Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 48: Văn bản: Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) - Đinh Văn Anh

NHIỆT LiỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH! 
HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GiỎI CẤP THÀNH PHỐ 
MÔN NGỮ VĂN 9 
GIÁO VIÊN: ĐINH VĂN ANH 
KIEÅM TRA BAØI CUÕ 
 Đọc thuộc lòng đoạn 1 bài thơ “đồng chí” của Chính Hữu. 
- Em hãy nêu rõ cơ sở hình thành tình đồng chí của người lính. 
Cơ sở hình thành tình đồng chí 
Tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo khó . 
Chung mục đích, lí tưởng cứu nước. 
Cùng chung nhiệm vụ, sát cánh bên nhau trong chiến đấu 
Cùng chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui trong cuộc sống, chiến đấu 
BAØI THÔ 
VEÀ TIEÅU ÑOÄI XE KHOÂNG KÍNH 
(Phạm Tiến Duật) 
Tiết 48 
Tieát 48: 
(Phạm Tiến Duật) 
 Tác giả : 
Phaïm Tieán Duaät (1941 - 2007) 
- Phạm Tiến Duật( 1941-2007) 
- Quê: Phú Thọ 
- Ông là gương mặt tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mĩ. 
- Thơ ông thường viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mỹ với giọng điệu trẻ trung, sôi nổi, tinh nghịch, sâu sắc. 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Tieát 48: 
(Phạm Tiến Duật) 
Tác phẩm : 
Bài thơ được sáng tác năm 1969, in trong tập " Vầng trăng quầng lửa" 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Tieát 48: 
(Phạm Tiến Duật) 
Không có kính không phải vì xe không có kính 
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi 
Ung dung buồng lái ta ngồi, 
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. 
Không có kính, ừ thì có bụi, 
Bụi phun tóc trắng như người già 
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc 
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. 
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng 
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim 
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim 
Như sa như ùa vào buồng lái. 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Không có kính, ừ thì ướt áo 
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời 
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa 
Mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi. 
Những chiếc xe từ trong bom rơi 
Đã về đây họp thành tiểu đội 
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới 
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. 
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời 
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy 
Võng mắc chông chênh đường xe chạy 
Lại đi, lại đi trời xanh thêm. 
Không có kính, rồi xe không có đèn, 
Không có mui xe, thùng xe có xước, 
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: 
Chỉ cần trong xe có một trái tim. 
Ý NGHĨA NHAN ĐỀ 
Tieát 48: 
(Phạm Tiến Duật) 
Ý nghĩa nhan đề: 
Tôi phải thêm “ Bài thơ về ”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung. 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Tieát 48 
(Phạm Tiến Duật) 
 Hình ảnh những chiếc xe không kính : 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Không có kính không phải vì xe không có kính 
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi. 
Không có kính, rồi xe không có đèn, 
Không có mui xe, thùng xe có xước, 
Xe vaän taûi ôû ñöôøng Tröôøng Sôn thôøi kì khaùng chieán choáng Mó 
XÎ däc Tr­êng S¬n ®i cøu n­íc 
Mµ lßng ph¬i phíi dËy t­¬ng lai 
Tieát 48: 
(Phạm Tiến Duật) 
Hình ảnh những chiến 
 sĩ lái xe: 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Ung dung buồng lái ta ngồi 
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. 
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng 
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim 
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim 
Như sa như ùa vào buồng lái 
- Tư thế : 
Tieát 48 
(Phạm Tiến Duật) 
 Hình ảnh những chiến 
sĩ lái xe: 
Không có kính, ừ thì có bụi ... 
Bụi phun tóc trắng như người già 
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc 
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. 
Không có kính, ừ thì ướt áo 
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời 
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa 
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. 
- Thái độ : 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Tieát 48 
(Phạm Tiến Duật) 
 Hình ảnh những chiến 
sĩ lái xe: 
- Tình đồng đội : 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Những chiếc xe từ trong bom rơiĐã về đây họp thành tiểu độiGặp bè bạn suốt dọc đường đi tớiBắt tay qua của kính vỡ rồi 
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời 
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy 
Tieát 48 
(Phạm Tiến Duật) 
Hình ảnh những chiến 
 sĩ lái xe: 
- Ý chí 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:Chỉ cần trong xe có một trái tim. 
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH 
Hình ảnh những 
chiếc xe không kính 
Hình ảnh những 
người chiến sĩ lái xe 
Tư thế 
ung 
dung, 
hiên 
ngang 
Thái độ 
lạc quan 
bất chấp 
khó khăn, 
gian khổ, 
hiểm nguy 
Tình 
đồng đội 
gắn bó, 
yêu 
thương 
sôi nổi 
Ý chí 
quyết 
tâm 
 vì miền 
Nam 
Đậm chất hiện 
thực, nhiều câu 
 văn xuôi, giọng 
điệu ngang tàng, 
tinh nghịch, 
hình ảnh 
thơ độc đáo 
Nghệ thuật 
Nội dung 
 1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào? 
 A/ Cùng viết về đề tài người lính. 
 B/ Cùng viết theo thể thơ tự do. 
 C/ Cả A và B đều đúng. 
 2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì? 
 A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc 
 B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh 
 C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
 1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì? 
 A/ Ngôn ngữ chân thực, tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp 
 B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi 
 C/ Bao gồm cả A và B 
2/Hình ảnh những chiếc xe không kính nói lên điều gì? 
 A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe 
 B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ 
 C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
So s¸nh hai bµi th¬ 
	 §ång chÝ vµ Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh 
 - Cùng phải chịu những khó khăn gian khổ ở chiến trường. 
- Cùng có ý chí, nghị lực, niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó, keo sơn. 
Điểm chung 
Nét riêng 
 Đồng chí: 
Những người nông dân mặc áo lính, thời kì đầu cuộc kháng chiến chống pháp với vẻ đẹp giản dị, tình cảm chân thành, chất phác, mà sâu sắc. 
 Bài thơ về tiểu đội xe không kính: 
Những chiến sĩ lái xe trong thời kì chống Mĩ, trẻ trung hồn nhiên, hóm hỉnh, ngang tàng, dũng cảm. 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ. 
2. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá. 
 + Tìm hiểu về tác giả, đọc bài thơ, giải thích từ khó, trả lời các câu hỏi phần tìm hiểu bài,  
 + Sưu tầm các tài liệu liên quan đến bài thơ... 
CHÚC QÚY THẦY CÔ VÀ CÁC EM SỨC KHOẺ!