Bài giảng Toán 8 (Cánh diều) - Bài 1: Thu thập, phân loại dữ liệu (Tiết 2) - Trường THCS Thái Sơn

 PHÒNG GD&ĐT..
 TRƯỜNG THCS .
Chương VI: MỘT SÔ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT
 § 1: THU THẬP VÀ PHÂN LOẠI DỮ LIỆU
 Tiết 2
 Giáo viên: HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU TRÒ CHƠI “TÌM ĐIỂM KHÔNG HỢP LÍ”
 Em hãy tìm điểm không hợp lí của dữ liệu. Câu 1:
Bạn lớp trưởng thống kê các bạn đăng kí câu lạc bộ của lớp 8A sĩ số 45 học
sinh như sau: 18 bạn đăng kí CLB cầu lông, 10 bạn đăng kí CLB bóng bàn, 6
bạn đăng kí CLB khiêu vũ, 30 bạn đăng kí CLB bóng đá. Mỗi bạn chỉ đăng
kí 1 CLB.
 Giải:
 Tổng số học sinh đăng kí là 64 lớn hơn nhiều so với sĩ số lớp là 45. Câu 2:
Cô giáo ghi lại chiều cao của các bạn nữ tổ 1 lớp 8A như sau:
An cao 160cm, Bình cao 164cm, Dương cao 190cm, Hiền cao 165cm,
Vân cao 170cm.
 Giải:
 Chiều cao của bạn Dương là 190cm không phù hợp với một HS lớp 8
 thông thường. Câu 3:
Bạn Hạnh ghi lại số liệu từ trang web https://gso.gov.vn về tỉ lệ tăng dân số
của các tỉnh, thành phố vùng Đông Nam Bộ năm 2019. Tỉ lệ tăng dân số năm
2019 các tỉnh, thành phố ở Việt Nam đều dưới 6%.
 Tỉnh/Thành phố Tỉ lệ tăng dân số (%)
 Bà Rịa – Vũng Tàu 1,22
 Bình Phước 1,31
 Bình Dương 14,74
 Đồng Nai 1,92
 Tây Ninh 0,95
 Giải:
 Tỉnh Bình Dương có tỉ lệ tăng dân số là 14,74% lớn hơn 6%. *HĐ3: Tìm hiểu không hợp lí trong những dữ liệu cho dưới đây. THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
a) Danh sách email của các bạn trong đội văn nghệ lớp 8C như sau:
 STT Tên Email
 1 Nguyễn Văn Dương [email protected]
 2 Chu Thị Thu Hằng thuhang_chu.vn
 3 Phạm Thị Mai Hương [email protected]
 4 Ngô Đức Tiến [email protected]
b) Kết quả 5 bài kiểm tra môn Toán của bạn Dũng lần lười là: 8; -6; 7; 5; 9. 
 Trả lời: 
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
a) Dữ liệu thuhang_chu.vn là không hợp lí vì dữ liệu đó không đúng với 
định dạng của email.
b) Dữ liệu -6 không hợp lí vì kết quả một bài kiểm tra phải là số không 
âm. VD3: Để chuẩn bị cho năm học mới, một công ty may thiết kế mẫu đồng THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
phục cho học sinh của một trường trung học cơ sở. Công ty đã hỏi ý kiến
của 50 học sinh lớp 6 về mẫu đồng phục đã thiết kế và nhận được kết quả là
có 40 học sinh thích mẫu đồng phục đó. Từ đó, công ty đưa ra kết luận rằng
có 80% số học sinh của trường thích mẫu đồng phục đó. Theo em, công ty
may đưa ra kết luận như thế thì có hợp lí không? Vì sao?
 Giải
Kết luận mà công ty may nêu ra là không hợp lí vì đối tượng hỏi ý kiến chỉ
là những học sinh lớp 6 không đảm bảo tính đại diện cho toàn bộ học sinh
của trường trung học cơ sở (ở các khối lớp 6, 7, 8, 9) HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
*Nhận xét:
Để đánh giá tính hợp lí của dữ liệu, ta cần đưa ra các tiêu chí
đánh giá, chẳng hạn như dữ liệu phải:
- Đúng định dạng;
- Nằm trong phạm vi dự kiến;
- Phải có tính đại diện đối với vấn đề cần thống kê. HĐ4: Bạn Châu vẽ biểu đồ hình quạt tròn như ở Hình 1 để biểu diễn tỉ THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
lệ các loại sách trong thư viện: Khoa học (KH); Kĩ thuật và Công nghệ
(KT – CN); Văn học và Nghệ thuật (VH – NT); Sách khác. Hỏi những
số liệu mà bạn Châu nêu ra trong biểu đồ hình quạt tròn ở Hình 1 đã
chính xác chưa? Vì sao? HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC ĐỘNG HÌNH THÀNH HOẠT
 Trả lời: 
Những số liệu bạn Châu nêu ra trong biểu đồ hình quạt tròn ở Hình 1
là chưa chính xác. Vì tổng tất cả tỉ lệ của các số liệu thành phần là
95% không phải 100%. VD4: Một trường trung học cơ sở cho học sinh khối lớp 8 đăng kí tham THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
gia hoạt động ngoại khóa. Bảng 3 thống kê số lượng học sinh đăng kí
tham gia hoạt động ngoại khóa của từng lớp. Số liệu nào trong Bảng 3
là không hợp lí? Vì sao?
 Lớp Sĩ số Số học sinh đăng kí tham gia hoạt động 
 ngoại khóa
 8A 40 35
 8B 38 39
 8C 40 35
 8D 39 36 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC KIẾN THÀNH ĐỘNG HÌNH HOẠT
 Trả lời: 
Ta thấy sĩ số lớp 8B là 38 (học sinh), nhưng số học sinh của lớp đó
đăng kí tham gia hoạt động ngoại khóa là 39 (học sinh). Vì thế, trong
hai số liệu 38 và 39 của lớp 8B có ít nhất một số liệu là không hợp lí. 
*Luyện tập 3 (SGK trang 6):
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC ĐỘNG HÌNH THÀNH HOẠT
Một cửa hàng có 16 nhân viên (mỗi nhân viên chỉ làm một ca). Quản lí cửa
hàng thống kê như sau:
Ca 1: gồm 6 nhân viên.
Ca 2: gồm 6 nhân viên.
Ca 3: gồm 5 nhân viên.
Hỏi những số liệu mà quản lí cửa hàng nêu ra đã chính xác chưa? Vì sao? C
 Giải THỨC KIẾN THÀNH HÌNH ĐỘNG HOẠT
Tổng số nhân viên của cửa hàng là 16, mỗi nhân viên chỉ làm 1 ca, mà
quản lí thống kê tổng 3 ca có 6 + 6 + 5 = 17 là không hợp lí. Dạng 1: Phân loại các dữ liệu
 Bài 1 SGK trang 7 TẬP ĐỘNG LUYỆN HOẠT
 Sau khi tìm hiểu về các đại dương trên Trái Đất từ trang web 
 https://vi.wikipedia.org, bạn Thanh thu được những dữ liệu thống kê sau:
 - Năm đại dương là: Thái Bình Dương; Đại Tây Dương; Ấn Độ Dương; Bắc 
 Băng Dương; Nam Đại Dương.
 - Diện tích (đơn vị: triệu km2) của năm đại dương đó lần lượt là 165,25; 
 106,4; 75; 14,09; 20,3.
 Hãy phân loại các dữ liệu đó dựa trên tiêu chí định tính và định lượng. Giải: TẬP ĐỘNG LUYỆN HOẠT
- Dữ liệu định tính: Tên của năm đại dương là: Thái Bình Dương; Đại Tây 
Dương; Ấn Độ Dương; Bắc Băng Dương; Nam Đại Dương.
- Dữ liệu định lương: Diện tích của năm đại dương là: 165,25; 106,4; 75; 
14,09; 20,3. Dạng 2: Phân nhóm dữ liệu theo tiêu chí
Bài 2 SGK trang 7: Để học tốt môn ngữ văn lớp 8. bạn Dung dự định đọc 
những văn bản văn học sau:
Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi); Hai vạn dặm dưới đáy biển (J.Verne); Buổi 
học cuối cùng (A. Daudet); Cô bé bán diêm (H. Andersen); Truyện Kiều 
(Nguyễn Du); Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu); Sherlock Holmes (A. 
Doyle); Tre Việt Nam (Nguyễn Duy); Thu hứng (Đỗ Phủ); Tự tình (Hồ Xuân 
Hương); Qua đào Ngang (Bà Huyện Thanh Quan); Khóc Dương Khuê (Nguyễn 
Khuyến); Cảnh vui của nhà nghéo (Tản Đà); Bếp lửa (Bằng Việt); Những ngày 
thơ ấu (Nguyên Hồng); chèo Quan âm Thị Kính; tuồng Nghêu Sò Ốc Hến; 
Romeo và Julie (W. Shakespeare).
Hãy phân nhóm những văn bản văn học nêu trên theo những tiêu chí sau: Dạng 2: Phân nhóm dữ liệu theo tiêu chí
Bài 2 SGK trang 7:
 Bảng 4
 Truyện Tên tác phẩm, tác giả (liệt kê cụ thể)
 Thơ Tên tác phẩm, tác giả (liệt kê cụ thể)
 Kí Tên tác phẩm, tác giả (liệt kê cụ thể)
 Kịch bản văn học Tên tác phẩm, tác giả (liệt kê cụ thể) Giải:
 Truyện Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi); Hai vạn dặm dưới đáy biển 
 (J.Verne); Buổi học cuối cùng (A. Daudet); Cô bé bán diêm (H. TẬP ĐỘNG LUYỆN HOẠT
 Andersen); Sherlock Holmes (A. Doyle); Romeo và Julie (W. 
 Shakespeare)
 Thơ Truyện Kiều (Nguyễn Du); Thu hứng (Đỗ Phủ); Tự tình (Hồ Xuân 
 Hương); Khóc Dương Khuê (Nguyễn Khuyến); Bếp lửa
 (Bằng Việt)
 Kí Tre Việt Nam (Nguyễn Duy)
 Kịch Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu); Qua đèo Ngang (Bà Huyện 
bản văn Thanh Quan); Cảnh vui của nhà nghèo (Tản Đà); Những ngày thơ 
 học ấu (Nguyên Hồng); chèo Quan âm Thị Kính; tuồng Nghêu Sò Ốc 
 Hến