Bài giảng Ngữ văn 7 - Văn bản: Đức tính giản dị của Bác Hồ (Phạm Văn Đồng)

VĂN BẢN 
ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ 
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔ HIỆU-LÊ CHÂN-HẢI PHÒNG 
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI 
NHÓM NGỮ VĂN 7 
-Xem clip 
-Nêu cảm nhận của em 
NHÂN TỐ BÍ ẨN 
Bắt đầu nào! 
2 
Clip ( do nặng quá mình phải cắt, thầy cô tải về): Bác Hồ người là niềm tin thiết tha nhất trong lòng dân và trong trái tim nhân loại 
VĂN BẢN 
ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ 
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔ HIỆU-LÊ CHÂN-HẢI PHÒNG 
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI 
NHÓM NGỮ VĂN 7 
I. Tìm hiểu chung 
Phạm Văn Đồng (1906-2000 ) 
1. Tác giả 
Quê ở Mộ Đức- Quảng Ngãi 
Ông là nhà cách mạng nổi tiếng và nhà văn hóa lớn 
Từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Đảng và nhà nước. Ông là Thủ tướng chính phủ trên 30 năm . 
- Ông là học trò xuất sắc và là cộng sự gần gũi của chủ tịch Hồ Chí Minh. 
2. Tác phẩm 
Xuất xứ: 
Thể loại 
Bố cục: 
Trích diễn văn “Chủ tịch HCM, tinh hoa và khí phách dân tộc, lương tâm của thời đại ” nhân kỉ niệm 80 năm ngày sinh của Bác 
Nghị luận chứng minh 
- P1: “ Từ đầutuyệt đẹp ”: nhận định chung về sự giản dị của Bác 
- P2: Phần còn lại: những biểu hiện về sự giản dị của Bác. 
II. Đọc hiểu văn bản 
1. Nhận định chung về sự giản dị của Bác 
- Sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị và đời sống bình thường của Bác. 
- Sử dụng từ ngữ biểu cảm: 
rất lạ lùng, rất kì diệu, tuyệt diệu 
- Lập luận ngắn gọn mà sâu sắc 
- Bác vừa là bậc vĩ nhân, lỗi lạc, phi thường vừa là người bình thường rất gần gũi, thân thương đối với mọi người. 
 Ngợi ca phẩm chất giản dị của Bác, khái quát đạo đức của Người. 
2.Những biểu hiện về sự giản dị của Bác 
Trong đời sống 
Trong công việc và quan hệ với mọi người 
Trong lời nói và bài viết 
Bữa ăn, nơi ở 
công việc và quan hệ với mọi người 
Giản dị trong cách nói và viết 
Giản dị trong lối sống 
THẢO LUẬN 
Tổ 1 
Tìm những chi tiết kể về bữa ăn thường ngày của Bác? 
Tổ 2 
Sự giản dị về nơi ở của Bác được thể hiện qua những chi tiết nào? 
Tổ 3 
Chỉ ra sự giản dị trong cách làm việc của Bác? 
Tổ 4 
Tìm những biểu hiện về sự giản dị của Bác trong quan hệ với mọi người ? 
a, Giản dị trong lối sống 
PHIẾU BÀI TẬP: Những biểu hiện về sự giản dị của Bác trong lối sống. 
BỮA ĂN 
NƠI Ở 
QUAN HỆ VỚI MỌI NGƯỜI 
 Nghệ thuật: 
 Nội dung: 
CÁCH LÀM VIỆC 
....................................................................................................................................................................................................................................................... 
................................................ 
................................................................................................................................................................................................................................... 
 ................................................................................................................................................................................................. 
................................................. 
.................................................................. . 
......................................................................................................................................................... 
........................................................ 
PHIẾU BÀI TẬP: Những biểu hiện về sự giản dị của Bác trong lối sống. 
BỮA ĂN 
NƠI Ở 
QUAN HỆ VỚI MỌI NGƯỜI 
 Nghệ thuật: Liệt kê dẫn chứng chọn lọc, tiêu biểu, toàn diện, gần gũi, dễ hiểu, dễ thuyết phục bạn đọc . 
 Nội dung: Làm nổi bật lối sống giản dị trong đời sống hàng ngày của Bác 
CÁCH LÀM VIỆC 
 Vài ba món rất giản đơn 
 Lúc ăn không để rơi vãi một hột cơm, ăn xong cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn được sắp xếp tươm tất. 
Bữa cơm đạm bạc, tiết kiệm, giản đơn 
-Chỉ có vài ba phòng, luôn lộng gió và ánh sáng, hương thơm hoa vườn. 
Suốt đời làm việc, suốt ngày làm việc, từ việc rất lớn: cứu nước 
Nơi ở gọn gàng, đơn sơ, thanh bạch. 
Bác làm việc nhiệt tình, tận tâm, tận lực . 
- Viết thư cho một đồng chí, nói chuyện với các cháu miền Nam , đi thăm nhà tập thể của công nhân, đặt tên. 
Tỉ mỉ, tận tâm, gần gũi, thân mật, yêu thương 
CÂU HỎI 
- Kết hợp liệt kê dẫn chứng tiêu biểu, phong phú cùng lời bình luận sâu sắc, tình cảm chân thành để chứng minh luận điểm . 
Khẳng định lối sống giản dị của Bác . 
Bày tỏ tình cảm quý trọng, kính yêu Bác của tác giả . 
Tác động tới tình cảm, cảm xúc của người đọc, người nghe. 
TRẢ LỜI 
THẢO LUẬN 
Trao đổi : Em hiểu và suy nghĩ như thế nào về lời bình của tác giả: 
 Lời bình :“Ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý trong biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ” 
- Lời biểu cảm “ Một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao!” 
CÂU HỎI 
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 
TRẢ LỜI 
PHIẾU BÀI TẬP 
Trao đổi : 
? Ở đoạn văn tiếp theo, tác giả dùng phép lập luận nào? Chỉ ra cụ thể trong từng câu văn 
? Việc sử dụng các phương pháp khác nhau như vậy có tác dụng gì ? 
Cách lập luận 
Lật ngược vấn đề 
Giải thích 
Nêu gương 
 Việc kết hợp các phép lập luận trên giúp tác giả soi sáng vấn đề từ nhiều góc độ, đồng thời cũng khiến cho bài viểt tăng sức thuyết phục và hấp dẫn hơn. Giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác. 
Bình luận 
 Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật . 
Cách sống khác lối sống các nhà tu hành, nhà hiền triết 
- bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân 
Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất 
Bác sống giản dị gắn liền với đời sống nhân dân 
Đời sống vật chất giản dị hòa hợp đời sống tâm hồn 
Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay. 
Cách sống nêu gương sáng 
CÂU HỎI 
Tác giả dùng phép lập luận : 
-Lật ngược vấn đề: “ Nhưng chớ hiểu lầm rằng...” 
- Giải thích: “ bởi vì Người sống...” 
- Bình luận: Đời sống vật chất giản dị...cao đẹp nhất” 
 Việc kết hợp các phép lập luận trên giúp tác giả soi sáng vấn đề từ nhiều góc độ, đồng thời cũng khiến cho bài viểt tăng sức thuyết phục và hấp dẫn hơn . Giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác . 
TRẢ LỜI 
THẢO LUẬN 
Trao đổi : 
? Ở đoạn văn tiếp theo, tác giả dùng phép lập luận nào? Chỉ ra cụ thể trong từng câu văn 
? Việc sử dụng các phương pháp khác nhau như vậy có tác dụng gì ? 
 + Khẳng định lối sống của Bác là đời sống thực sự văn minh vì : 
-Bác sống cuộc sống giản dị về vật chất hòa hợp tâm hồn phong phú, cao đẹp về tinh thần , 
- Lối sống vì dân, vì nước, vì sự nghiệp lớn . 
-Lối sống rất giản dị, trong sáng, thanh bạch và tuyệt đẹp . 
- -Lối sống của Bác gắn liền với cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của nhân dân ta . 
Vì sao tác giả lại khẳng định, lối sống giản dị của Bác là đời sống thực sự văn minh mà Bác nêu gương sáng trong thế giới ngày nay? 
Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ, bình luận sắc sảo + giải thích rõ ràng. 
Nội dung: - Bác Hồ sống đời sống rất giản dị, thanh bạch. 
- - Đời sống giản dị của Bác gắn liền với đời sống nhân dân . 
-Sự giản dị đời sống vật chất hòa hợp với đời sống tinh thần cao đẹp. 
b. Trong cách nói và cách viết 
“........................................................................ 
“............................................................................................” 
 Kết luận: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 
Nội dung 
...................................................... 
Hình thức 
.................................... 
Mục đích 
..................................................................... 
Dẫn chứng 
Nhận xét 
b. Trong cách nói và cách viết 
“ Không có gì quý hơn độc lập, tự do ” 
“Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một , sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao giờ thay đổi” 
Liệt kê dẫn chứng chọn lọc, tiêu biểu, gần gũi, dễ hiểu, dễ thuyết phục . 
 Bác nói và viết rất giản dị, dễ hiểu, sâu sắc, có sức cảm hóa lòng người, khơi dậy tinh thần yêu nước . 
Nội dung 
 Chân lí sâu sắc 
Hình thức 
ngắn gọn, giản dị 
Mục đích 
Mọi người hiểu được, nhớ được, làm được 
III. Tổng kết 
 TỔNG KẾT 
 NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
Xây dựng luận điểm ngắn gọn, súc tích , 
Lập luận chặt chẽ, l uận cứ toàn diện 
- Dẫn chứng phong phú , tiêu biểu, chọn lọc , cụ thể ... 
- Giải thích, bình luận ngắn gọn, sâu sắc 
- Tình cảm chân thành 
. 
GV: VŨ THỊ ÁNH TUYẾT- TÔ HIỆU 
- Giản dị là đức tính nổi bật của Bác Hồ: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong lời nói và bài viết. 
- Sự giản dị trong đời sống vật chất của Bác hoà hợp với đời sống tinh thần phong phú, những tư tưởng, tình cảm, giá trị tinh thần cao đẹp . . 
- Ngợi ca phẩm chất cao đẹp, đức tính giản dị của Bác 
3. Ý nghĩa 
- Bài học về việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh 
Ngoài những dẫn chứng em vừa tìm giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, em còn tìm thêm được những chi tiết nào về đức tính giản dị của Bác? 
NGHE KĨ- ĐÁP THẤU 
Bài viết “Đức tính giản dị của Bác Hồ” của Phạm Văn Đồng đã đề cập đến sự giản dị của Bác ở những phương diện nào? 
A. Bữa ăn, ngôi nhà 
B. Cách làm việc và quan hệ với mọi người 
C. Tất cả các phương diện trên 
D. Lời nói và bài viết 
D òng nào nói đúng nhất những nguyên nhân nào tạo nên sức thuyết phục của đoạn trích “Đức tính giản dị của Bác Hồ”? 
A. Bằng dẫn chứng phong phú, toàn diện, xác thực 
B. Bằng tình cảm chân thành của tác giả 
D. Cả 3 nguyên nhân trên. 
C. Bằng lời văn giải thích, bình luận ngắn gọn mà sâu sắc 
Vi ết về sự giản dị của Bác Hồ, tác giả đã dựa trên những cơ sở nào? 
A. Nguồn cung cấp thông tin từ những người phục vụ Bác. 
C. Sự tưởng tượng, hư cấu của tác giả 
B. Sự hiểu biết tường tận kết hợp với tình cảm yêu kính chân thành, thắm thiết của tác giả đối với đời sống hàng ngày và công việc của Bác Hồ. 
D. Những buổi tác giả phỏng vấn Bác Hồ 
1. Em đã học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về lối sống giản dị như thế nào? 
2. Lợi ích của đời sống giản dị: Với bản thân, gia đình và xã hội. 
 Viết ra suy nghĩ về nội dung trên? 
Thảo luận 
Clip ( do nặng quá mình phải cắt, thầy cô tải về): Tuổi trẻ làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh 
Tạm biệt các em!!!