Tài liệu Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Toán 6 - Chuyên đề 11: Dữ liệu và xác suất thực nghiệm - Chủ đề 1: Phân tích số liệu với biểu đồ hình cột

ĐS6.CHUYÊN ĐỀ 11-DỮ LIỆU VÀ XÁC SUẤT THỰC NGHIỆM
CHỦ ĐỀ 1: PHÂN TÍCH SỐ LIỆU VỚI BIỂU ĐỒ HÌNH CỘT
PHẦN I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
 Khi phân tích biểu đồ: dựa vào số liệu trong bảng thống kê và biểu đồ đã vẽ. Nhận xét phải có số liệu để dẫn chứng.
Lưu ý khi nhận xét, phân tích biểu đồ:
Đọc kỹ câu hỏi để nắm yêu cầu và phạm vi cần nhận xét, phân tích. Cần tìm ra mối liên hệ (hay tính qui luật nào đó) giữa các số liệu. Không được bỏ sót các dữ kiện cần phục vụ cho nhận xét, phân tích.
Trước tiên cầ... tương đối (%). Trong trường hợp đơn vị tuyệt đối cần tính toán ra các đại lượng tương đối để nhận xét và phân tích sâu hơn.
b) Một số lưu ý khi làm việc với bảng số liệu
Cần xử lí và tính toán số liệu (nếu là số liệu tuyệt đối) trước khi nhận xét, phân tích.
Tránh trường hợp vừa nhận xét vừa tính toán, điều này sẽ làm mất thời gian làm bài.
Tránh trường hợp chỉ dừng ở mức đọc bảng số liệu vì có nhiều mối quan hệ giữa các đối tượng địa lí gắn với các nội dung của từng bài.
II. Bài toán
Bài...hân có tuổi nghề từ 5 năm đến dưới 10 năm là người.
Có công nhân có tuổi nghề từ 10 năm trở lên là người.
Vẽ biểu đồ
Bài 2: Cho bảng số liệu sau:
DIỆN TÍCH CÀ PHÊ CỦA CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á (Đơn vị: Triệu ha)
Năm
1985
1995
2005
2013
Đông Nam Á




Căn cứ vào bảng số liệu:
a) Nhận xét sự thay đổi diện tích cà phê của các nước Đông Nam Á 
b) Lập biểu đồ cột số liệu trên. Dựa vào biểu đồ nhận xét.
Lời giải
a) Nhận xét
Diện tích cây Cà phê ở Đông Nam Á (Đông Nam Á tăng thêm nghìn ha;)
Tỉ trọ...
Bra – xin 

Pa -ra – goay 

Ê – cua – đo 

Pê – ru 

Ha – mai – ca 

Vê – nê – xu – ê – la 

a) Vẽ biểu đồ thể hiện tình hình nợ nước ngoài của một số quốc gia Mĩ Latinh, năm 2017.
b) Nhận xét và giải thích.
Lời giải
a) 
b) Nhận xét và giải thích
* Nhận xét
Nhìn chung, các quốc gia khu vực Mĩ Latinh nợ nước ngoài khá nhiều.
Bra-xin có nợ nước ngoài lớn nhất (543 tỉ USD), tiếp đến là Mê-hi-cô ( tỉ USD), Ac-hen-ti-na, Vê-nê-xu-ê-la, và Ha-mai-ca nợ nước ngoài thấp nhất ( tỉ USD).
Chênh lệ... nước.
Bài 4: Diện tích trồng rừng tập trung ở một số địa phương từ năm 2015 đến năm 2020 (tính theo nghìn hecta) được cho trong bảng sau:
Năm 
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Diện tích rừng trồng tập trung
6
8
10
12
15
18
a) Vẽ biểu đồ cột biểu diễn số liệu ở bảng trên.
b) Vào năm nào, địa phương trên trồng được nhiều rừng nhất?
c) Em có nhận xét gì về diện tích rừng trồng thêm được của địa phương trên từ năm 2015 đến năm 2018?
Lời giải
a) Biểu đồ cột biểu diễn số liệu ở bảng trên.
b) Vào ...đá chiếm bao nhiêu phần trăm đối với cả lớp.
Lời giải
b) Nhiều bạn yêu thích môn bóng đá hơn các môn khác.
c) Tỉ lệ phần trăm của HS thích môn bóng đá với các môn khác là 
Bài 6: Để khảo sát số học sinh nghỉ học ở từng buổi học trong một tháng, bạn lớp trưởng ghi lại như bảng sau:
0
1
5
2
2
4
2
3
0
0
1
4
1
5
2
4
0
0
1
2
3
1
1
4
3
2

a) Vẽ biểu đồ hình cột biểu diễn bảng thống kê nói trên.
b) Dựa vào biểu đồ, số học sinh nghỉ học nhiều nhất trong một buổi là bao nhiêu học sinh? Trung bình ...4
6
9
4
5
7
5
6
8
10
5
5
7
2
1
3
3
6
4
6
5
5
9
8
7
2
1
8
6
4
4
6
5

a) Hãy lập bảng thống kê điểm toán của 40 học sinh theo khoảng điểm như sau
; ; ; ; .
b) Vẽ biểu đồ hình cột?
Lời giải
a) Hãy lập bảng thống kê điểm toán của 40 học sinh theo khoảng điểm như sau: 
; ; ; ; .
Số điểm





Số lần xuất hiện
6
7
17
7
3

b) Biểu đồ hình cột biểu diễn bảng thống kê nói trên.
Bài 8: Khi điều tra cân nặng của 100 quả trứng gà ngẫu nhiêu, được kết quả như sau:
	Khoảng từ 10gr đến dưới 20gr chiếm...ừ 40gr đến 50gr chiếm trên tổng số là (quả)
Số gr trên mỗi trứng
Số quả trứng

13

30

40

17
b) Vẽ biểu đồ hình cột dữ liệu trên? Dựa vào biểu đồ nhận xét;
Đa số mỗi quả trứng gà nặng khoảng 30gr đến 40gr.
DẠNG 2: Khai thác thông tin từ bảng số liệu thống kê, biểu đồ cột 
I. Phương pháp giải
Khi phân tích bảng số liệu, biểu đồ cần theo các bước sau:
Nắm chắc yêu cầu của câu hỏi, bài tập.
Đọc tên, tiêu đề bảng, đơn vị tính, hiểu rõ các tiêu chí cần nhận xét
So sánh số liệu theo hàng, cột...ối liên hệ giữa cột và hàng, chú ý các giá trị nổi bật (lớn nhất, nhỏ nhất, đột biến). So sánh cả giá trị tuyệt đối lẫn tương đối.
II. Bài toán
Bài 1. Cho bảng số liệu sau :
GDP CỦA MA-LAI-XI-A GIAI ĐOẠN  (Đơn vị: Tỷ đô la Mỹ)
Năm
2010
2013
2016
Ma-lai-xi-a
255
323
*
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
a) Điền vào dấu * bằng số liệu thích hợp biết rằng tổng GDP của Ma –lai –si –a giai đoạn là tỷ đô la Mỹ ?
b) Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện tình hình GDP của Ma-lai-xi-a giai đoạn ?
c) Từ năm 20...ong tuần ghi lại trong bảng sau:
Thứ
Hai
Ba
Tư
Năm
Sáu
Bảy
Chủ nhật
Số lượng bát
30
35
28
40
37
48
50
a) Tính tổng số lượng bát bún mẹ Lan bán được trong một tuần? Ngày mẹ bán được nhiều bát bún nhất là ngày nào, bao nhiêu bát?
b) Vẽ biểu đồ thể hiện số lượng bát bún mẹ Lan bán được trong một tuần.
c) Tính số tiền mẹ thu được trong một tuần nhờ việc bán bún biết mỗi bát có giá đ ?
Lời giải
a) Tổng số bát bún mẹ Lan bán được trong một tuần là:
 (bát)
Quan sát bảng số liệu ta thấy ngày chủ