Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng trò chơi học tập nhằm gây hứng thú cho học sinh trong môn toán ở lớp 5

MỤC LỤC
ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
“SỬ DỤNG TRÒ CHƠI HỌC TẬP NHẰM GÂY HỨNG THÚ CHO
HỌC SINH TRONG MÔN TOÁN Ở LỚP 5”
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
	Lứa tuổi học sinh tiểu học, các em có óc tưởng tượng phong phú trí thông minh khá nhạy bén. Đó là tiền đề tốt cho việc phát triển tư duy toán học. Tuy nhiên chúng cũng rất dễ bị phân tán, nếu bị áp đặt, căng thẳng hay quá tải. Hơn nữa, học sinh tiểu học là lứa “tuổi ăn tuổi chơi” nên tâm lý chưa ổn định, trẻ không thể tập trung lâu trong phòng học cũng như làm một việc gì đó trong thời gian dài. Để giờ học có hiệu quả thì đòi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học: “lấy học sinh làm trung tâm”, hướng vào học sinh, trên cơ sở hoạt động của các em dưới sự dẫn dắt của giáo viên.
Đối với môn Toán ở tiểu học, nếu giáo viên chỉ giảng dạy, truyền đạt theo các tài liệu đã có sẵn trong sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài dạy một cách rập khuôn, máy móc thì sẽ làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Điều đó sẽ khiến cho việc học tập của học sinh diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và dĩ nhiên kết quả học tập sẽ không cao. Đây là một trong những nguyên nhân gây cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày. 
	Đổi mới phương pháp dạy học môn toán ở tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh là vấn đề cấp thiết hiện nay. Vậy người giáo viên phải làm gì để gây hứng thú học tập cho các em? Lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập? Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lí thú và bổ ích phù hợp với nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi, các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học một cách dễ dàng; kiến thức sẽ được củng cố, khắc sâu một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập. Khi chúng ta đưa ra được các trò chơi toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học môn toán sẽ ngày càng được nâng lên.
	Với những lý do trên, cùng với những kinh nghiệm giảng dạy miền núi của bản thân trong những năm qua. Nhằm giúp học sinh khắc sâu được những kiến thức đã học, biết vận dụng vào trong đời sống thực tế hàng ngày tôi mạnh dạn chọn nghiên cứu đề tài: “Sử dụng trò chơi học tập nhằm gây hứng thú cho học sinh trong môn Toán ở lớp 5”.
2. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu.
2.1. Mục đích nghiên cứu.
Mục đích của đề tài là nghiên cứu, đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng các trò chơi học tập trong dạy học môn Toán, góp phần tạo hứng thú, yêu thích môn học cho học sinh từ đó nâng cao chất lượng giáo dục. 
Tìm ra phương pháp mới, lấy học sinh làm trung tâm trong hoạt động học tập môn toán ở lớp 5.
Thông qua việc nghiên cứu tôi cũng muốn nhận được những lời góp‎ ‎‎ý, nhận xét từ cán bộ quản lí nhà trường, từ Ban Giám khảo của Phòng Giáo dục và từ các bạn đồng nghiệp, để tôi phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc phục những thiếu sót để ngày một hoàn thiện hơn.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu. 
Nghiên cứu lí luận về phương pháp sử dụng trò chơi học tập trong môn toán lớp 5.
Nghiên cứu thực trạng học tập và vai trò của trò chơi học tâp trong dạy học Toán.
Đề xuất phương hướng và một số trò chơi cơ bản nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán cho ở học sinh lớp 5 nói chung và ở miền núi nói riêng.
3. Đối tượng nghiên cứu
Tập trung nghiên cứu một số trò chơi học tập nhằm tạo hứng thú học toán cho học sinh lớp 5.
4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm
Để thực hiện đề tài này tôi đã tiến khảo sát thực nghiệm trên đối tượng học sinh lớp 5A Trường TH & THCS Húc Nghì. 
5. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện được mục đích và nhiệm vụ của đề tài, tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây:
5.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận.
	Nghiên cứu các văn bản tài liệu có liên quan đến đề tài: Tâm sinh lí học sinh tiểu học, các phương pháp dạy học mới...
 	Nghiên cứu các tài liệu tham khảo liên quan đến các trò chơi toán học ở tiểu học.
5.2. Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.
Trực tiếp giảng dạy, quan sát quá trình học tập sinh hoạt của học sinh.
Tham khảo đồng nghiệp về kinh nghiệm sử dụng trò chơi trong dạy học.
5.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 
Tổng hợp kiến thức, nội dung, đưa ra phương pháp, trò chơi và ý kiến đề xuất của bản thân nhằm làm tốt công tác dạy học môn toán cho học sinh lớp 5.
5.4. Thực nghiệm Sư phạm.
Trực tiếp áp dụng các trò chơi vào trong quá trình dạy học toán trên lớp.
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
6.1. Phạm vi nghiên cứu.
Để thực hiện đề tài “Sử dụng trò chơi học tập nhằm gây hứng thú cho học sinh trong môn Toán ở lớp 5” tôi đã tiến hành nghiên cứu các trò chơi toán học và áp dụng cho học sinh lớp 5A, lớp tôi đang trực tiếp chủ nhiệm trong năm học 2019 - 2020.
6.2. Kế hoạch nghiên cứu.
Từ 02/8/2019 đến 20/8/2019: Định hướng và tìm kiếm tài liệu.
Từ 20/8/2019 đến 05/9/2019: Nghiên cứu và chọn lọc tài liệu.
Từ 05/9/2019 đến 10/9/2019: Viết đề cương.
Từ 10/9/2019 đến 31/01/2020: Triển khai nghiên cứu.
Từ 06/5/2020 đến 30/5/2020: Viết báo cáo kết quả nghiên cứu.
Từ 02/6/2020 đến 12/6/2020: Trình bày kết quả nghiên cứu (viết sáng kiến kinh nghiệm).
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
1.1. Mục tiêu giáo dục.
Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp. Trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 
Một con người phát triển toàn diện đòi hỏi phải hội tụ cả “đức” và “tài”. “Tài” ở đây được hiểu là tri thức, kiến thức học tập được về tự nhiên và xã hội. Toán học là một môn khoa học tự nhiên, nó được ví như “nữ hoàng của các ngành khoa học” - Carl Friedrich Gauss. Chính vì vậy, để đào tạo một con người Việt Nam phát triển toàn diện thì Toán học là không thể thiếu.
1.2. Nghiên cứu cơ sở lí luận về trò chơi toán học.
Hoạt động vui chơi học tập là hoạt động mà động cơ của nó nằm trong chính quá trình hoạt động bản thân trò chơi chứ không nằm ở kết quả chơi.
Trò chơi là loại phổ biến của hoạt động vui chơi là chơi theo luật, luật của
trò chơi chính là các quy tắc định rõ mục đích, kết quả và yêu cầu của hành động trò chơi, luật của trò chơi có thể tường minh có thể không.
Trò chơi học tập là trò chơi mà luật của nó bao gồm các quy tắc gắn với kiến thức kỹ năng có được trong hoạt động học tập, gần với nội dung bài học, giúp học sinh khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân để chơi, thông qua chơi học sinh được vận dụng các kiến thức kỹ năng đã học vào các tình huống của trò chơi. Do đó học sinh được thực hành luyện tập củng cố mở rộng kiến thức kỹ năng đã học. Như vậy trong trò chơi học tập các kỹ năng môn toán được đưa vào trò chơi.
Chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học, có thể nói nó quan trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống các em:
“ Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”.
 Chính vì vậy các em luôn tìm mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để chơi. Được chơi các em sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng như niềm vui khi thắng lợi và buồn bã khi thua cuộc. Vui mừng khi thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi không làm tốt được nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu hết khả năng để mang lại thắng lợi cho tổ, nhóm trong đó có mình. Đây chính là đặc tính thi đua rất cao của các trò chơi. Vì vậy khi đã tham gia trò chơi, học sinh thường vận dụng hết khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý, trí thông minh và sự sáng tạo của mình.
Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục.
1.3. Phương pháp dạy học và vai trò của trò chơi toán học
Hiện nay với sự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, lấy học sinh làm trung tâm - thầy giáo không còn là người truyền đạt kến thức một chiều, mà là người định hướng tổ chức cho học sinh tự mình khám phá tìm ra kiến thức. Chính vì vậy người giáo viên cần đổi mới phương pháp dạy học để thu hút, tạo hứng thú cho học sinh trong học tập, đặc biệt là môn Toán. Để thực hiện được điều này thì người giáo viên phải “dạy” cho học sinh của mình biết cách “học” sao cho khoa học. Tức là tập cho học sinh biết cách tự thể hiện khả năng của mình, thể hiện được ‘khả năng” hợp tác của mình với bạn bè; thầy cô gia đình và xã hội, và trò chơi học tập là môi trường tốt nhất để các em thể hiện khả năng của mình. 
Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện củng cố kiến thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích luỹ qua hoạt động chơi.
Trò chơi học tập rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ, nhờ sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1. Thực trạng vấn đề cần giải quyết.
Mặc dù thực hiện nội dung và chương trình sách giáo khoa mới đã nhiều năm, song việc hình thành các phương pháp giảng dạy phù hợp với nội dung chương trình sách giáo khoa, phù hợp với các đối tượng học sinh, đặc biệt là học sinh miền núi vẫn còn nhiều khó khăn; học sinh còn thụ động, chưa thực sự đáp ứng được các yêu cầu mà sách giáo khoa mới đã định ra, chưa thích ứng cách học theo sách giáo khoa mới.
Thực tế, trong các giờ học toán, học sinh tiếp thu còn thụ động, nhất là những học sinh ngại phát biểu, tiếp thu chậm. Cuối tiết học, học sinh thường uể oải, ít tập trung chú ý vào bài. Học sinh thường hiếu động hơn khi tham gia các hoạt động bằng tay, thích được sử dụng đồ dùng trực quan.
	Đặc điểm về tư duy của học sinh tiểu học chủ yếu là tư duy trực quan, vật thật hay thông qua những hành động cụ thể để hình thành khái niệm, kiến thức, kỹ năng. Học sinh tiểu học rất dễ xúc động và thích tiếp xúc với mọi sự vật, hiện tượng nào đó nhất là những sự vật, hiện tượng gây cảm xúc mạnh.
2.2. Về phía giáo viên
 Qua quá trình giảng dạy và dự giờ một số lớp tôi rút ra một số ưu và khuyết điểm sau:
2.2.1. Ưu điểm
Giáo viên chuẩn bị khá kỹ bài dạy, thể hiện tốt các bước phân tích khi chuẩn bị trong bài dạy.
Đội ngũ giáo viên trẻ, giảng dạy nhiệt tình, chú ý đến các đối tượng trong lớp, có ý thức và trách nhiệm với nghề nghiệp, đặc biệt là việc áp dụng Thông tư 22/2016 trong việc nhận xét đánh giá học sinh khá tốt.
2.2.2. Tồn tại
	Hầu hết giáo viên còn dạy “chay” trong các giờ lên lớp, chỉ khi có dự giờ, thao giảng mới có chuẩn bị đồ dùng cũng như một số trò chơi. Chính vì vậy các giờ học Toán thường khô khan nhàm chán, không kích thích sự tiếp thu của các em. Mặt khác, việc chuẩn bị các trò chơi để lồng ghép vào giờ học đòi hỏi giáo viên phải đầu tư thời gian nghiên cứu theo từng nội dung bài học; việc chuẩn bị giáo cụ cho các trò chơi cũng tốn nhiều công sức... nên nhiều giáo viên lờ đi.
Nhiều giáo viên còn thờ ơ với nghề, chạy theo su thế của giới trẻ thời đại 4.0, mà ít chú ý đến việc dạy học có chiều sâu, đặc biệt với các môn Toán, Tiếng Việt. 
Đa số giáo viên chưa vận dụng được việc đưa các trò chơi học toán vào giảng dạy mà chỉ dừng lại ở các tiết thao giảng. Sở dĩ có tình trạng trên là do giáo viên chưa hiểu hết được tác dụng của trò chơi trong giờ học toán, phần vì phải chuẩn bị rườm rà, mất thời gian... Chính vì vậy mà giờ học toán thường khô khan, học sinh còn thụ động trong học tập, những em yếu càng ngại học toán, đến giờ học toán các em không hứng thú dẫn đến kết quả học tập không cao. 
Học sinh uể oải, không tập trung trtrutrung
Nhiều em không chú ý trtrutrung
2.3. Về phía học sinh
2.3.1. Ưu điểm
 	- Nhà trường và chính quyền các cấp quan tâm, đầu tư cơ sở vật chất trường lớp ngày một khang trang.
- Đa số học sinh ngoan, hiền.
 	- Các em biết nghe lời.
2.3.2. Tồn tại
- Đối tượng học sinh chủ yếu là con em dân tộc Brũ - Vân Kiều nên quen với phong tục tập quán địa phương trong sinh hoạt hàng ngày.
Hầu hết các em không có thói quen học bài ở nhà, phụ huynh ít quan tâm đến việc học của các em. Kỹ năng giao tiếp của các em còn hạn chế, chưa mạnh dạn, đặc biệt là các hoạt động tập thể.
2.4. Kết quả khảo sát đầu năm
	Năm học 2019 - 2020 tôi được phân công giảng dạy lớp 5A. Tổng số học sinh là 28 em, 17 nữ. Ngay từ đầu năm học mới, sau khi nhận lớp tôi đã bắt tay ngay vào tìm hiểu về tình hình và khảo sát chất lượng học tập học sinh ( đây là một trong các khâu mà tôi thường thực hiện đầu năm). 
 Kết quả khảo sát môn Toán đầu năm học như sau:	
Thời điểm khảo sát
TSHS
 (Điểm 9 -10)
 (Điểm 7- 8)
 (Điểm 5- 6)
 (Điểm dưới 5)
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Đầu năm 
học (Tháng 9/2019)
28
4
25,8%
7
32,3%
10
29,0%
7
12,9%
	Với kết quả trên cho thấy rằng: Chất lượng học tập môn Toán của các em còn thấp, số học sinh khá giỏi thấp, số học sinh yếu còn chiếm tỷ lệ khá cao. Trong giờ học các em học còn uể oải, nắm kiến thức còn chậm khiến giáo viên phải mất nhiều thời gian.
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN
3.1. Phương hướng chung
	Thực tế nhiều giáo viên đã qua các đợt tập huấn, dự giờ các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học do Phòng, Sở tổ chức. Song để tổ chức trò chơi trong các giờ dạy học sao cho mang lại hiệu quả như mong muốn quả là một điều không đơn giản. Nó cần nhiều thời gian để đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, chuẩn bị nguyên vật liệu... Mặt khác tổ chức trò chơi sao cho hấp dẫn và thích thú thì phụ thuộc hoàn toàn vào công tác tổ chức bố trí của người giáo viên. 
3. 2. Các giải pháp:
3.2.1. Cách tổ chức trò chơi trong môn Toán lớp 5:
	Để trò chơi góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và
 thiết kế trò chơi phải đảm bảo những nguyên tắc sau:
	* Nguyên tắc thứ nhất: Thiết kế trò chơi toán học sao cho phù hợp với nội dung từng bài học:
Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn toán nói chung và môn toán lớp 5 nói riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học cụ thể để đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Muốn tổ chức được trò chơi trong dạy toán có hiệu quả thì người giáo viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau:
	+ Trò chơi phải mang ý nghĩa giáo dục;
	+ Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học;
 	+ Trò chơi phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh lớp 5, phù hợp với khả năng người hướng dẫn, sự chuẩn bị của giáo viên và cơ sở vật chất của nhà trường;
	+ Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú;
	+ Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo, phải gây được hứng thú đối với học sinh;
 	* Nguyên tắc thứ hai: Cấu trúc của trò chơi học tập:
 	+ Tên trò chơi: Phải hấp dẫn, thu hút học sinh.
 	+ Mục đích: Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ năng nào. Mục đích trò chơi sẽ quy định hành động trò chơi được thiết kế trong trò chơi.
 	+ Giáo cụ trò chơi: Mô tả giáo cụ, đồ chơi được sử dụng trong Trò chơi học tập.
 	+ Nêu lên luật chơi: Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với người chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
 	+ Số người tham gia chơi: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi.
 	+ Nêu lên cách chơi
 	+ Nếu cần thiết cho HS chơi thử.
 	+ Phần thưởng cho đội thắng, phạt đội thua như thế nào?...
	* Nguyên tắc thứ ba: Cách tổ chức trò chơi.
	Thời gian: thường từ 3 - 5 phút
	+ Đầu tiên là giới thiệu trò chơi:
 	+ Nêu tên trò chơi
 	+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ luật chơi.
 	+ Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
 	 + Thưởng - phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò...tuyệt đối giáo viên không được phê bình hoặc nói nặng lời mà phải luôn động viên các em.
3.2.2. Giới thiệu một số trò chơi nhằm gây hứng thú học tập trong môn Toán lớp 5:
Trò chơi 1: Xếp hàng thứ tự (Áp dụng cho các tiết học: So sánh phân số; So sánh số thập phân,...) 
* Mục đích: Giúp học sinh củng cố cách so sánh và sắp xếp các số thập phân, phân số theo thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại.
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 2 lá cờ hiệu (Cờ giấy nhỏ, 2 lá có màu khác nhau)
Học sinh mỗi đội 5 mảnh bìa (Có kích thước 10 x 15 cm) trong mỗi mảnh bìa có ghi các số thập phân, phân số lớn bé khác nhau. (mỗi đội 5 em)
* Thời gian chơi: 3 phút
* Cách chơi: Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỗi bạn ở đội mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận trong nhóm với nhau (trong 1, 2 phút ). Khi GV hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay về hai phía (sang ngang) yêu cầu các em nghe, giơ biển lên cao và xếp mỗi đội một hàng ngang, bắt đầu từ GV. Khi thầy đưa 2 lá cờ song song về phía trước các em tập hợp hàng dọc. 
 Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ bé đến 
 lớn”; “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” sau hai ba lần thi thay đổi các biển giữa hai đội.
 Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗi lần xếp hàng đúng thứ tự, nhanh, không ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, ghi 10 điểm. Xếp chậm, không thẳng hàng, mất trật tự trừ 2 điểm . Đội nào xếp sai không ghi điểm. Sau 3 phút kết thúc trò chơi đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc .
Trò chơi 2: Ai đúng?- Ai sai? (Áp dụng cho các tiết học: Số thập phân; Đọc, viết số thập phân)
* Mục đích: Nắm vững cách đọc, cách viết, cấu tạo số thập phân.
* Chuẩn bị: GV chuẩn bị cho mỗi đội 10 tờ giấy khổ A4 để trắng, 5 bút dạ. GV phát cho mỗi em 2 tờ giấy và 1 bút dạ (chuẩn bị vào 1 tờ, ghi cách đọc của đội bạn vào 1 tờ). Mỗi đội 5 em học sinh lên bảng đứng thành 1 hàng. Hai đội “bốc thăm” giành quyền đọc trước.
* Thời gian chơi: 3 - 5 phút
* Cách chơi: Giáo viên cho hai đội chuẩn bị 2 phút, 5 em sẽ bàn nhau và mỗi em viết sẵn một số thập phân bất kỳ vào một mặt của tờ giấy (viết to để ở dưới lớp cũng nhìn thấy rõ; ghi cách đọc ở trên bằng chữ nhỏ, khi cầm giơ lên đối phương không nhìn thấy). Mặt còn lại ghi cách đọc một số nào đó, cũng ghi cách viết ở góc trên bằng cỡ chữ nhỏ. Hết thời gian 2 phút, cô hô: “Lần thứ nhất bắt đầu” thì đội được đi trước sẽ nêu cách đọc số của mình chuẩn bị (mỗi số đọc to 2 lần), đội kia phải viết lại được. Sau khi đọc đủ 5 số, thì đổi vai trò ngược lại. Lần thứ 2 thì đội đi trước phải nhìn các số của đội kia viết rồi đọc to cho cả lớp nghe và đổi vai trò ngược lại. Sau khi 2 đội kết thúc đọc và viết, GV và cả lớp sẽ làm trọng tài để kiểm tra kết quả. Đội đọc phải giơ đáp án lên, đội viết phải giơ kết quả. Cứ mỗi ý (đọc, viết) đúng 10 điểm, đọc chậm, vấp sửa lỗi trừ đi 2 điểm. Nếu làm đáp án sai trừ 5 điểm, đội nào nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc và được tuyên dương trước lớp.
Trò chơi 3: Kết bạn (Áp dụng cho các tiết học: Nhân một số thập phân với 10, 100, 1000,... Chia một số thập cho 10, 100, 1000,...
* Mục đích: Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính nhân, chia các số thập phân với 10, 100, 1000... Luyện cho HS tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt.
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10 đến 15 tấm bìa hình chữ nhật kích thước 10x15 cm, có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả tương ứng.
	Ví dụ nội dung thẻ như sau:
15,5 x 10
2,571 x 1000
155
4,329
13,96 : 1000
2,37
90
2571
23,7 : 10
0,9 x 100
432,9 : 100
0,01396
* Thời gian chơi: 3 - 5 phút.
* Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ của mình và số thẻ của bạn. Tự tính nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc phép tính ghi trên thẻ của mình.
	Yêu cầu cả đội nhảy lò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy lò cò cho cái giò nó khoẻ, đi xen kẽ cho nó khoẻ cái giò”. Khi giáo viên hô “Tìm bạn! tìm bạn!” các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình. Những ai tìm đúng, tìm nhanh bạn mình nhất thì ghi được 10 điểm. Bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại để tìm đúng bạn mình. Sau một lượt giáo viên đổi thẻ lẫn lộn, sau đó cho các em tiếp tục chơi hoặc nhóm khác chơi 
Trò chơi 4: Tìm nhà (Áp dụng cho các tiết học: cộng trừ, nhân, chia phân số, số thập phân)
* Mục đích: Củng cố các phép tính phân số, số thập phân.
* Chuẩn bị: 2 “ngôi nhà” làm bằng bìa cứng có ghi kết quả. 20 thẻ từ làm bằng bìa cứng có ghi phép tính (tùy số lượng học sinh tham gia).( các em còn lại cùng giáo viên làm trọng tài)
* Thời gian chơi: 3-5 phút
* Cách chơi: Tổ chức cho HS chơi cá nhân. Gọi 22 học sinh xung phong lên chơi: 2 em cầm 2 “ngôi nhà” đứng hai nơi, còn lại mỗi em cầm 1 thẻ từ ghi phép tính. Yêu cầu học sinh cầm thẻ phép tính tự nhẩm kết quả và chạy về “nhà” của mình (sao cho phép tính trên thẻ tương ứng với kết quả tính trên “ngôi nhà”.). Nhà nào có con về đúng và nhanh nhất sẽ thắng cuộc. Nhà nào tìm sai sẽ bị phạt và nhảy lò cò.
	Giáo viên cho 2 “ngôi nhà” về hai phía, đặt các thẻ từ trên bàn ở giữa 2 “nhà”, khi giáo viên hô “bắt đầu” thì các em bắt đầu chạy lên lấy thẻ và tìm nhà mình để chạy về.
Trò chơi 5: “Ai nhanh, ai đúng” (Áp dụng cho các tiết học: Bảng đơn vị đo độ dài, Bảng đơn vị đo khối lượng, Bảng đơn vị đo diện tích, Xăng - ti- mét khối, Đề- xi-mét khối)
*Mục đích: Giúp HS nắm vững mạch kiến thức về đo đại lượng
*Chuẩn bị: 2 bút dạ, 2 tờ giấy khổ lớn (ví dụ ghi nội dung như sau): 
 Đúng ghi Đ, sai ghi S vào ô trống.
	a. 6090 kg = 6 tấn 9 kg
	b. 2kg 326g = 2326g
	c. 354dm = 3m 54 dm
	d. 2010m2 = 20dm2 10m2
 e. 29dm2 = 2m2 9dm2 
 g. 154000cm3 = 154dm3 
*Thời gian chơi: 3 phút
*Cách chơi: Mỗi nhóm cử 6 bạn , xếp thành 2 hàng dọc. Sau khi GV hô: “Trò chơi bắt đầu” thì bạn số 1 sẽ chạy lên và điền Đ, S vào ô thứ nhất. Điền xong thì bạn số 1 chạy về đưa bút cho bạn số 2 và cứ thế tiếp tục đến bạn số 6. Nếu chạy trước khi bạn chưa chạy xuống đến nơi thì sẽ bị phạm luật. Mỗi đáp án đúng được 2 điểm, phạm lỗi trừ 1 điểm. Đội nào nhiều điểm hơn đội đó sẽ thắng cuộc.
Trò chơi 6: Hái hoa toán học (Áp dụng cho các tiết học: Diện tích hình bình hành, Diện tích hình thang, Hình vuông, Hình hộp chữ nhật, Hình lập phương, Ôn tập về hình học cuối năm....)
* Mục đích: Giúp học sinh nhớ lâu các công thức tính chu vi, diện tích các hình chữ nhật, hình vuông, hình bình hành, hình thoi...Từ đó vận dụng linh hoạt, kết hợp
 với kỹ năng tính nhẩm để tính chu vi, diện tích của hình với số đo cho trước 
Phát triển khả năng diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một cây cảnh đặt lên bàn giáo viên làm cây hoa. Treo sẵn trên cây các bông hoa được cắt bằng giấy màu trong có ghi nội dung câu hỏi. (Tuỳ theo nội dung bài học để giáo viên chọn nội dung ghi trong hoa)
 	Ví dụ: Khi dạy bài: “Ôn tập hình học” ở cuối năm giáo viên có thể chọn nội dung:
	1. Muốn tìm diện tích hình vuông / Một cạnh nhân bốn ra ngay khó gì?
 Bạn hãy cho biết hai câu thơ trên đúng hay sai ? Hãy tính nhẩm nhanh diện tích hình vuông mà cạnh bằng 30m?
	2. Nêu quy tắc tính diện tích hình bình hành?
	3. Đố bạn điền tiếp những từ thích hợp và chỗ trống trong bài thơ sau :
 Diện tích chữ nhật là gì ?/ Lấy dài..tức thì ra ngay.
 Chu vi chữ nhật dễ thay. Lấy nhân hai là thành. 	4. Muốn tính diện tích hình thang./ Đáy lớn, đáy bé ta mang......vào
 	Rồi đem ....với chiều cao./............. ......lấy nửa thế nào cũng ra.
	5. Em hãy điền những từ thích hợp vào chỗ chấm của 2 câu thơ sau: Nói về công thức tính Vận tốc.
Trên đường kẻ chậm với người mau.
Hai kẻ đồng chiều muốn gặp nhau.
Vận tốc đôi bên .
chia với khó chi đâu.
 9cm
	6. Hình bên tên gọi là gì ? 6cm 
 Chu vi, diện tích em thì tính mau? 
*Thời gian chơi: 3 - 5 phút
*Cách chơi: Chơi thi đua giữa cá nhân. Học sinh xung phong lên hái hoa và đọc to, rõ ràng nội dung câu hỏi cho cả lớp cùng nghe sau đó mới trả lời kết quả. Nếu bạn hái hoa trả lời chính xác, diễn đạt trôi chảy, gọn gàng, các bạn ở dưới lớp vỗ tay thật to để cổ vũ cho bạn. Nếu bạn trả lời đúng kết quả nhưng diễn đạt chưa mạch lạc, thì lớp vẫn vỗ tay khuyến khích bạn nhưng nhỏ và ngắn hơn. Nếu bạn trả lời sai giáo viên gợi ý vẫn không trả lời được thì phải nhảy cò cò về chỗ. 
Làm bài tập Toán
Học tập theo nhóm
Học sinh chơi các trò chơi học tập
3.3. Kết quả thực hiện:
	Ngoài những trò chơi đã giới thiệu ở trên, tôi còn tìm tòi, sáng tạo một số trò chơi phục vụ cho một số môn học khác. Việc sáng tạo tổ chức các trò chơi tuy vất vả nhưng tôi vẫn tìm thấy niềm vui ở trong công việc và càng thấy yêu nghề hơn bởi vì thông qua các trò chơi, quan hệ giữa giáo viên và học sinh không còn khoảng cách (vì nhiều lúc giáo viên cũng tham gia cùng chơi với học sinh). Tình cảm bạn bè giữa học sinh với học sinh ngày càng gần gũi, gắn bó hơn. Những giờ học thoải mái, sôi nổi, hiệu quả ngày càng tăng. Chất lượng học tập của các em ngày được nâng lên, hạn chế tình trạng học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động, trong giờ học không còn hiện tượng học sinh ngủ gật, uể oải hay mất tập trung trong học tập. Không những thế mà còn giúp học sinh nhút nhát hòa mình vào tập thể. Số học sinh yêu thích môn toán ngày một nhiều hơn.
	Ngoài những trò chơi trên, việc sử dụng công nghệ thông tin vào dạy học cũng giúp GV tổ chức được các trò chơi hay bằng những hình ảnh sinh động và hấp dẫn như: Rung chuông vàng, Chiếc nón kỳ diệu...đã tạo cho học sinh sự hứng thú hơn rất nhiều trong các giờ học toán.
	Sau thời gian thực hiện, tôi nhận thấy rằng khi đưa các trò chơi vào các tiết học toán không những giúp các em khắc sâu kiến thức mà còn giúp các em phát triển được nhiều phẩm chất đạo đức như tình đoàn kết, thân ái, tính trung thực, tinh thần trách nhiệm. 
* Kết quả của những lần khảo sát đã nói lên được điều đó:
Thời điểm khảo sát
TSHS
Giỏi
(Điểm 9 -10)
Khá
(Điểm 7- 8)
Trung bình
(Điểm 5- 6)
Yếu
(Điểm 1- 4)
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Đầu năm 
học (Tháng 9/2019)
28
4
25,8%
7
32,3%
10
29,0%
7
12,9%
Cuối HKI
(Tháng 1/2020)
28
9
32,1
11
39,3 
7
25
0
Giữa HKII
(Tháng 6/2020)
28
11
39,3
12
42,9
6
21,4
0
	Với kết quả trên trên, cho thấy từ HKI thì số học sinh yếu đã không còn, số học sinh khá giỏi tăng rõ rệt. So sánh với lần khảo sát trước thì kết quả trên là rất đáng mừng. 
	Từ đầu năm	đến giữa học kì 2 có nhiều chuyển biến tích cực:
Học sinh giỏi từ 4 em chiếm 25,8% tăng lên đến 11 em chiếm 39,3 (tăng 3,5 %)
Học sinh khá từ 7 em chiếm 32,3% tăng lên đến 12 em chiếm 42,9 (tăng 10,6 %)
Học sinh trung bình từ 10 em chiếm 29,0% nay giảm xuống còn 6 em chiếm 21,4% ( giảm 7,6%)
Học sinh yếu từ 7 em chiếm 12,9% nay giảm xuống còn 0 em chiếm 0% (giảm 12,9% )
	Điều đó cho thấy những cố gắng đổi mới trong phương pháp dạy học của tôi đã có kết quả tốt. 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
	Trò chơi học tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong các giờ học của học sinh tiểu học. Tạo ta không khí vui tươi, hồn nhiên, sinh động trong giờ học. Nó còn kích thích được trí tưởng tượng, tò mò, ham hiểu biết ở trẻ.
	Với những kinh nghiệm trên tôi đã góp phần nâng cao chất lượng của giờ dạy học toán của lớp tôi nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung. Đồng thời tạo sự say mê hứng thú cho học sinh khi học toán và từ đó học sinh ngày càng yêu thích môn toán hơn thông qua các trò chơi học tập.
	Tổ chức tốt trò chơi học tập không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong học tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có được cơ hội tự khẳng định mình và tự đánh giá nhau trong học tập.
	Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học toán là vô cùng cần thiết. Song không nên quá lạm dụng phương pháp này, ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho các em chơi một trò chơi trong khoảng từ 3 đến 5 phút nhằm củng cố, kích thích việc yêu thích học toán ở các em.
	Khi tổ chức trò chơi học tập nói chung và môn toán lớp 5 nói riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, vào điều kiện cơ sở vật chất của trường, thời gian trong từng tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Để tổ chức được trò chơi toán học có hiệu quả đòi hỏi mỗi người giáo phải có kế hoạch, chuẩn bị thật chu đáo cho mỗi trò chơi.
	Qua việc nghiên cứu và áp dụng có hiệu quả tại lớp mình, bản thân tôi nhận thấy sáng kiến này có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả những lớp 5 ở trong trường. Đồng thời hy vọng phạm vi áp dụng của nó sẽ được rộng rãi hơn với các trường khác.
2. Kiến nghị. 
	- Đối với giáo viên trực tiếp giảng dạy:
 	+ Không ngừng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, lấy học sinh làm trung tâm.
 	+ Đầu tư nhiều hơn nữa thời gian trong việc nghiên cứu từng bài dạy, lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, nên áp dụng trò chơi phù hợp cho từng nội dung bài học.
 	 + Muốn tổ chức các trò chơi học tập đạt hiệu quả thì người giáo viên phải chuẩn bị thật cụ thể và chi tiết từ việc tìm trò chơi, chuẩn bị các giáo cụ cần thiết phục vụ cho trò chơi, hình thức thưởng - phạt và quan trọng là phải xác định được tác dụng của trò chơi.
	- Đối với các cấp quản lý giáo dục:
+ Nhà trường tạo điều kiện triển khai sáng kiến này đến các giáo viên trong trường để tham khảo áp dụng trong công giảng dạy, đặc biệt là các giáo viên trẻ còn thiếu kinh nghiệm giảng dạy.
 	+ Tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên.
 	+ Nên tạo điều kiện cho giáo viên các trường, cụm chuyên môn giao lưu, sinh hoạt chuyên môn với nhau từ đó giúp giáo viên có cơ hội học tập, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
 	+ Động viên, khuyến khích giáo viên có những sáng kiến, đề tài mang tính sáng tạo góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
	Trong quá trình vừa giảng dạy vừa tiến hành nghiên cứu nên chắc chắn rằng không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Phần nghiên cứu có thể chưa sâu, chưa sát, tôi thiết nghĩ nếu chỉ nghiên cứu trong phạm vi của đề tài này thì chưa đủ vì thế trong tương lai nếu có điều kiện tiếp tục nghiên cứu, tôi sẽ nghiên