Bài giảng Ngữ văn 6 (Kết nối tri thức) - Bài 1: Tôi và các bạn - Văn bản: Nếu cậu muốn có một người bạn (Trích Hoàng tử bé)

CẶP ĐÔI ĂN Ý 
1. Hãy ghi lại một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân. Đi ề u gì khi ế n các em trở thành đôi bạn thân? 
2. Em và người bạn thân ấy đã làm quen với nhau như thế nào? 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
ĂNG-TOAN-ĐƠXANH-TƠ Ê-XU-PE-RI 
TRÍCH: “ HOÀNG TỬ BÉ ” 
1. Tác giả 
Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
- Đề tài sáng tác: Hầu hết các tác phẩm của ông lấy cảm hứng từ những chuyến bay và cuộc sống của người phi công. 
- Tên tuổi: Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri (1900-1944) 
- Quê hương: Lyons, nước Pháp. 
- Vị trí: Là nhà văn lớn người Pháp . 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
1. Tác giả 
Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
- Các tác phẩm chính: Hoàng tử bé, Bay đêm, Cõi người ta, Phi công thời chi ế n  
- Giải thưởng: Huân chương Croix de Guerre (huân chương được nhà nước Pháp trao tặng cho các cá nhân hoặc đơn vị có thành tích trong Chiến tranh TG lần II) 
- Phong cách sáng tác: Ngòi bút của Xanh-tơ E- xu-pe-ri đậm chất trữ tình, trong treo, giàu cảm hứng lãng mạn. 
MỘT SỐ TÁC PHẨM CHÍNH 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
2. Tác phẩm 
a. Đọc văn bản 
"Nếu cậu muốn có một người bạn thì hãy thuần hoá tớ!  -Thế phải làm gì mới được? hoàng tử bé nói.  -Phải hết sức nhẫn nại, con cáo đáp. Đầu tiên cậu phải ngồi cách xa tớ một chút, như thế, trên bãi cỏ ấy. Tớ sẽ liếc nhìn cậu và không nói gì hết. Ngôn ngữ là nguồn gốc gây ra mọi hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày cậu có thể ngồi xích lại một chút..." 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
2. Tác phẩm 
a. Đọc văn bản 
b. Tác phẩm 
- Ngôi kể : Ngôi thứ ba 
- Xuất xứ : Đoạn trích “ Nếu cậu muốn có một người bạn ( chương XXI) của tác phẩm Hoàng tử bé ( tên tiếng Pháp Le Petit Prince). Xuất bản năm 1943 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
2. Tác phẩm 
a. Đọc văn bản 
b. Tác phẩm 
- Ngôi kể : Ngôi thứ ba 
- Xuất xứ : 
- Nhân vật chính: Hoàng tử bé và Cáo 
- Thể loại: Truyện đồng thoại. 
P1 
P2 
P3 
BỐ CỤC 
 Từ đầu mình chưa được cảm hóa : 
=> Bối cảnh cuộc gặp gỡ giữa cậu bé và con cáo . 
Tiếp theo ...duy nhất trên đời: 
=> Cuộc trò chuyện và sự cảm hóa của cậu bé dành cho cáo. 
Phần còn lại : 
=> Chia tay và những bài học về tình bạn 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
- Hoàng tử bé: 
+ Đến từ một hành tinh nhỏ bé và kì lạ 
+ Tâm trạng: Buồn bã và chán nản 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
Hoàng tử bé đến từ đâu và gặp gỡ với Cáo trong hoàn cảnh nào? 
? Cáo gặp hoàng tử bé trong khi nó đang cảm nhận như thế nào về cuộc sống? 
- Cáo: 
+ Bị coi là tinh ranh và gian xảo 
+ Tâm trạng: Cô đơn và buồn chán. 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
- Hoàng tử bé: 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
- Cáo: 
? Cả hai nhân vật có đều mang tâm trạng gì ? 
=> Cả hai nhân vật đều đang cô đơn, buồn bã. 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
? Từ cuộc gặp gỡ của cáo và hoàng tử bé, em có rút ra được kinh nghiệm gì khi mình gặp gỡ 1 người bạn mới? 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
 a. Kết bạn 
Lời đề nghị của cáo: 
Từ “Cảm hóa” xuất hiện số lần: 
Cảm hóa là: 
Mong muốn của cáo với ở hoàng tử bé: 
Điều gì ở hoàng tử bé khiến cáo thiết tha mong được kết bạn với cậu: 
HOÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
 a. Kết bạn 
Lời đề nghị của cáo: 
Được hoàng tử cảm hóa. 
Từ “Cảm hóa” xuất hiện số lần: 
Từ cảm hóa xuất hiện 15 lần) 
Cảm hóa là: 
Cảm hóa là kết bạn, là gắn kết tình cảm với nhau, làm cho gần gũi nhau hơn. 
Mong muốn của cáo với ở hoàng tử bé: 
Cáo mong được kết bạn với hoàng tử bé, mong được quan tâm, gắn bó, được đón nhận, trân trọng, đánh thức những điều đẹp đẽ, xóa bỏ khoảng cách, định kiến, trở thành bạn bè, thâu hiểu, yêu thương. 
Điều gì ở hoàng tử bé khiến cáo thiết tha mong được kết bạn với cậu: 
Ấn tượng của cáo về hoàng tử bé: 
+ Hoàng tử khen: “Bạn dễ thương quá” 
-> Hoàng tử lịch sự, thân thiện, không bị giới hạn bởi định kiến 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
Nhóm 
Cuộc sống của cáo trước khi cảm hóa 
Cuộc sống của cáo sau khi cảm hóa 
1,2 
Cảm nhận của cáo về bước chân 
3,4 
Cảm nhận của cáo về đồng lúa mì 
5,6 
Nhận định của cáo về cuộc sống 
Vòng 1: Vòng chuyên gia ( 7 phút) 
Nhóm 1,2 : Tìm những chi tiết thể hiện sự thay đổi trong cảm nhận của cáo về bước chân trước và sau khi được cảm hóa? 
Nhóm 3,4 : Tìm những chi tiết thể hiện sự thay đổi trong cảm nhận của cáo về đồng lúa mì trước và sau khi được cảm hóa? 
Nhóm 5,6 : Tìm những chi tiết thể hiện sự thay đổi trong nhận định của cáo về cuộc sống trước và sau khi được cảm hóa? 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
N1 
N2 
N3 
N4 
N5 
SƠ ĐỒ DI CHUYỂN 
Số 1 – hoa màu đỏ di chuyển về nhóm màu đỏ 
Số 2 – hoa màu xanh di chuyển về nhóm màu xanh 
Số 3 – hoa màu vàng di chuyển về nhóm màu vàng 
Số 4 – hoa màu hồng di chuyển về nhóm màu hồng 
Số 5 – hoa màu cam di chuyển về nhóm màu cam 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
Vòng 2: vòng mảnh ghép ( 8 phút) 
Các nhóm chuyên gia tạo thành nhóm mới (5 nhóm) 
- Nhiệm vụ 1: Các thành viên trong nhóm c hia sẻ kết quả thảo luận ở vòng chuyên sâu . (3 phút) 
- Nhiệm vụ 2: ( 5 phút) 
? Nếu được cảm hóa cuộc sống của cáo sẽ thay đổi như thế nào? 
? Qua đó em hiểu được ý nghĩa gì của tình bạn? 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
b. Cảm hóa 
Cuộc sống của cáo trước khi cảm hóa 
Cuộc sống của cáo sau khi cảm hóa 
Cảm nhận của cáo về bước chân 
Những bước chân khách chỉ khiến mình trốn vào lòng đất 
=> Nó sợ hãi và chạy trốn 
Bước chân của bạn khác hẳn mọi bước chân khác, sẽ gọi mình ra khỏi hang như tiếng nhạc 
=> Vui thích, chủ động tìm đến. 
Cảm nhận của cáo về đồng lúa mì 
Đồng lúa mì chẳng gợi nhớ gì cho mình cả 
=> Không thấy có ích 
Lúa mì vàng óng sẽ làm mình nhớ đên bạn và mình sẽ thích gió trên đồng lúa mì. 
=> Thân thương, ấm áp 
Nhận định của cáo về cuộc sống 
Mình săn gà, con người thì săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau 
Như thể được mặt trời chiếu sáng 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
b. Cảm hóa 
- Nếu được cảm hóa, cuộc sống của cáo sẽ thay đổi: từ buồn tẻ, quẩn quanh, sợ hãi trở nên tươi sáng, đẹp đẽ, tràn đầy hạnh phúc như được chiếu sáng. 
- Con cáo sẽ rất vui thích khi được kết bạn với hoàng tử bé và nhận ra được giá trị của tình bạn. 
Cuộc sống của cáo sau khi cảm hóa 
Cảm nhận của cáo về bước chân 
Vui thích, chủ động tìm đến. 
Cảm nhận của cáo về đồng lúa mì 
Thân thương, ấm áp 
Nhận định của cáo về cuộc sống 
Như thể được mặt trời chiếu sáng 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
3. Hoàng tử bé chia tay Cáo. 
? Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã có những cảm xúc gì? Những cảm xúc ấy có khiến cáo hối tiếc về việc kết bạn với hoàng thử bé không? 
a. Cáo 
- Cảm xúc: “Mình sẽ khóc mất”. 
=> Buồn nhưng không hối tiếc vì màu lúa mì làm cáo nhớ hoàng tử. 
- Suy nghĩ: Cuộc sống không buồn tẻ, sợ hãi mà sẽ tốt đẹp hơn và hạnh phúc hơn. 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
3. Hoàng tử bé chia tay Cáo. 
? Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời nào của cáo để cho nhớ? Nêu cảm nhận của em về ý nghĩa của một trong những lời nói đó? 
b. Hoàng tử bé 
- Nhắc lại lời nói của cáo để cho nhớ: 
+ Người ta chỉ thấy rõ với trái tim. Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần. 
+ Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hoa hồng của bạn đã khiến nông hồng của bạn trở nên quan trọng đến thế 
+ Bạn có trách nhiệm mãi mãi với những gì bạn cảm hóa. Bạn có trách nhiệm với bông hồng của bạn. 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
2. Kết bạn và cảm hóa. 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
1. Cuộc gặp gỡ giữa Hoàng tử bé và Cáo. 
3. Hoàng tử bé chia tay Cáo. 
? Cáo đã chia sẻ với hoàng tử nhiều bài học về tình bạn. Em thấy bài học nào ý nghĩa, gần gũi với mình? 
c. Món quà Cáo dành tặng Hoàng tử: 
+ Bài học về cách kết bạn: cần thân thiện, kiên nhẫn, dành thời gian để cảm hóa nhau 
+ Ý nghĩa của tình bạn: mang đến niềm vui, hạnh phúc, khiến cuộc sống trở nên phong phú, tươi đẹp 
+ Bài học về cách nhìn nhận, đánh giá, trách nhiệm với bạn bè: biết thấy rõ trái tim, biết quan tấm, lắng nghe, thấu hiểu. sẻ chia, bảo vệ 
Làm việc cặp đôi 
? Theo em, nhân vật cáo có phải là nhân vật của truyện đồng thoại không? Vì sao 
Nhân vật cáo là nhân vật của truyện đồng thoại vì là con vật được nhân hóa, biết nói chuyện. Nó vẫn mang đặc tính của loài cáo: săn gà và bị người săn bắt, nhưng bên cạnh đó, nó mang đặc điểm của con người: có khát khao được kết bạn, được trân trọng và đón nhận những điều tốt đẹp của bản thân. 
? Nêu những biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản? 
? Nội dung chính của văn bản ? 
? Ý nghĩa của văn bản. 
1 . N ghệ thuật 
- K ể kết hợp với mi êu t ả, biểu cảm 
- Xây d ựng h ình tư ợng nh ân v ật ph ù h ợp với t âm lí, suy nghĩ c ủa trẻ thơ. 
- Ngh ệ thuật nh ân hoá đ ặc sắc. 
III. TỔNG KẾT 
2 . Nội dung 
K ể về cuộc gặp gỡ bắt ngờ giữa hoàng tử bé và một con cáo trên Tr á i Đ ấ t. Cuộc gặp gỡ này đã mang đến cho cả hai những món quà quý giá. 
1 . N ghệ thuật 
III. TỔNG KẾT 
2 . Nội dung 
3. Ý nghĩa: 
Bài h ọc về c ách k ết bạn cần ki ên nhân và dành th ời gian cho nhau; về c ách nhìn nh ận, đ ánh giá và trách nhi ệm với bạn b è. 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
LUYỆN TẬP 
Nhập vai nh ân v ật ho àng t ử b é đ ể ghi lại “nhật k í” v ề cuộc gặp gỡ với cáo theo phi ếu học tập sau: 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
NẾU CẬU MUỐN CÓ MỘT NGƯỜI BẠN 
VẬN DỤNG 
? V iết đoạn văn (5-7 c âu) miêu t ả cảm x úc c ủa nh ân v ật c áo sau khi t ừ biệt ho àng t ử b é. 
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!