Bài giảng Sinh học 9 - Bài 15: ADN - Trường THCS Thái Sơn

 cÊu t¹o tÕ bµo
 Mµng tÕ bµo
 TÕ bµo chÊt
 Nh©n NhiÔm s¾c thÓ
 ADN  - Đơn phân cấu tạo nên ADN gồm 4 loại nu là : 
 A T
 G X
 T A A-®ª-nin
 X G
 T A
 A T
 G X Ti-min
 X G
 T A
 A T Gu-a-nin
 G X
 XX G
 T A
 A T Xy-t«-zin
 G X
 Mét ®o¹n ph©n tö 
 ADN (m¹ch th¼ng) Bµi 15: ADN
I. CÊu t¹o ho¸ häc cña ph©n tö ADN
 - ADN caáu taïo töø nhöõng nguyeân toá hoaù hoïc C, H, O, N 
 vaø P
 - ADN coù kích thöôùc vaø khoái löôïng raát lôùn
 - Đơn phân cấu tạo nên ADN gồm 4 loại nu là : 
 Añenin – A; Timin – T; Guanin – G; Xitoxin – X
 - ADN được đặc trưng bởi số lượng thành phần và 
trìnhDo tự đâu sắp màxếp ADNcủa các có nuclêôtittính đặc trưng ? 
 - Do trình tự sắp xếp khác nhau của 4 loại nu đã tạo 
 nên tính đa dạng của phân tử ADN
 Vì sao mà phân tử ADN có tính 
 đa dạng ? Bµi 15: ADN
I. CÊu t¹o ho¸ häc cña ph©n tö ADN
 TÝnh ®a d¹ng 
 1 2 3 4
 T T T T
 G G GX G
 T T AT T
 X X X X
 T T T T
 A A A A
 G G GX G
 X
 T
 G
 G Bµi 15: ADN
I. CÊu t¹o ho¸ häc cña ph©n tö ADN
II. Cấu trúc không gian của 
 phân tử ADN Naêm 1953, 
 J.Oatson vaø 
 F.Crick coâng 
boá moâ hình cuûa 
 ADN vaø xem 
nhö laø moâ hình 
 cuûa söï soáng A
 T  ADN laø moät chuoãi 
 T xoaén keùp song song töø 
 A
 traùi qua phaûi. Ñöôøng 
 X
 G o
 G
 X kính voøng xoaén 20A , 1 
 chu kì xoaén 34A0
 34 A0 
 (?)Giöõa Caùc 2 maïch loaïi ñônnucleotit thì A 
 naøolieân keátgiöõa vôùi 2 Tmaïch vaø G ñônlieân 
 lieânkeát vôùikeát X theovôùi nguyeânnhau 
 thaønhtaéc boå töøngsung caëp?
20 A0 (?) Aùp duïng nguyeân taéc boå sung giöõa 2 maïch ñôn cuûa 
phaân töû ADN vieát trình töï nucleotit treân maïch ñôn coøn laïi?
  hệ quả của nguyên tắc bổ sung
 A
 T NhaänA = T xeùt vaø veàG =soá X nucleotit loaïi A vôùi 
 T nucleotit loaïi T; nucleotit loaïi G vôùi 
 A
 nucleotit loaïi X?
 X
 G N=A+T+G+X =2(A+G)
 G
 X Neáu goïi N laø toång soá nucleotit treân ADN 
 T
 A thì13,4 chuN Atính 0kì xoaénnhö theácoù 10naøo? caëp nucleotit. Vaäy 
 T
 A
 A khoaûng caùch giöõa 2 nucleotit keá nhau laø 
 T N
 baoGoïi nhieâu?l laø chieàu daøi cuûa0 ADN thì l tính nhö 
 X l = .3,4(A )
 G theáADN naøo?
 T 2
 A
 G
 X A + T
 G
 X Do A=T vaø G = X neân tæ soá laø ñaëc 
 G + X
 T tröng cho töøng loaøi. 
 A
 T
 A
 A
 T Bµi 15: ADN
I. CÊu t¹o ho¸ häc cña ph©n tö ADN
 - AND ®îc cÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè : C, H, O, N, P.
 - ADN thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö, cÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n. 
 - §¬n ph©n lµ Nuclª«tit thuéc 4 lo¹i : A, T, G, X.
 - ADN cã tÝnh ®a d¹ng vµ ®Æc thï.
II. CÊu tróc kh«ng gian cña ph©n tö ADN
 - AND lµ mét chuçi xo¾n kÐp gåm hai m¹ch song song, xo¾n ®Òu.
 - C¸c Nuclª«tit gi÷a hai m¹ch ®¬n liªn kÕt víi nhau thµnh tõng cÆp 
 theo NTBS : A – T ; G –X Bài tập củng cố Bµi tËp 1 : §iÒn tõ (côm tõ) thÝch hîp vaß chç  trong 
c¸c c©u sau : ®¹i ph©n tö sè lîng chuçi xo¾n kÐp
 ®a ph©n ®a d¹ng T
 Nuclª«tit c¬ së ph©n tö X
Ph©n tö ADN ®îc cÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè C, H, O, N vµ P. AND thuéc lo¹i 
................... ®îc cÊu t¹o theo nguyªn t¾c .................. mµ ®¬n ph©n lµ  
.................thuéc 4 lo¹i : A, T, G, X.
AND cña mçi loµi ®îc ®Æc thï bëi .........thµnh phÇn,vµ tr×nh tù s¾p xÕp 
cu¶ c¸c Nuclª«tit. Do tr×nh tù s¾p xÕp kh¸c nhau cña 4 lo¹i Nuclª«tit ®· t¹o 
nªn tÝnh  ....................cña ADN. TÝnh ®a d¹ng vµ tÝnh ®Æc thï cña ADN lµ 
 ........................cho tÝnh ®a d¹ng vµ tÝnh ®Æc thï cña c¸c loµi sinh vËt. 
ADN lµ mét ......................... gåm 2 m¹ch song song, xo¾n ®Òu. C¸c 
Nuclª«tit gi÷a 2 m¹ch ®¬n liªn kÕt víi nhau thµnh tõng cÆp theo NTBS : A 
liªn kÕt víi ...., G liªn kÕt víi ......, chÝnh nguyªn t¾c nµy ®· t¹o nªn tÝnh 
chÊt bæ sung cña hai m¹ch ®¬n. Bµi tËp 2 : §¸nh dÊu ✓vµo ch÷ c¸i chØ ý tr¶ lêi ®óng
 1. Nh÷ng yÕu tè nµo díi ®©y qui ®Þnh tÝnh ®Æc thï cña mçi lo¹i ADN:
 a. ADN tËp trung trong nh©n tÕ bµo vµ cã khèi lîng æn ®Þnh, ®Æc trng cho 
 mçi loµi.
 b. C¸c lo¹i Nuclª«tÝt gi÷a 2 m¹ch liªn kÕt víi nhau thµnh tõng cÆp theo 
 nguyªn t¾c bæ sung.
✓c. Sè lîng, thµnh phÇn vµ tr×nh tù s¾p xÕp cña c¸c Nuclª«tÝt trong ph©n tö 
 ADN.
 d. C¶ a,b vµ c.
 2. Theo NTBS, vÒ sè lîng ®¬n ph©n, nh÷ng trêng hîp nµo sau ®©y lµ ®óng.
 ✓a. A + G = T + X
✓b. A = T; G = X
 ✓c. A + T + G = A + X + T
 d. A + X + T = G +X + T Bài 3 . Moät phaân töû 
 ADN coù 3000 nucleotit, trong ñoù A 
 =900.
 A-Xaùc ñònh chieàu daøi cuûa gen?
 B- Tính soá nucleotit moãi loaïi?
 N 3000 0
Áp dụng công thức : L = 3,4 = 3,4 = 5100A
 2 2
 Vì N = 2(A + G) ➔ G = N – 2A/2 = 
 = 3000 – 900x2/2= 600 (nu)
 Aùp duïng nguyeân taéc boå sung ta coù:
 A = T = 900 nu
 G = X = 600 nu