Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 127+128: Ôn tập phần Tiếng Việt học kỳ II - Trường THCS Thái Sơn

 TiÕt 127, 128:
 ¤N TËP:
 PHÇN TIÕNG 
VIÖT HäC Kú ii. I. CÁC KIỂU CÂU:
A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÁC KIỂU CÂU TIẾT 126: ÔN TẬP TIẾNG VIỆT HỌC KÌ II
I. CÁC KIỂU CÂU:
 A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÁC KIỂU CÂU 
 B. Bài tập:
 Bµi tËp1: (Sgk -130) Nhận diện kiểu câu
 Vî t«i kh«ng ¸c nhng thÞ khæ qu¸ råi (1) C¸i b¶n tÝnh tèt cña 
 ngêi ta bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au, Ých kØ che lÊp mÊt (2).T«i 
 biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn (3).
 ( Nam Cao)
 - C©u 1: C©u trÇn thuËt ghÐp, cã mét vÕ lµ d¹ng c©u phñ ®Þnh.
 - C©u 2: C©u trÇn thuËt ®¬n.
 - C©u 3: C©u trÇn thuËt ghÐp, vÕ sau cã mét vÞ ng÷ phñ ®Þnh. I. CÁC KIỂU CÂU:
 A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÁC KIỂU CÂU 
 B. Bài tập:
 Bµi tËp 2: (Sgk - 131) Chuyển câu trần thuật thành câu nghi vấn
 (2) C¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au 
Ých kØ che lÊp mÊt.
 - C¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta cã thÓ bÞ nh÷ng g× che lÊp mÊt?
 - Nh÷ng g× cã thÓ che lÊp mÊt c¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta?
 - C¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta cã thÓ bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au, 
 Ých kØ che lÊp mÊt kh«ng?
 - Nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au Ých kØ cã thÓ che lÊp mÊt c¸i b¶n tÝnh 
 tèt cña ngêi ta kh«ng? I. CÁC KIỂU CÂU:
 A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÁC KIỂU CÂU 
 B. Bài tập:
 Bµi tËp 3: (Sgk - 131)
 §Æt c©u c¶m th¸n chøa mét trong nh÷ng tõ nh: vui, buån, hay, 
®Ñp, 
 Ho¹t ®éng nhãm bµn (2 phót)
* Víi tõ buån cã thÓ ®Æt ®îc c¸c c©u sau:
 - Chao «i, buån qu¸!
 - ¤i! Buån qu¸!
 - Buån thËt!
 - Buån ¬i lµ buån! I. CÁC KIỂU CÂU:
A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÁC KIỂU CÂU 
B. Bài tập:
 Bµi tËp 4: (Sgk - 131) Nhận diện cách dùng các kiểu câu
 T«i bËt cêi b¶o l·o (1):
 - Sao cô lo xa qu¸ thÕ (2)? Cô cßn khoÎ l¾m, cha chÕt ®©u mµ sî (3)!Cô cø ®Ó tiÒn 
 Êy mµ ¨n, lóc chÕt h·y hay (4)! Téi g× b©y giê nhÞn ®ãi mµ ®Ó tiÒn l¹i (5)?
 - Kh«ng, «ng gi¸o ¹ (6)! ¡n m·i hÕt ®i th× ®Õn lóc chÕt lÊy g× mµ lo liÖu (7)? 
 (Nam Cao)
 KiÓu c©u C©u Chøc n¨ng
 C©u trÇn thuËt 1, 3, 6
 C©u cÇu khiÕn 4
 C©u nghi vÊn - C©u 2: béc lé c¶m xóc (sù ng¹c nhiªn).
 2, 5, 7
 - C©u 5: gi¶i thÝch (tr×nh bµy).
 - C©u 7: ®îc dïng ®Ó hái . II.HÀNH ĐỘNG NÓI:
A. Lí thuyết: HÀNH ĐỘNG NÓI II.HÀNH ĐỘNG NÓI: (1) Tôi bật cười bảo lão :
A. Lí thuyết:
 (2) - Sao cụ lo xa quá thế?
B. Bài tập: (3)Cụ còn khỏe lắm, chưa chết đâu mà sợ!
 (4)Cụ cứ để tiền ấy mà ăn, lúc chết hãy hay! 
 Bµi tËp 1, 2: (Sgk - 131, 132) (5)Tội gì bây giờ nhịn đói mà để tiền lại?
 (6) - Không, ông giáo ạ ! 
 (7)Ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu ?
 STT KiÓu c©u Hµnh ®éng nãi C¸ch dïng
 (1) TrÇn thuËt Tr×nh bµy Trùc tiÕp
 (2) Nghi vÊn Béc lé c¶m xóc Gi¸n tiÕp
 (3) TrÇn thuËt NhËn ®Þnh Trùc tiÕp
 (4) CÇu khiÕn Khuyªn b¶o Trùc tiÕp
 (5) Nghi vÊn Gi¶i thÝch, nhËn ®Þnh Gi¸n tiÕp
 (6)
 Trần thuật Phủ định b¸c bá Trùc tiÕp
 (7)
 Nghi vÊn Hái Trùc tiÕp I.HÀNH ĐỘNG NÓI:
A. Lí thuyết:
B. Bài tập:
 Bµi tËp 1: (Sgk - 138) Xác định các kiểu hành động nói các câu sau:
 Câu Hành động nói
(a) Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! Béc lé c¶m xóc 
(b) [- Nhà cháu đã túng lại phải đóng cả suất sư cho chú nó 
nữa, nên mới lôi thôi như thế.]Chứ có giám bê trễ tiền sưu Phủ định
của nhà nước đâu? (Ngô Tất Tố)
(c) Các em phải cố gắng học để thầy mẹ được vui lòng và để Khuyªn b¶o 
thầy dạy các em được sung sướng. (Thanh Tịnh) 
(d) – Nếu không có tiền nộp sưu cho ông bây giờ, thì ông sẽ Đe dọa
dỡ cả nhà mày đi, chửi mắng thôi à ! (Ngô Tất Tố)
(e) Xem khắp đất việt ta chỉ nơi này là thắng địa (Lí Công Khẳng định
Uẩn) I.HÀNH ĐỘNG NÓI:
A. Lí thuyết: BẢN ĐỒ TƯ DUY: HÀNH ĐỘNG NÓI 
B. Bài tập
 Bài tập 3: (Sgk – 132)
 Viết câu xác định mục đích của hành động nói theo 2 yêu cầu sau:
 a) Cam kết không tham gia b) Hứa tích cực học tập, rèn 
 các hoạt động tiêu cực như luyện và đạt kết quả tốt 
 đua xe trái phép, cờ bạc, trong năm học tới.
 nghiện hút, III. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
A. Lí thuyết:
 TÁC DỤNG CỦA VIỆC LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ
 TRONG CÂU III. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU:
A. Lí thuyết:
B. Bài tập
 Bµi tËp 1: (Sgk - 132)
 Sø gi¶ vµo, ®øa bÐ b¶o: ¤ng vÒ t©u víi vua s¾m cho ta mét con 
 ngùa s¾t, mét c¸i roi s¾t vµ mét tÊm ¸o gi¸p s¾t, ta sÏ ph¸ tan lò 
 giÆc nµy. Sø gi¶ võa kinh ng¹c, võa mõng rì, véi vµng vÒ t©u vua.
 (Th¸nh Giãng) 
 - vừa kinh ngạc, vừa mừng rỡ: S¾p xÕp tr¹ng th¸i cña sø gi¶ theo 
 ®óng thø tù xuÊt hiÖn.
 - về tâu vua: Sắp xếp sự việc của sứ gỉa theo đúngGi¶i thứ thÝch tự lÝ do 
 s¾p xÕp trËt tù 
 tõ cña c¸c bé 
 phËn c©u in 
 ®Ëm? III. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU: T¸c dông cña viÖc 
 s¾p xÕp trËt tù tõ 
A. Lí thuyết: cña c¸c tõ ng÷ in 
B. Bài tập ®Ëm?
 Bµi tËp 2: (Sgk - 132,133)
 a) Nhí buæi tra nµo, nåm nam 
- C©u a: t¸c dông liªn kÕt c©u a) C¸c lang ai còng muèn ng«i 
 c¬n giã thæi, khãm tre lµng 
- C©u b: t¸c dông nhÊn m¹nh b¸u vÒ m×nh nªn cè lµm võa 
 rung lªn man m¸c khóc nh¹c 
lµm næi bËt ý cña c©u nãi ý vua cha. Nhng ý vua cha 
 ®ångnh thÕquª. nµo kh«ng ai ®o¸n ®-
 b)îc. Nhí mét buæi tra h«m nµo, 
 Bµi tËp 3: (Sgk - 133)
 nåm nam(B¸nh c¬n ch giãng, thæi,khãmb¸nh giµy) tre 
- C©u a mang tÝnh nh¹c râ h¬n: b)lµng Con rung ngêi lªn cña khóc B¸c, nh¹c ®êi sèng®ång 
tõ man m¸c ®îc ®Æt tríc khóc quªcña man B¸c m¸c. gi¶n dÞ nh thÕ nµo, 
nh¹c ®ång quª t¹o sù lu©n phiªn mäi ngêi chóng ta ®Òu biÕt: 
b»ng - tr¾c, trÇm- bæng, t¹o vÇn b÷a c¬m, ®å dïng, c¸i nhµ, 
trong c©u v¨n. lèi sèng.
 (Ph¹m V¨n §ång) CỦNG CỐ
V. HỘI THOẠI H¦íng dÉn vÒ nhµ
- Bổ sung, hoàn thiện những bài tập còn 
lại (tr138,139).
-Xem kiến thức phần hội thoại.
- Ôn tập kĩ toàn bộ nội dung kiến thức 
Tiếng Việt trong học kì II, chuẩn bị kiểm 
tra 1 tiết Tiếng Việt.
- Nghiên cứu soạn bài: Ôn tập phần Tập 
làm văn. Xin chaân thaønh 
cảm ôn caùc thầy 
cô giáo và các em 
 học sinh !