Đề đọc hiểu học kì 2 môn Ngữ văn 6

1. BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
ĐỀ 1:
ĐỀ 1
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Ðôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Ðôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. Tôi lấy làm hãnh diện với bà con vì cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu”
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 3)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Văn bản ấy thuộc tác phẩm nào? Tác giả là ai? 
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của văn bản em vừa tìm được? 
Câu 3: Văn bản được kể theo ngôi thứ mấy? Nêu tác dụng của ngôi kể ấy? 
Câu 4: Liệt kê các phép so sánh được sử dụng trong đoạn văn và nêu tác dụng.
Câu 5: Đoạn văn đề cập tới vẻ đẹp ngoại hình của Dế Mèn, có ý kiến cho rằng: “Dế Mèn có vẻ đẹp của một thanh niên cường tráng”. Em có đồng ý với ý kiến đó không, hãy chứng minh. 
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn trình bày nội dung và nghệ thuật của văn bản em vừa tìm được ở phần I. Đọc- hiểu.
 Câu 2 : Tả lại hình ảnh cây đào hoặc cây mai vàng khi tết đến, xuân về.
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Bài học đường đời đầu tiên
- Tác phẩm: Dế Mèn phiêu lưu kí
- Tác giả: Tô Hoài
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Văn bản kể theo ngôi thứ nhất
- Tác dụng: giúp nhân vật Dế Mèn có thể dễ dàng bộc lộ cảm xúc của mình một cách trực tiếp => Làm câu chuyện trở nên chân thực hơn,
Câu 4: 
- Các phép so sánh được sử dụng trong đoạn văn:
+ Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
+ Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
Phép so sánh được sử dụng gợi hình ảnh khỏe khoắn của Dế Mèn, đem đến ấn tượng về một chàng dế thanh niên hùng dũng, có sức mạnh, mang sự cường tráng
Câu 5: 
Em đồng ý với ý kiến đó
Chứng minh: Sự cường tráng thể hiện qua hình dáng và hành động
+ Hình dáng: Đôi càng nhẵn bóng; vuốt: cứng, nhọn hoắt; đôi cánh: dài; đầu to nổi từng tảng; hai răng đen nhánh; râu dài uốn cong.
+ Hành động: Đạp phanh phách, vỗ cánh phành phạch, nhai ngoàm ngoạp, trịnh trọng vuốt râu.
Vẻ đẹp cường tráng, trẻ trung, đầy sức sống, tự tin, yêu đời của Dế Mèn.
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: 
Mở đoạn: Văn bản Bài học đường đời đầu tiên mang giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc
Thân đoạn
- Về nội dung: Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của tuổi trẻ nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi. Do bày trò trêu trọc Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế Mèn hối hận và rút ra bài học đường đời cho mình.
 - Về nghệ thuật:
+ Kể chuyện kết hợp với miêu tả 
+ Nghệ thuật miêu tả loài vật sinh động: Xây dựng hình tượng nhân vật Dế mèn gần gũi với trẻ thơ.
+ Kể chuyện ngôi thứ nhất tự nhiên, hấp dẫn
+ Sử dụng hiệu quả các phép tu từ.
+ Lựa chọn lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
Kết đoạn: Với giá trị nội dung, nghệ thuật ấn tượng, văn bản đã thu hút nhiều thế hệ bạn đọc
ĐỀ 2: 
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“ Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Ðôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Ðôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng.”
 “ Cái chàng dế choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê. Đôi càng bè bè, nặng nề trông đến xấu. Râu ria gì mà cụt có một mẩu và mặt mũi lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ”.
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 3, 4)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Văn bản ấy thuộc tác phẩm nào? Xác định năm sáng tác của tác phẩm đó.
Câu 2: Hai đoạn văn trên có cùng sử dụng một phương thức biểu đạt không ? Đó là phương thức biểu đạt nào?
Câu 3: Hai nhân vật được đề cập trong hai đoạn văn là những ai?
Câu 4: Cả hai nhân vật cùng được chọn tả các chi tiết thân hình, cánh, càng, râu....nhưng mỗi nhân vật lại gợi cho người đọc một ấn tượng riêng về sức vóc và tính nết. Theo em, ấn tượng ấy là gì ? Nhờ đâu nhà văn có thể gợi cho ta ấn tượng đó về nhân vật.
Câu 5: Tìm và viết lại các câu văn có sử dụng phép so sánh trong hai đoạn văn trên.
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn nêu cảm nhận về nhân vật được đề cập trong đoạn văn thứ nhất của phần I. Đọc – hiểu
 Câu 2 : Tả lại hình ảnh người mẹ kính yêu của em.
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Bài học đường đời đầu tiên
- Tác phẩm: Dế Mèn phiêu lưu kí
- Thời gian ra đời: 1941
Câu 2: 
- Hai đoạn văn trên sử sụng cùng một phương thức biểu đạt: Miêu tả
Câu 3: 
- Hai nhân vật được đề cập: 
+ Đoạn 1: Dế Mèn
+ Đoạn 2: Dế Choắt
Câu 4: 
- Theo em, ấn tượng đó là:
+ DM mang ấn tượng về một chàng dế khoẻ mạnh, cường tráng. Dế Choắt mang ấn tượng về sự ốm yếu, gầy gò. 
- Ấn tượng ấy có được là do cách chọn chi tiết miêu tả của nhà văn tạo nên.
Câu 5: 
Câu văn sử dụng phép so sánh:
+ Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
+ Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
+ Cái chàng dế choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện
+ Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: HS viết đoạn văn cảm nhận về nhân vật Dế Mèn
Mở đoạn: Trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên, Dế Mèn là một nhân vật chính để lại trong em ấn tượng sâu sắc.
Thân đoạn
Qua bài văn, chúng ta cảm nhận về nhân vật chính – Dế Mèn với những ấn tượng nổi bật với:
- Mặt chưa tốt: 
+ Tính cách kiêu căng, hống hách, coi thường người khác 
+ Làm việc thiếu suy nghĩ trước sau, bày trò trêu chị Cốc dẫn tới cái chết oan của Dế Choắt 
- Mặt tốt:
+ Là một chú Dế thanh niên sinh hoạt điều độ, mang vẻ đẹp cường tráng của tuổi trẻ 
+ Biết ân hận, hối lỗi trước những việc làm sai trái, rút ra bài học cho mình để sống tốt hơn 
Kết đoạn: Có thể nói, Dế Mèn là nhân vật quan trọng thể hiện chủ đề tác phẩm.
ĐỀ 3:
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp. Thấy thế, tôi hoảng hốt quỳ xuống, nâng đầu Choắt lên mà than rằng:
- Nào tôi đâu biết cơ sự lại ra nông nỗi này! Tôi hối lắm. Tôi hối hận lắm! Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ?
Tôi không ngờ Dế Choắt nói với tôi một câu như thế này:
- Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy.
 Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình.”
 (Ngữ văn 6 - tập 2, trang 4)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Xác định ngôi kể của văn bản đó.
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên.
Câu 3: Nhân vật Dế Choắt trong đoạn văn lâm vào t́nh cảnh ǵ? V́ sao?
Câu 4: Tìm các từ láy và xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn trên. Trình bày tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu 5: Dế Choắt khuyên Dế Mèn điều gì? Qua đó, em thấy Dế Choắt là người như thế nào?
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn diến tả lại tâm trạng của của Dế Mèn khi đứng trước mộ Dế Choắt (theo lời của nhân vật Dế Mèn)
 Câu 2 : Tả lại hình ảnh phượng vĩ nơi sân trường.
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Bài học đường đời đầu tiên
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất
Câu 2: 
- Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn: Tự sự
Câu 3: 
- Nhân vật Dế Choắt bị chị Cốc dung mỏ mổ oan đến thoi thóp rồi phải bỏ mạng
 - Nguyên nhân: Chỉ vì trò nghịch dại không suy nghĩ - trêu chị Cốc của Dế Mèn
Câu 4: 
- Các từ láy trong đoạn văn: thoi thóp, hoảng hốt. nông nỗi, dại dột, hung hăng, bậy bạ, ăn năn
- Biện pháp tu từ: Nhân hóa
- Tác dụng: khiến các nhân vật trong đoạn văn:Dế Mèn và Dế Choắt vốn là các loài vật trở nên gần gũi với con người, hiện ra như những con người biết hành động, suy nghĩ, buồn vui. Làm cho câu chuyện diễn ra chân thực, sinh động, hấp dẫn.)
Câu 5: 
Dế Choắt khuyên Dế Mèn: 
+ Không được hung hăng kiêu ngạo
+ Trước khi làm việc gì đó phải suy nghĩ thật kĩ càng
Qua đó, em thấy Dế Choắt là là một người nhân hậu. Dế Mèn đã gây ra cái chết cho Dế Choắt nhưng Dế Choắt không hề trách cứ hay tỏ thái độ căm giận. Ngược lại Dế Choắt còn chân thành khuyên nhủ Dế Mèn. Dế Choắt quả là một người có trái tim độ lượng.
Phần II: Tập làm văn	
Câu 1: 
Gợi ý: HS viết đoạn văn diễn tả tâm trạng ăn năn, hối hận của Dế Mèn khi đứng trước mộ Dế Choắt, dùng ngôi thứ nhất
Mẫu: Anh DC đáng thương ơi, giờ đây, đứng trước mộ anh, tôi ân hận lắm. Có lẽ suốt đời tôi sẽ không bao giờ quên câu chuyện đau lòng này. Chính bởi cái thói ngông cuồng, dại dột của tôi mà anh phải lìa trần trong đau đớn. Anh phải chết oan ức là tại tôi. Tôi biết, lời nói hối hận bây giờ đã quá muộn rồi. Chỉ mong sao linh hồn anh được yên nghỉ. Tôi tự trách mình, giá như tôi biết suy nghĩ hơn, giá như tôi đừng tự tin thái quá, ...Tôi không dám cầu xin sự tha thứ của anh, mà cho dù anh có tha thứ cho tôi thì tôi cũng không bao giờ có thể tha thứ cho mình. Tôi hứa sẽ từ bỏ thói hung hăng, ngỗ nghịch, kiêu ngạo, sẽ khiêm nhường, học hỏi các bậc đàn anh, bênh vực giúp đỡ những kẻ yếu. Chỉ thế, tôi mới chuộc được lỗi lầm của mình. Yên nghỉ nhé người có trái tim nhân hậu, người đã cho tôi một bài học đường đời thấm thía!
ĐỀ 4:
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê. Đôi càng bè bè, nặng nề, trông đến xấu. Râu ria gì mà cụt có một mẩu và mặt mũi thì lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ”
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 4)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Tác giả là ai? 
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên. 
Câu 3: Nhân vật chính trong văn bản em vừa tìm được là ai? Nhân vật này đã đặt tên cho Dế Choắt, vì sao lại đặt tên như vậy?
Câu 4: Tìm các phó từ được sử dụng trong đoạn văn và nêu ý nghĩa.
Câu 5: Kết thúc văn bản, Dế Choắt chết, có ý kiến cho rằng: “Dế Choắt chết là do lỗi của chị Cốc nhầm. Tội phạm gây ra cái chết của Dế Choắt là chị Cốc”em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?
Phần II: Tập làm văn 
Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật Dế Choắt
Câu 2 : Hãy viết thư cho một người bạn ở miền xa, tả lại khu phố hay thôn xóm nơi em ở vào một ngày mùa đông giá lạnh
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Bài học đường đời đầu tiên
- Tác giả: Tô Hoài
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Nhân vật chính: Dế Mèn
- Dế Mèn đặt tên cho Dế Choắt như vậy vì:
+ Dế Mèn thấy Dế Choắt lúc nào cũng ốm yếu 
+ Dế Mèn coi thường Dế Choắt
Câu 4: 
- Các phó từ được sử dụng: 
+ “đã”: chỉ quan hệ thời gian
+ “chỉ”: chỉ mức độ
Câu 5: 
Em không đồng ý hoàn toàn với ý kiến đó
Vì: Nếu xét một cách trực tiếp, chị Cốc đã gây ra cái chết cho Dế Choắt, nhưng nguyên nhân gián tiếp đẩy Dế Choắt vào tình cảnh đó là do ban đầu Dế Mèn đã không suy nghĩ mà trêu chị Cốc mới dẫn đến hiểu lầm. 
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: 
Mở đoạn: Trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên , Dế Choắt là nhân vật gợi lại trong em nhiều ấn tượng đặc biệt.
Thân đoạn
Ấn tượng về một chàn Dế có vẻ ngoài gầy gò: Như một gã nghiện thuốc phiện, cánh ngắn ngủn, râu một mẩu, mặt mũi ngẩn ngơ, có lớn mà không có khôn, hôi như cú mèo...
Nhưng đó lại là nhân vật giàu lòng bao dung, nhân hậu, vị tha: Thể hiện qua việc Dế Choắt không hề than trách Dế Mèn vì đã gây ra cái chết cho mình, ngược lại còn khuyên nhủ Dế Mèn bài học lẽ sống đầy ý nghĩa.
Kết đoạn: Có thể thấy, Dế Choắt là một nhân vật quan trọng làm nổi bật chủ đề văn bản, cũng là nhân vật chúng ta cần học tập bởi những đức tính đáng quý
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
ĐỀ 5
ĐỀ 3
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đên như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng . Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận”
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 19)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Văn bản ấy thuộc tác phẩm nào? Tác giả là ai? 
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên? 
Câu 3: Đoạn văn trên có sử dụng một biện pháp tu từ, cho biết đó là biện pháp tu từ nào ? Tác giả sử dụng biện pháp tu từ này mấy lần, liệt kê từng lần? Nêu tác dụng của phép tu từ đó.
Câu 4: Đoạn văn trên miêu tả đối tượng nào? Đối tượng ấy được miêu tả thông qua những chi tiết, hình ảnh nào?
Câu 5: Em rút ra bài học gì từ văn bản chứa đoạn văn nói trên?
Phần II: Tập làm văn 
Câu 1 :Hãy viết một đoạn văn nêu nội dung, nghệ thuật của văn bản em vừa tìm được ở phần I: Đọc- hiểu
Câu 2 : Tả lại cảnh bão lụt khủng khiếp ở quê em hoặc em được xem trên tuyền hình
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trên trích từ văn bản Sông nước Cà Mau
- Tác phẩm: Đất rừng phương Nam
- Tác giả: Đoàn Giỏi
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Biện pháp tu từ: so sánh
- Sử dụng 3 lần: 
+ Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đên như thác
+ cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch
+ rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận
Tác dụng: Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn. Giúp ta hình dung được dòng sông Năm Căn mênh mông, hùng vĩ, tràn ngập một màu xanh, thiên nhiên thơ mộng. Bộc lộ năng lực quan sát và sử dụng ngôn ngữ của tác giả.
Câu 4: 
- Đoạn văn trên miêu tả hình ảnh dòng sông Năm Căn
- Thông qua chi tiết: mênh mông, nước ầm ầm, cá nước bơi hàng đàn, rộng hơn ngàn thước, hai bên bờ rừng đước dựng lên cao ngất
Câu 5: 
Bài học: Thiên nhiên vùng Cà Mau nói riêng và Việt Nam nói chung tươi đẹp và phong phú, chúng ta cần có trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ và phát triển, làm môi trường thiên nhiên ngày càng đa dạng, giàu có hơn
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: 
Mở đoạn: Văn bản Sông nước Cà Mau mang giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc
Thân đoạn
Gía trị nội dung:
- Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã.
- Chợ Năm căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía Nam của Tổ quốc
Gía trị nghệ thuật:
- Miêu tả từ bao quát đến cụ thể.
- Lựa chọn từ ngữ gợi hình, chính xác kết hợp với việc sử dụng các phép tu từ.
- Sử dụng ngôn ngữ địa phương.
Kết đoạn: Chính giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc đã đem đến thành công cho văn bản nói riêng và toàn bộ tác phẩm.
ĐỀ 6:
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Tổ quốc tôi như một con tàu 
Mũi thuyền ta đó - mũi Cà Mau 
.
Những dòng sông rộng hơn ngàn thước 
Trùng điệp một màu xanh lá đước 
Đước thân cao vút, rễ ngang mình 
Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước! 
..
Tổ quốc tôi như một con tàu 
Mũi thuyền ta đó - mũi Cà Mau 
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 23)
Câu 1: Đoạn thơ trên khiến em liên tưởng tới văn bản nào đã học trong chương trình Ngữ văn 6, tập 2? Văn bản ấy được trích ra từ tác phẩm nào? Thể loại? 
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của văn bản em vừa tìm được? 
Câu 3: Tìm biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau và nêu tác dụng:
Đước thân cao vút, rễ ngang mình 
Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước! 
Câu 4: Hình ảnh “Dòng sộng rộng hơn ngàn thước” gợi cho em liên tưởng tới dòng sông nào? Trong văn bản em vừa tìm được, dòng sông ấy được miêu tả như thế nào?
Câu 5: Tìm, xác định kiểu và sắp xếp vào mô hình các hình ảnh so sánh được sử dụng trong đoạn thơ trên
Phần II: Tập làm văn 
Câu 1 : Dựa vào kiến thức đã học, hãy viết một đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về vùng đất được nói đến trong đoạn thơ nói trên.
Câu 2 : Hãy miêu tả người thầy/ cô mà em kính mến.
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn thơ khiến em liên tưởng đến văn bản Sông nước Cà Mau
- Tác phẩm: Đất rừng phương Nam
- Thể loại: truyện dài
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Biện pháp tu từ: Nhân hóa
Tác dụng: Làm hình ảnh cây đước trở nên sinh động như con người, rừng đước vùng Cà Mau như con người giàu lòng yêu quê hương, bảo vệ non sông
Câu 4: 
- Hình ảnh gợi em liên tưởng đến dòng sông Năm Căn
- Dòng sống ấy được miêu tả thông qua chi tiết: mênh mông, nước ầm ầm, cá nước bơi hàng đàn, rộng hơn ngàn thước, hai bên bờ rừng đước dựng lên cao ngất
Câu 5: 
Các hình ảnh so sánh:
Vế A
Phương diện SS
Từ so sánh
Vế B
Kiểu
Tổ quốc tôi
như
Một con tàu
So sánh ngang bằng
Mũi Cà Mau
Mũi thuyền
So sánh ngang bằng
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: Phát biểu cảm nghĩ về vùng đất Cà Mau
Mở đoạn: Vùng đất Cà Mau được nói đến là một vùng đất trù phú và thơ mộng
Thân đoạn
Vùng đất gợi ấn tượng về một màu xanh bao phủ, thiên nhiên mang vẻ đẹp hùng vĩ, rộng lớn, nên thơ, trù phú, đầy sức sống
Vùng đất với thiên nhiên còn nguyên sơ, hoang dã, phong phú, đầy hấp dẫn và bí ẩn
Vùng đất với những chợ nổi sôi động, tấp nập với sự đa dạng, độc đáo về văn hóa.
 Kết đoạn: Khẳng định đây là vùng đất ấn tượng, nên khám phá
ĐỀ 7:
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung qunh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối”
(Ngữ văn 6- tập 2, trang 18)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Nêu xuất xứ văn bản đó.
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên.
Câu 3: Liệt kê một số chi tiết có liên quan đến màu xanh trong đoạn văn trên.
 Câu 4: Đoạn văn trên có sử dụng các biện pháp tu từ nào?
Phần II: Tập làm văn 
Câu 1 : Những chi tiết liên quan đến màu xanh của vùng sông nước Cà Mau đem đến cho em những cảm nhận gì? Hãy trình bày bằng một đoạn văn.
Câu 2 : Dòng sông quê hương luôn là kí ức đẹp trong lòng mỗi con người. Bằng hiểu biết của mình, hãy tả lại dòng sông quê hương em.
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn thơ trích trong văn bản Sông nước Cà Mau
- Xuất xứ: Trích trong chương XVIII truyện Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Các chi tiết liên quan đến màu xanh: trời xanh, nước xanh, sắc xanh cây lá, khu rừng xanh bốn mùa...
Câu 4: 
- Hình ảnh gợi em liên tưởng đến dòng sông Năm Căn
- Dòng sống ấy được miêu tả thông qua chi tiết: mênh mông, nước ầm ầm, cá nước bơi hàng đàn, rộng hơn ngàn thước, hai bên bờ rừng đước dựng lên cao ngất
Câu 5: 
Các hình ảnh so sánh:
Vế A
Phương diện SS
Từ so sánh
Vế B
Kiểu
Tổ quốc tôi
như
Một con tàu
So sánh ngang bằng
Mũi Cà Mau
Mũi thuyền
So sánh ngang bằng
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: Phát biểu cảm nghĩ về vùng đất Cà Mau
Mở đoạn: Vùng đất Cà Mau nổi bật với màu xanh trù phú, màu xanh ấy để lại trong lòng em những ấn tượng thú vị.
Thân đoạn
Trình bày cảm nhận:Có thể nói màu xanh bao trùm cả vùng sông nước Cà Mau. Màu xanh bao trùm dễ tạo ra một cảm giác triền miên, đơn điệu. Nhưng cũng chính màu xanh ấy tạo ra sự sống, sức sống của vùng đất này. Xanh trời, xanh nước xanh cây lá... Thiên nhiên ở đây thật thơ mộng. Dường như từ lúc sinh ra cho đến tận bây giờ nó vẫn vẹn nguyên như vậy. Và phải chăng đây cũng chính là nét đẹp riêng của đất rừng phương Nam.
Liên hệ ý thức bảo về môi trường, giữ môi trường luôn xanh, sạch, đẹp
 Kết đoạn: Khẳng định đây là vùng đất cần được bào vệ, gìn giữ để màu xanh còn mãi
3. BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
ĐỀ 8
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“"Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy mẹ.Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư? Tôi nhìn như thôi miên vào dòng chữ đề trên bức tranh: "Anh trai tôi". Vậy mà dưới mắt tôi thì.......
- Con đã nhận ra con chưa? - Mẹ vẫn hồi hộp.
Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá. Bởi vì nếu nói được với mẹ, tôi sẽ nói rằng:
- Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy!"
 (Ngữ văn 6- tập 2, trang 33)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Tác giả là ai? 
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của văn bản em vừa tìm được? 
Câu 3: Chỉ ra những từ ngữ diễn tả tâm trạng của nhân vật “tôi” khi đứng trước bức tranh em gái vẽ mình. Giải thích vì sao nhân vật “tôi” có tâm trạng như vậy?
Câu 4: Tìm các phó từ trong đoạn văn trên? Các phó từ ấy bổ sung ý nghĩa cho các động từ/ tình từ nào và bổ sung ý nghĩa gì?
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 :Hãy viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về kết thúc văn bản trong phần phần I. Đọc – hiểu
Câu 2 : Em hãy tả lại quang cảnh sân trường em vào giờ ra chơi
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trích trong văn bản “Bức tranh của em gái tôi”
- Tác giả: Tạ Duy Anh
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Tự sự
Câu 3: 
- ngỡ ngàng: Người anh bất ngờ trước việc cô em gái vẽ chân dung mình để dự thi trong khi hằng ngày mình luôn xét nét, quát mắng em. Ngỡ ngàng trước tài năng của em gái mà bấy lâu nay người anh vẫn cố tình phủ nhận.
- hãnh diện: vì thấy mình trong tranh đẹp đến hoàn hảo, bức tranh lại được treo ở nơi trang trọng giữa phòng trưng bày. Hãnh diện vì (bức tranh em gái vẽ mình được giải nhất) mình là anh trai của cô em gái tài năng. 
- xấu hổ: vì đã coi thường em, xa lánh, ghen tị với em, thấy mình hèn kém, ích kỉ, nhỏ nhen (vậy mà em vẫn coi mình là người thân thuộc nhất); soi vào bức tranh ấy, người anh đã nhận ra những hạn chế của mình, thấy mình không xứng đáng với tấm lòng nhân hậu của em gái
Câu 4: 
- Các phó từ: 
+ “chẳng”: bô sung cho “hiểu” về sự phủ định
+ “phải”: bổ sung cho “bám chặt” về sự cầu khiến
+ “rồi”: bổ sung cho “đến” về quan hệ thời gian
+ “trên”: bổ sung cho “đề” về hướng
+ “đã” bổ sung cho “nhận” về thời gian
+ “ra” bổ sung cho “nhận” về hướng
+ “vẫn” bổ sung cho “hồi hộp” về quan hệ thời gian
+ “Không” bổ sung cho “ trả lời”, “phải” về sự phủ định
+ “quá” bổ sung cho “muốn khóc” về mức độ
+ “sẽ” bổ sung cho “nói” về quan hệ thời gian
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: Phát biểu cảm nghĩ về kết thúc truyện
Mở đoạn: Kết thúc văn bản Bức tranh của em gái tôi đã để lại trong em ấn tượng sâu sắc
Thân đoạn
Trình bày cảm nhận: * Cảm nhận về kết thúc truyện: 
+ Người anh trai muốn khóc vì thấy xấu hổ khi nhận ra sự ích kỉ của mình: đố kị, ghen ghét với tài năng và sự thành công của em gái; mặc cảm tự ti khi thấy mình yếu kém hơn em;
+Người anh trai muốn khóc còn vì xúc động trước tấm lòng bao dung độ lượng của cô em gái. Chính sự bao dung độ lượng của em gái đã giúp người anh nhận ra khuyết điểm và cố gắng tự sửa chữa lỗi lầm và hoàn thiện bản thân. Tâm trạng của người anh trai tạo cho câu chuyện một kết thúc có hậu.
Liên hệ bài học: - Trước thành công và tài năng của người khác, mỗi người cần vượt qua lòng mặc cảm, tự ti để có được sự trân trọng và niềm vui, sự chia sẻ chân thành;
- Có lòng nhận hậu, độ lượng, biết tha thứ cho lỗi lầm của người khác
 Kết đoạn: Khẳng định lại giá trị của đoạn truyện
ĐỀ 9:
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“Tôi chẳng tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì. Và không hiểu vì sao tôi không thể thân với Mèo như trước kia được nữa. Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên. Tôi quyết định làm một việc mà tôi vẫn coi khinh: xem trộm những bức tranh của Mèo. Dường như mọi thứ có trong ngôi nhà của chúng tôi đều được nó đưa vào tranh. Mặc dù nó vẽ bằng những nét to tướng, nhưng ngay cả cái bát múc cám lợn, sứt một miếng cũng trở nên ngộ nghĩnh. Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến ...”
(Ngữ văn 6, tập 2, trang 32)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Của tác giả nào?
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của văn bản em vừa tìm được? 
Câu 3: Văn bản được kể theo ngôi thứ mấy? Nêu tác dụng của ngôi kể ấy? Nhân vật chính trong văn bản em vừa tìm được là ai? 
Câu 4: Trong đoạn trích, người anh có hành động gì đối với Mèo? Theo em, trong đời sống, chúng ta có nên làm những hành động như vậy không? Vì sao?
Câu 5: Tìm một phép so sánh có trong đoạn trên. Cho biết đó là kiểu so sánh nào? 
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 :Hãy viết một đoạn văn trình bày bài học em rút ra được sau khi học văn bản trong phần I. Đọc – hiểu
Câu 2 : Em hãy tả lại một cảnh đẹp quê hương em ấn tượng nhất
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trích trong văn bản “Bức tranh của em gái tôi”
- Tác giả: Tạ Duy Anh
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Tự sự
Câu 3: 
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất
- Tác dụng: Câu chuyện được kể từ ngôi thứ nhất, bằng lời của người anh. Ngôi kể này cho phép tác giả có thể miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật của người anh một cách tự nhiên nhất. Đằng ngôi kể này, người anh tự bộc lộ những suy nghĩ chân thật nhất của mình đổng thời người anh cũng có dịp để tự suy ngẫm, tự soi xét lại mình và vượt lên trên sự ghen tị nhỏ nhen. Qua đó chủ đề của tác phẩm cũng được bộc lộ rõ hơn => Câu chuyện trở nên chân thực hơn
Câu 4: 
- Hành động người anh: Lén xem trộm những bức vẽ của Mèo
- Trong cuộc sống, chúng ta không nên có những hành động như vậy, vì xem đồ của người khác khi chưa nhận được sự đồng ý của họ là thiếu lịch sự, văn hóa
Câu 5: Hình ảnh so sánh: Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến ..=> so sánh không ngang bằng 
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: Phát biểu cảm nghĩ về kết thúc truyện
Mở đoạn: Văn bản Bức tranh của em gái tôi đã đem đến cho em nhiều bài học sâu sắc
Thân đoạn
Trình bày bài học: 
- Trước tài năng và thành công của người khác chúng ta không nên ghen tị, mặc cảm, tự ti mà nên trân trọng, chia sẻ niềm vui thực sự chân thành.
- Tình cảm trong sáng, chân thành và lòng nhân hậu, độ lượng có thể giúp con người nhận rõ được những sai lầm của mình, tự vượt lên bản thân mình, làm cho con người xích lại gần nhau. => Trong cuộc sống, cần lòng nhận hậu, độ lượng, biết tha thứ cho lỗi lầm của người khác
- Văn bản còn cho ta thấy sức mạnh của nghệ thuật chân chính giúp con người tự hoàn thiện mình=> chúng ta nên trân trọng, đề cao các tác phẩm nghệ thuật chân chính
Kết đoạn: Liên hệ bản than, khẳng định lại vấn đề
VƯỢT THÁC
ĐỀ 10
Phần I: Đọc – hiểu 
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
 	“Dượng Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người phóng chiếc sào xuống lòng sông nghe một tiếng “soạc”! Thép đã cắm vào sỏi! Dượng Hương ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại, giúp cho chú Hai và thằng Cù Lao phóng sào xuống nước. Chiếc sào của dượng Hương dưới sức chống bị cong lại. Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu chạy về lại Hòa Phước.”
(Ngữ văn 6, tập 2, trang 38)
Câu 1: Đoạn văn trích trong văn bản nào? Của tác giả nào?
Câu 2: Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên
Câu 3: Tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình, hành động của nhân vật Dượng Hương Thư trong đoạn văn. Qua đó, em thấy Dượng Hương Thư đang thực hiện công việc gì?
Câu 4: Tìm biện pháp tu từ trong câu văn sau:  “Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu chạy về lại Hòa Phước.”
Phần II: Tập làm văn 
 Câu 1 : Hãy viết một đoạn văn trình bày giá trị nội dung, nghệ thuật văn bản em vừa tìm được ở phần I. Đọc – hiểu
Câu 2 :Hoàng hôn buông xuống, nắng chiều đỏ rực là một hình ảnh đep. Dựa vào hiểu biết của bản thân, em hãy tả lại cảnh hoàng hôn trên quê hương em
Gợi ý 
Phần I: Đọc – hiểu
Câu 1: 
- Đoạn văn trích trong văn bản Vượt thác
- Tác giả: Võ Quảng 
Câu 2: 
- PTBĐ chính: Miêu tả
Câu 3: 
- Chi tiết miêu tả:
Ngoại hình: đánh trần, 
Hành động: đứng sau lái co người phóng chiếc sào xuống lòng sông, ghì chặt trên đầu sào, trụ lại
Dượng Hương Thư đang vượt thác
Câu 4: 
- Biện pháp tu từ: Nhân hóa
Phần II: Tập làm văn
Câu 1: 
Gợi ý: 
Mở đoạn: Văn bản Vượt thác mang giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc
Thân đoạn
Nội dung
Bài văn miêu tả cảnh dòng sông Thu Bồn và quang cảnh 2 bên bờ sông theo hành trình vượt thác của con thuyền qua địa hình khác nhau: đoạn sông phẳng lặng trước khi đến chân thác, đoạn sông có nhiều thác dữ và đoạn sông đã qua thac dữ. Bằng việc tập trung vào cảnh vượt thác, tác giả đã làm nổi bật vẻ hùng dũng và sức mạnh của Dượng Hương Thư trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn hùng vĩ. Qua đó nói lên tình yêu thương thiên nhiên , đất nước, quê hương, dân tộc của nhà văn.
Nghệ thuật
Từ điểm nhìn trên con thuyền theo hành trình vượt thác, tác giả phối hợp miêu tả cảnh thiên nhiên và miêu tả ngoại hình, hành