Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Hội thoại (Tiếp theo) - Nguyễn Thị Lệ Giang

Hãy xác định vai xã hội của từng nhân vật trong đoạn hội thoại sau và nhận xét thái độ của các nhân vật. 
Thôi, bố đừng nói chuyện học hành của con nữa! Con đi đây! 
Dạo này bố thấy điểm môn Toán của con chưa được tốt lắm. Sắp thi rồi, con cần cố gắng hơn. Hay là con sang nhờ bạn  
Bố: Vai trên 
Con: Vai dưới 
Vai xã hội 
Bố: Quan tâm con 
Con: Thiếu lễ độ (cắt lời bố) 
Thái độ 
Hội thoại 
(tiếp) 
GV: Nguyễn Thị Lệ Giang 
CONTENTS 
目录 
 Lượt lời trong hội thoại 
I. 
Luyện tập 
II. 
I. Lượt lời trong hội thoại 
Thảo luận nhóm bàn 
Đọc ngữ liệu sgk (tr92; 93) 
Đếm số lời nói của mỗi nhân vật 
2 đại diện trả lời 
1. Khái niệm lượt lời 
(1) Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không? 
(1) Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về. 
(2) Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có như dạo trước đâu! 
(3) Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá thăm em bé chứ 
(4) Vậy mày hỏi cô Thông chỗ ở của mợ mày, rồi đánh giấy cho mợ mày, bảo dù sao cũng phải về. Trước sau cũng 1 lần xấu,  
(5) Mấy lại rằm tháng tám này là giỗ đầu cậu mày, mợ mày về  
(2) Sao cô biết mợ con có con? 
Trong hội thoại, ai cũng được nói 
Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là 1 lượt lời 
Ghi nhớ 
2. Sử dụng lượt lời 
Thảo luận nhóm bàn 
Trả lời câu hỏi b, c (tr102) 
2 đại diện trả lời 
Có 2 lần bé Hồng im lặng khi đến lượt lời của mình 
Thể hiện thái độ bất bình 
Bé Hồng không cắt lời của người cô khi người cô đang nói 
Tôn trọng vai xã hội, giữ thái độ lễ phép 
Xem video sau và nhận xét về thái độ của mẹ của Xê-kô. 
À cái đó chính là . 
Cái đó là đùi bê nướng hảo hạng đó cháu. 
🡺 Cướp lời 
Suneo à .. 
Xen lời 
Trong hội thoại, cần tôn trong lượt lời 
- Không nói tranh, cắt lời 
- Không nói xen, nói chêm 
Im lặng khi đến lượt khi của mình là 1 cách biểu thị thái độ 
Theo em, mỗi nhận xét trên đúng trong những trường hợp nào? 
Tục ngữ phương Tây có câu: Im lặng là vàng 
Nhưng nhà thơ Tố Hữu lại viết: 
 Khóc là nhục. Rên, hèn. Van yếu đuối 
 Và dại khờ là những lũ người câm 
 Trên đường đi như những bóng âm thầm 
 Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng. 
 	(Liên hiệp lại) 
 Cả hai nhận xét trên đều đúng nhưng mỗi nhận xét lại đúng với một số hoàn cảnh khác nhau: 
Khi cần im lặng để giữ bí mật để thể hiện tôn trọng 
 người khác, để đảm bảo sự tế nhị khi giao tiếp 
Khi im lặng trước những hành vi sai trái, trước 
áp bức bất công, trước sự xúc phạm đối với mình 
hay đối với những người lương thiện 
Im lặng là vàng 
Im lặng là dại khờ, là hèn nhát 
II. Luyện tập 
Đọc đoạn trích (sgk-tr103 🡪 106) + trả lời câu hỏi (sgk-tr107) theo gợi ý sau: 
Cái Tí 
Chị Dậu 
Ban đầu 
Về sau 
Ban đầu 
Về sau 
Số lượt lời 
Lí do 
Tác dụng 
Cái Tí 
Chị Dậu 
Ban đầu 
Về sau 
Ban đầu 
Về sau 
Số lượt lời 
Lí do 
Tác dụng 
11 
3 
3 
Cố làm cho mẹ vui, khoe sự tháo vát ... nên nói nhiều, giọng hồn nhiên 
Sợ hãi, đau đớn, nên nói ít, nói ngắn 
 Đau đớn vì sắp mất con nên hầu như không nói, nói rất ít 
Nói nhiều, nói dài để thuyết phục con 
Tô đậm nỗi bất hạnh của một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ sắp phải rời tổ ấm gia đình 
Sự hồn nhiên, ngây thơ, hiếu thảo của đứa con càng làm cho người mẹ đau lòng hơn khi sắp phải bán nó 
7 
Xây dựng 1 đoạn hội thoại ngắn chủ đề trao đổi kinh nghiệm học tập 
Đóng vai diễn lại đoạn hội thoại đó 
Phân tích cuộc hội thoại đó (vai xã hội, lượt lời, ngôn ngữ hội thoại  
Sơ đồ tư duy 
Hoàn thiện bài tập vào vở bài tập 
Soạn bài: “Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận” 
Tìm đọc thêm về hội thoại, tập phân tích các đoạn hội thoại 
01 
02 
03 
04 
Vẽ SĐTD tổng kết bài học 
Hướng dẫn tự học 
Bái bai 
GV: Nguyễn Thị Lệ Giang