạy trẻ đọc thơ, hát các bài hát, kể các câu 
chuyện trong chương trình phát hiện những từ trẻ nói ngọng, phát âm chưa 
chuẩn từ đó sửa sai, hướng dẫn trẻ cách phát âm chuẩn hơn.
 10