Bài giảng Toán 8 (Cánh diều) - Chương VI, Bài 1: Thu thập, phân loại dữ liệu (Tiết 1) - Nguyễn Thị Vin

 Chương VI: MỘT SÔ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT
 § 1: THU THẬP, PHÂN LOẠI DỮ LIỆU
 Tiết 1
 Giáo viên: Nguyễn Thị Vin HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
 Học sinh thực hiện theo các yêu cầu sau:
 - Nhóm 1; 2: thu thập thông tin về tháng sinh của các bạn trong tổ.
 - Nhóm 3; 4: thu thập thông tin về dân số của các tỉnh/thành phố 
 khu vực Đồng bằng sông Hồng.
 Em đã thu thập những thông tin đó bằng cách nào? Ở chương trình lớp 6, lớp 7, chúng ta đã làm quen với cách thu thập và THỨC THÀNH KIẾN ĐỘNG HÌNH HOẠT
phân loại dữ liệu một cách đơn giản là phỏng vấn trực tiếp như nhiệm vụ
của nhóm 1, 2. Với nhiệm vụ của nhóm 3, 4, các bạn phải sử dụng cách
khác để tiến hành thu thập dữ liệu. Bài hôm nay chúng ta tiếp tục biết thêm
nhiều cách để thu thập dữ liệu. Hoạt động nhóm đôi THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
*HĐ1: Theo em, các bạn có thể thu thập thông tin số lượng huy chương đạt
được của Đoàn thể thao Việt Nam tại SEA Games 30 bằng cách nào?
 Trả lời
Các bạn có thể thu thập từ những nguồn có sẵn như trang web
(https://vietnamnet.vn), các phương tiện thông tin đại chúng (chương trình
thời sự,).
Các loại huy chương là: huy chương Vàng, huy chương Bạc, huy chương 
Đồng. Số lượng huy chương mỗi loại đó lần lượt là: 98, 85, 105. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
*Kiến thức trọng tâm:
Có nhiều cách để thu thập dữ liệu, chẳng hạn: quan sát, lập
phiếu điều tra (phiếu hỏi), tiến hành phỏng vấn, hoặc thu
thập từ những nguồn có sẵn như sách, báo, trang web, các
phương tiện thông tin đại chúng, . . . * Ví dụ 1 SGK trang 3: THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
Lớp trưởng lớp 8C muốn thu thập thông tin về các môn thể thao được ưa
thích của các bạn trong lớp. Theo em, bạn lớp trưởng có thể thu thập những
thông tin đó bằng cách nào?
 Giải
 Bạn lớp trưởng lớp 8C có thể thu thập những thông tin đó bằng cách
 lập phiếu hỏi theo mẫu sau (Bảng 1):
 Môn thể thao Ưa thích
 Bóng đá
 Cầu lông
 Bóng rổ
*Luyện tập 1 (SGK trang 4):
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
Một cửa hàng bán kem muốn tìm hiểu về các loại kem yêu thích của 40
khách hàng trong sáng Chủ nhật. Theo em, cửa hàng có thể thu nhập
những thông tin đó bằng cách nào?
 Giải
 Theo em có thể thu thập những thông tin đó bằng cách lập phiếu hỏi
 theo mẫu sau:
 Các loại kem Ưa thích
 Kem sầu riêng
 Kem dừa
 Kem cây
  *HĐ2: Bạn Ngân thu thập thông tin từ Niên giám Thống kê 2020 (NXB THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
Thống kê, 2021) về số lượng các tỉnh/thành phố thuộc các vùng kinh tế - xã 
hội của nước ta năm 2020 như sau:
- Sáu vùng kinh tế - xã hội là: Đồng bằng song Hồng, Trung du và miền 
 núi phía Bắc, Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, 
 Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long;
- Số lượng các tỉnh/thành phố thuộc các vùng kinh tế - xã hội đó lần lượt 
 là: 11, 14, 14, 5, 6, 13.
Hãy phân loại các dữ liệu đó dựa trên tiêu chí: dữ liệu là số liệu; dữ liệu 
không phải là số liệu. *HĐ2: THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
Trong các dữ liệu thống kê thu thập được:
- Có những dữ liệu thống kê là số (số liệu), những dữ liệu này còn gọi là 
 dữ liệu định lượng;
- Có những dữ liệu thống kê không phải là số, những dữ liệu này còn gọi là 
 dữ liệu định tính.
Do dữ liệu thu thập được thường rất đã dạng và phong phú nên để thuận tiện 
trong mô tả, biểu diễn và xử lí dữ liệu ta có thể phân chia, sắp xếp các dữ 
liệu đó thành những loại dữ liệu theo tiêu chí cho trước. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
*Kiến thức trọng tâm:
Việc sắp xếp thông tin theo những tiêu chí nhất định gọi là phân loại 
dữ liệu.
* Khái niệm:
- Dữ liệu định lượng được biểu diễn bằng số thực.
- Dữ liệu định tính được biểu diễn bằng từ, chữ cái, kí hiệu, Ví dụ 2 SGK trang 5: THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
Để nâng cao hiệu quả kinh doanh, một siêu thị tiến hành hỏi những
mặt hàng mà 50 khách hàng dự định mua khi vào siêu thị. Kết quả
thu được như sau: gạo, mì ăn liền, thị, cá, rau củ, trứng, hoa quả,
sữa tươi, quần áo, nước khoáng, nước giải khát, nước sinh tố, xà
phòng, kem đánh răng, bột giặt, xoong nồi, bát đĩa, bút viết, vở học
sinh, cặp sách.
a) Có bao nhiêu mặt hàng được khách hàng dự định mua?
b) Hãy sắp xếp các mặt hàng đó theo những nhóm sau:
 Nhóm 1: Mặt hàng thực phẩm;
 Nhóm 2: Mặt hàng đồ uống;
 Nhóm 3: Mặt hàng đồ dùng trong gia đình;
 Nhóm 4: Mặt hàng văn phòng phẩm. 
 Giải
 C
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH HÌNH ĐỘNG HOẠT
a) Có 20 mặt hàng được khách hàng dự định mua.
b) Ta phân nhóm 20 mặt hàng đó như sau:
Nhóm 1: Gạo, mì ăn liền, thịt, cá, rau, củ, trứng, hoa quả;
Nhóm 2: Sữa tươi, nước khoáng, nước giải khát, nước sinh tố;
Nhóm 3: Xà phòng, kem đánh răng, bột giặt, xoong nồi, bát đĩa, quần áo;
Nhóm 4: Bút viết, vở học sinh, cặp sách. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
*Nhận xét:
Việc phân loại dữ liệu thống kê phụ thuộc vào những tiêu chí đưa ra,
hay cách nói khác, phụ thuộc vào mục đích phân loại. 
*Luyện tập 2 (SGK trang 6):
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
- GV chia lớp thành 2 đội, chơi trò chơi “Nhà sinh vật học”, lần lượt cách
 thành viên chạy lên bảng sắp xếp một loài động vật: cá rô đồng, cá 
 chép, cá thu, ếch, nhái, cóc, rắn hổ mang, thằn lằn, cá sấu, gà Đông 
 Thảo, chim bồ câu, chim ưng, trâu, mèo, sư tử.
 Vào các nhóm: Cá; Lưỡng cư; Bò sát; Chim; Động vật có vú.
+ Mỗi phương án đúng được 1 điểm.
+ Đội nào xong trước được cộng 2 điểm.
Đội nào nhiều điểm hơn giành chiến thắng. C
 Giải THỨC KIẾN THÀNH HÌNH ĐỘNG HOẠT
- Nhóm 1 (Cá): Cá rô đồng, cá chép, cá thu;
- Nhóm 2 (Lưỡng cư): Ếch, nhái, cóc, cá sấu;
- Nhóm 3 (Bò sát): rắn hổ mang, thằn lằn;
- Nhóm 4 (Chim): Chim bồ câu, chim ưng;
- Nhóm 5 (Động vật có vú): trâu, mèo, sư tử. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ
- Đọc lại toàn bộ nội dung bài đã học.
- Xem lại các bài đã làm. 
- Làm bài tập 1, 2 SGK trang 7.
- Đọc nội dung phần còn lại của bài, tiết sau học tiếp. Remember
 Safety First!
 Thank you!