Bài giảng Lịch sử 8 - Bài 12: Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

 Nªu nh ữ ng nÐt lín vÒ qu¸ tr ì nh x©m lư­îc thuéc ®Þa cña chñ nghÜa thùc d©n ë c¸c n­ưíc Đ «ng Nam ¸? 
Kiểm tra bài cũ 
 Bài 12 NHẬT BẢN  GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX 
Em biết gì về đất 
 nước Nhật Bản? 
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ 
Hoàn cảnh lịch sử: 
	Giữa thế kỷ XIX, tình hình Nhật Bản như thế nào? 
MÜ, Nga 
Anh,Ph¸p.. 
C ác nước tư bản phương Tây tăng cường can thiệp 
	Nhật Bản giữa thế kỉ XIX 
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ 
Hoàn cảnh lịch sử: 
C ác nước tư bản phương Tây tăng cường can thiệp 
C hế độ phong kiến suy yếu 
Kinh tế nông nghiệp lạc hậu 
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ 
1. Hoàn cảnh lịch sử: 
C ác nước tư bản phương Tây tăng cường can thiệp 
Kinh tế nông nghiệp lạc hậu 
C hế độ phong kiến suy yếu 
Tháng 1/1868, Minh Trị tiến hành công cuộc duy tân đất nước. 
Canh t©n =>Ph¸t triÓn ®Êt n­ưíc 
TiÕp tôc duy tr× chÕ ®é phong kiÕn =>MiÕng måi cho CNTD 
Thiên hoàng Minh Trị 
Em biết gì về Thiên 
 hoàng Minh Trị ? 
Gia đình Thiên hoàng Minh Trị 
Chính trị 
- xã hội 
Kinh tế 
Giáo dục 
Quân sự 
Công cuộc cải cách được tiến hành trên những lĩnh vực nào? 
Nội dung 
Cải cách 
2. Nội dung 
Chính trị 
- xã hội 
Kinh tế 
Giáo dục 
Quân sự 
Xoá bỏ nông nô 
Đưa quý tộc tư sản hoá và đại tư sản lên nắm quyền 
Chính sách giáo dục bắt buộc 
Chú trọng KHKT 
Cử đi du học 
Quân đội tổ chức theo kiểu phương Tây. 
Công nghiệp quốc phòng được chú trọng. 
Nội dung 
Cải cách 
Thống nhất tiền tệ, xóa bỏ độc quyền ruộng đất. 
Tăng cường phát triển kinh tế TBCN ở nông thôn. 
Xây dựng cơ sở hạ tầng.. 
Xoá bỏ nông nô 
Đưa quý tộc tư sản hoá và đại tư sản lên nắm quyền 
Khánh thành một đoàn tàu ở Nhật bản 
Kinh tế 
Trước 
Sau 
Những bức tranh 
 phản ánh kết quả 
 gì của cuộc 
duy tân Minh Trị ? 
CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ 
- Trở thành nước tư bản công nghiệp 
3. Kết quả: 
- Thoát khỏi nguy cơ thuộc địa 
Edo, 1865 
4. Ý nghĩa: 
- Là cuộc cách mạng tư sản. 
Tại sao nói: Cuộc duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản? 
0 
120 
Thảo luận 
Thảo luận nhóm (2bàn/nhóm, tg: 2 phút) 
4. Ý nghĩa: 
Là cuộc cách mạng tư sản. 
Vì: 
 Chấm dứt chế độ phong kiến, chính quyền chuyển sang tay quý tộc tư sản hoá (đứng đầu là Thiên hoàng Minh Trị. Năm 1889, Hiến pháp mới quy định Nhật Bản là nước quân chủ lập hiến ). 
 Những cải cách “ Âu hoá ” về kinh tế, chính trị - xã hội, văn hoá, giáo dục, quân sự mang tính chất tư sản rõ rệt. 
II. NH ẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC 
Nh ững biểu hiện của một nước tư bản khi chuyển sang giai đoạn đế quốc ? 
Kinh tế: Hình thành những công ti, tổ chức độc quyền 
Chính sách đối ngoại : Bành trướng, xâm lược thuộc địa 
T ư bản -> Đế quốc 
19% 
42% 
0 
n ă m 
1900 
10 
20 
30 
1914 
TØ lÖ c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n 
50 
40 
1. Kinh tế: 
NhËn xÐt t×nh h×nh kinh tÕ NhËt B¶n cuèi thÕ kØ XIX ®Çu thÕ kØ XX? 
 Kinh tÕ tư­ b¶n ph¸t triÓn m¹nh. 
% 
II. NH ẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC 
1.Kinh tế: 
Kinh tÕ tư­ b¶n ph¸t triÓn m¹nh . 
 Ra đời các công ti độc quyền: Mít – xưi, Mít–su–bi–si... 
II. NH ẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC 
Mét nhµ b¸o ghi chÐp vÒ c«ng ti MÝt- x­ưi : “Anh cã thÓ ®i trªn chiÕc tµu thuû cña h·ng MÝt- x­ưi , tµu ch¹y b»ng than cña MÝt- x­ưi , cËp bÕn cña MÝt- x­ưi , sau ®ã ®i tµu ®iÖn cña MÝt- x­ưi ®ãng, ®äc s¸ch do MÝt- x­ưi xuÊt b¶n, d­íi ¸nh s¸ng bãng ®iÖn do MÝt- x­ưi chÕ t¹o...” 
Qua ®o¹n trÝch trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña c¸c c«ng ti ®éc quyÒn ë NhËt B¶n? 
Chi phèi toµn bé ®êi sèng kinh tÕ, chÝnh trÞ NhËt B¶n. 
Trụ sở Tập đoàn Mit - xư i ngày nay 
1.Kinh tế: 
Phát triển mạnh mẽ, đẩy mạnh công nghiệp hoá. 
 Ra đời các công ti độc quyền: Mít – xưi, Mít–su–bi–si... 
II. NH ẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC 
2. Chính sách đối ngoại 
TiÒn båi th­ưêng vµ cña c¶i cư­íp ®o¹t ë TriÒu Tiªn vµ Trung Quèc. 
V× sao kinh tÕ NhËt B¶n tõ cuèi thÕ kØ XIX ph¸t triÓn m¹nh? 
 Cuéc Duy t©n Minh TrÞ 1868 ®· më ®­ưêng cho nÒn kinh tÕ TBCN ph¸t triÓn 
Lược đồ đế quốc Nhật Bản từ thế kỉXIX đến thế kỉ XX 
Thuộc địa của đế quốc Nhật 
có điểm gì khác với thuộc địa 
của các đế quốc đã học? 
1.Kinh tế: 
Phát triển mạnh mẽ, đẩy mạnh công nghiệp hoá. 
 Ra đời các công ti độc quyền: Mít – xưi, Mít–su–bi–si... 
II. NH ẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC 
2. Chính sách đối ngoại 
Đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng. 
Đ ặc điểm : 
 CNĐQ Nhật là 
“CNĐQ quân phiệt, hiếu chiến” 
Đặc điểm của đế quốc 
Nhật Bản giống đặc điểm 
 của đế quốc nào? 
Tại sao có đặc điểm đó? 
Đặc điểm của đế quốc Nhật Bản 
giống đặc điểm của đế quốc nào? 
Tại sao có đặc điểm đó? 
 Giống đặc điểm của đế quốc Đức 
 Vì: 
+/ “ Quân phiệt ”: Chính quyền nằm trong tay 
Quý tộc tư sản hóa. 
+/ “ Hiếu chiến ”: Nhật là đế quốc “trẻ”, ra đời 
khi phần lớn đất đai trên thế giới đã biến thành 
 thuộc địa của các đế quốc “già”. 
=> Dùng chiến tranh để phân chia lại thế giới 
0 
120 
Thảo luận nhóm (4 tổ, tg: 2 phút) 
Công cuộc duy tân đất nước tiến hành 
 kịp thời , toàn diện và thành công . 
2. Minh Trị là bậc minh quân , thức thời, đưa 
Nhật Bản ra khỏi quỹ đạo các nước châu Á 
thế kỉ XIX, sánh ngang cường quốc hàng 
 đầu thế giới. 
Tổ 1,2 
Vì sao Nhật Bản không bị các nước tư bản phương Tây biến thành thuộc địa mà trở thành đế quốc hùng mạnh? 
Tổ 3,4 
Em đánh giá thế nào 
về vai trò của Thiên hoàng Minh Trị? 
Häc bµi + tr¶ lêi c©u hái SGK (trang 69) 
H­íng dÉn häc tËp 
ChuÈn bÞ bµi 13: 
 “ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 -1918)” 
S­u tÇm t­ liÖu vÒ ChiÕn tranh thÕ giíi thø I 
3 
 1 
2 
4 
? 
3 
 1 
2 
4 
? 
Ai thÕ nhØ? 
Ng­êi cã vai trß quan träng lµm thay ®æi sè phËn NhËt B¶n tõ nöa cuèi thÕ kØ XIX? 
Ng­êi ViÖt Nam tiªn phong ®Õn n­íc NhËt ®Ó t×m ®­êng cøu n­íc håi ®Çu thÕ kØ XX, t¸c gi¶ cña bµi th¬ “Bµi ca chóc TÕt thanh niªn”? 
Thiªn hoµng Minh TrÞ 
Phan Béi Ch©u