Bài giảng Tiếng Việt Khối 5 - Luyện từ và câu: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ

 Luyện từ và câu – Lớp 5 
Nối các vế câu ghép bằng QHT 
 ( Tuần 23). 
Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ 
 Luyện từ và câu  
I. Nhận xét . 
II. Ghi nhớ - SGK trang 54. 
III. Luyện tập . 
1. Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây: 
 Chẳng những Hồng chăm học mà 
 bạn ấy còn rất chăm làm. 
- Dùng gạch chéo để phân cách các vế câu. 
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng vế câu. 
- Khoanh tròn vào cặp quan hệ từ. 
Các bước phân tích cấu tạo một câu ghép: 
I. Nhận xét 
C 
V 
C 
V 
VÕ 1: Ch¼ng nh÷ng Hång ch¨m häc 
VÕ 2: mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm. 
C 
V 
C 
V 
 Ch¼ng nh÷ng  mµ  
 (Quan hÖ t¨ng tiÕn) 
2. Tìm thêm những cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ tăng tiến. 
 không những ... mà ... 
 chẳng những ... mà ... 
 không chỉ ... mà ... 
Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
 chẳng những ... mà còn... 
 không n hững ... mà còn... 
 - Không những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
 - Hồng k hông những chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
 - Hồng k hông chỉ chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
 - Không chỉ Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
 Để thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vế câu ghép, ta có thể nối chúng bằng một trongcác cặp quan hệ từ: không những mà ;chẳng những mà ; không chỉ mà 
Ghi nhớ 
1 
III. Luyện tập 
 Tìm và phân tích cấu tạo của câu ghép chỉ quan 
hệ tăng tiến trong mẩu chuyện vui : 
Người lái xe đãng trí (SGK trang 54) 
Người lái xe đãng trí 
Theo báo Mực tím 
Bọn bất lương ấy không chỉ ăn cắp tay lái mà chúng 
còn lấy luôn cả bàn đạp phanh. 
Chủ ngữ 1 
Vị ngữ 1 
Chủ ngữ 2 
Vị ngữ 2 
mà 
không chỉ 
không chỉ.mà : là từ chỉ quan hệ tăng tiến 
2 
 a) Tiếng cười  đem lại niềm vui cho mọi người  nó còn là một liều thuốc trường sinh. 
 b)  hoa sen đẹp  nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam. 
 c) Ngày nay, trên đất nước ta,  công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh  mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình. 
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ chấm: 
2 
 a)Tiếng cười không những ( không chỉ ; chẳng những ) đem lại niềm vui cho mọi người mà nó còn là một liều thuốc trường sinh. 
 b) Chẳng những (kh ô ng những ) hoa sen đẹp mà n ó cũn g tượng trưng cho sự thanh khiết của t â m hồn Việt Nam 
 c) Ngày nay, trên đất nước ta, không chỉ công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình. 
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ chấm: 
Rung Chuông Vàng 
 Câu 1 
Đáp án 
Ñaùp aùn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 B 
Thêi gian 
C©u hái 
RUNG CHUÔNG VÀNG 
	Câu ghép chỉ quan hệ tăng tiến là: 
Vì bạn Nam cố gắng học tập nên kết quả thi đạt điểm cao. 
Bạn Ngọc không chỉ xinh đẹp mà bạn ấy còn học giỏi . 
 Tuy gia đình gặp nhiều khó khăn nhưng bạn Nga vẫn phấn đấu học tốt 
Hết giờ 
 Câu 2 
Đáp án 
Ñaùp aùn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 A 
Thêi gian 
C©u hái 
RUNG CHUÔNG VÀNG 
Điền cặp từ thích hợp vào câu : “Đứa trẻ  không nín khóc nó lại còn khóc to hơn” . 
Không những  mà 
Vì  nên 
Mặc dù  nhưng 
Hết giờ 
 Câu 3 
Đáp án 
Ñaùp aùn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 C 
Thêi gian 
C©u hái 
RUNG CHUÔNG VÀNG 
Trong các cặp từ dưới đây, cặp từ thể hiện mối quan hệ tăng tiến là: 
Tuy nhưng; mặc dùnhưng; dù nhưng 
Nếu thì; hễ thì; giá thì 
Không những mà; chẳng những mà; không chỉ mà 
Hết giờ 
 Câu 4 
Đáp án 
Ñaùp aùn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 C 
Thêi gian 
C©u hái 
RUNG CHUÔNG VÀNG 
Em đã được học những cách nối các vế câu ghép thể hiện quan hệ: 
Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản. 
Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tăng tiến. 
Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản, tăng tiến. 
Hết giờ