Đơn công nhận Sáng kiến Một số biện pháp rèn Năng lực – Phẩm chất cho học sinh lớp 1A2, lớp 1 Xì Phài - Trường PTDTBT Tiểu học Dào San theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
 ĐƠN YÊU CẦU 
 CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN HOẶC PHẠM VI ẢNH HƢỞNG VÀ HIỆU 
 QUẢ ÁP DỤNG CỦA SÁNG KIẾN 
 Kính gửi: Hội đồng xét công nhận phạm vi ảnh hưởng và hiệu quả áp dụng 
sáng kiến ở cấp cơ sở. 
 Chúng tôi ghi tên dưới đây: 
 Nơi công tác Trình độ 
 Số Ngày tháng 
 Họ và tên (hoặc nơi Chức danh chuyên Ghi chú 
 TT năm sinh 
 thƣờng trú) môn 
 Trường 
 1 Dương Thị Phượng 18/10/1989 PTDTBT TH Giáo viên ĐHSP 
 Dào San 
 Trường 
 2 Đặng Thị Yến 12/07/1989 PTDTBT TH Giáo viên ĐHSP 
 Dào San 
 Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến hoặc phạm vi ảnh hưởng 
và hiệu quả áp dụng của sáng kiến: “Một số biện pháp rèn Năng lực – Phẩm chất 
cho học sinh lớp 1A2, lớp 1 Xì Phài - Trường PTDTBT Tiểu học Dào San theo 
Chương trình giáo dục phổ thông 2018”. 
 - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến đề nghị công nhận sáng kiến hoặc 
phạm vi ảnh hƣởng và hiệu quả áp dụng: Giáo dục năng lực, phẩm chất cho 
học sinh. 
 - Ngày sáng kiến đƣợc áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Từ tháng 09 
năm 2021 đến tháng 03 năm 2022. 
 - Mô tả bản chất của sáng kiến đề nghị công nhận sáng kiến hoặc phạm vi 
ảnh hƣởng và hiệu quả áp dụng: 
 Sáng kiến: “Một số biện pháp rèn Năng lực – Phẩm chất cho học sinh lớp 
1A2, lớp 1 Xì Phài - Trường PTDTBT Tiểu học Dào San theo Chương trình giáo 
dục phổ thông 2018” được nghiên cứu áp dụng đạt hiệu quả, được hội đồng khoa 
học nhà trường đánh giáo cao. 2 
 Như chúng ta đã biết mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt 
Nam phát triển toàn diện: có đạo đức, có sức khỏe, có tính thẩm mĩ, có tri thức 
và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng, độc lập dân tộc và bồi dưỡng nhân 
cách, phẩm chất, năng lực của mỗi công dân nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng và 
bảo vệ Tổ quốc. 
 Trong thời đại xã hội hóa, công nghiệp hóa hiện nay thì yếu tố con người 
chiếm vai trò quan trọng. Một xã hội muốn phát triển thì yêu cầu đầu tiên của xã 
hội đó là phải công bằng, dân chủ đặc biệt là trong môi trường giáo dục, thì lúc 
đó tiềm năng trí tuệ mới được khai thác hết. Tuy nhiên ở bất kì quốc gia nào hay 
xã hội nào thì bên cạnh việc cung cấp kiến thức còn giúp cho người học hình 
thành và phát triển được một số năng lực, phẩm chất vì khi ra ngoài xã hội thì 
kiến thức thôi là chưa đủ. Năng lực - Phẩm chất không chỉ phục vụ đời sống bản 
thân mà còn đáp ứng các yêu cầu về nhân lực, tiềm năng trí tuệ cho xã hội. 
Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển những yếu 
tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, phẩm 
chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản thân, gia đình, 
cộng đồng và những thói quen, nền nếp cần thiết trong học tập và sinh hoạt. 
 Trong giai đoạn hiện nay, nhất là khi đổi mới phương pháp dạy học, lấy 
người học là trung tâm thì nhiệm vụ hình thành và phát triển năng lực, phẩm 
chất cho học sinh là nhiệm vụ hết sức cấp bách. Bậc Tiểu học là bậc học nền 
tảng nên càng phải quan tâm và coi trọng, bởi nó ảnh hưởng rất nhiều đến sự 
hình thành và phát triển nhân cách của con người. Do vậy, có thể xem quá trình 
hình thành và phát triển nhân cách gắn liền với quá trình tích tụ, phát triển các 
yếu tố của năng lực, phẩm chất. 
 Với định hướng giáo dục của chúng ta hiện nay thì nâng cao kiến thức đi 
kèm với bồi dưỡng và phát triển năng lực cho học sinh là vấn đề cấp bách với 
yêu cầu phát triển của xã hội. Chúng tôi luôn trăn trở làm thế nào để hình thành 
và phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh. Chính từ những lý do đó chúng 
tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp rèn Năng lực – Phẩm chất cho học sinh 
lớp 1A2, lớp 1 Xì Phài - Trường PTDTBT Tiểu học Dào San theo Chương trình 3 
giáo dục phổ thông 2018”. Với mục đích góp phần nâng cao việc hình thành 
phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh lớp Một để vận dụng vào Trường 
PTDTBT Tiểu học Dào San xã Dào San huyện Phong Thổ - Lai Châu, nhằm 
đưa phong trào học tập và mọi hoạt động của lớp ngày càng đạt hiệu quả cao 
hơn. Qua đó đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng dạy học, chất lượng giáo dục, 
trang bị về năng lực, phẩm chất cho các em. Nâng cao nhận thức của phụ huynh 
học sinh trong việc phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh. 
 *. Tính mới: 
 Tuy đã có một số sáng kiến đặt vấn đề đến lĩnh vực này, xong nội dung tìm 
hiểu và nghiên cứu chưa sâu sắc, chưa sát thực. Chúng tôi đi sâu vào thực trạng 
của từng lớp trong đơn vị nhà trường và đề xuất hướng giải quyết theo thực trạng 
của đơn vị trường chúng tôi. Sáng kiến đưa ra 04 biện pháp mới có tính khả thi 
cao. Đó là các biện pháp đơn giản, cụ thể, dễ áp dụng và áp dụng được ở mọi thời 
điểm trong năm học. Các biện pháp có căn cứ bền vững từ thực tế học sinh. Ở 
biện pháp này có nhiều điểm mới về phương pháp hình thành năng lực, phẩm chất 
cho học sinh mà nhiều sáng kiến khác chưa chỉ ra được và nhiều giáo viên chưa 
nhận thấy khi giảng dạy trên lớp. Các biện pháp được chúng tôi áp dụng một cách 
bài bản, mềm mỏng nhưng triệt để hơn. Mặt khác, từ sáng kiến này đã giúp đồng 
nghiệp có những nhìn nhận sâu sắc hơn trong quá trình giáo dục phẩm chất, năng 
lực cho học sinh. 
 Biện pháp 1: Xác định đƣợc những nhóm Năng lực - Phẩm chất cơ 
bản cho học sinh. 
 * Điểm mới: Đối với tâm sinh lý tr em bậc tiểu học thì có nhiều năng lực 
quan trọng mà tr cần phải biết trước khi tập trung vào học văn hoá đặc biệt là 
tr em độ tuổi lớp Một. Thực tế kết quả của nhiều nghiên cứu đều cho thấy các 
năng lực quan trọng nhất tr cần được hình thành vào thời gian đầu của năm học 
chính là những năng lực như: Tự chủ tự học; Giao tiếp và hợp tác; Giải quyết 
vấn đề và sáng tạo và các phẩm chất cần hình thành như : Yêu nước; Nhân ái, 
Chăm chỉ, Trung thực; Trách nhiệm. Với mỗi lứa tuổi giáo viên cần lựa chọn 
đúng những năng lực, phẩm chất ph hợp cần rèn luyện cho các em học sinh. 4 
 * Cách thực hiện: 
 Qua thực tế giảng dạy, tôi thấy rằng học sinh của chúng ta nếu chỉ học trên 
lí thuyết chưa đủ mà trong cuộc sống có rất nhiều mối quan hệ, có nhiều tình 
huống khác nhau mà chỉ với những kiến thức đơn thuần học sinh không có khả 
năng giải quyết các tình huống khác nhau trong cuộc sống. Khoảng cách giữa 
nhận thức và hành động cách nhau quá xa. Nhiều tình huống cuộc sống các em 
chỉ ứng phó một mình. Do quá nhiều việc phải tự mình quyết định nên các em 
không những phải cần biết rõ làm thế nào là điều hay, lẽ phải mà còn phải có 
khả năng hành động theo nhận thức. Có năng lực – phẩm chất, hiểu rõ được 
năng lực, phẩm chất các em biết điều chỉnh hành vi của mình trong những tình 
huống khác nhau trong cuộc sống. Giáo dục năng lực, phẩm chất giúp các em 
hình thành được những hành vi lành mạnh, thay đổi những hành vi tiêu cực, 
giúp cho các em có môi trường học tập lành mạnh “Trường học thân thiện, học 
sinh tích cực”. Chính vì điều đó nên tôi nhận thấy rằng với sự phát triển của xã 
hội hiện nay thì hình thành năng lực, phẩm chất cho học sinh là công việc quan 
trọng không thể coi nhẹ hơn giáo dục kiến thức được. Vì vậy giáo viên cần nắm 
được mức độ phát triển năng lực, phẩm chất trong lớp mình giảng dạy để có 
biện pháp giáo dục thích hợp. 
 Biện pháp 2. Xác định đƣợc nhiệm vụ cơ bản và trách nhiệm của giáo 
viên trong việc hình thành năng lực, phẩm chất cho học sinh. 
 * Điểm mới: Gv xác định được mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của bài học 
giúp học sinh hình thành được năng lực tự chủ và có ý thức tự giác học tập, tự 
giải quyết được vấn đề trong giao tiếp và trong học tập, hình thành các phẩm 
chất yêu thiên nhiên, đoàn kết, giúp đỡ bạn trong học tập. 
 *. Cách tiến hành: 
 Làm sao để hình thành và phát triển tốt năng lực cho học sinh? Đó là câu 
hỏi khiến chúng tôi luôn băn khoăn, suy nghĩ. Và trong quá trình giảng dạy 
chúng tôi nhận ra rằng giáo viên cần tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy 
nhằm nâng cao năng lực của học sinh. Điều này có nghĩa là chuyển quá trình 
thuyết giảng của người thầy thành quá trình tự học, tự tìm tòi, tự khám phá của 5 
học sinh. Muốn làm được được như vậy đòi hỏi người giáo viên cần nắm vững 
nội dung, trọng tâm chương trình giảng dạy. Trong quá trình dạy học sinh chúng 
tôi thường làm như sau: 
 - Đầu tiên chúng tôi giúp học sinh nắm được mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm 
của bài học từ đó nêu ra được để thực hiện tốt mục tiêu, học sinh cần phải làm gì? 
 - Học sinh phải tự mình giải quyết nhiệm vụ học tập của mình, khi thực sự 
không giải quyết được mới cần sự trợ giúp của bạn, nhóm và giáo viên. 
 - Trao đổi kết quả bài làm với bạn bên cạnh, thống nhất kết quả trong tổ, 
nhóm rồi báo cáo kết quả với thầy, cô. 
 - Trong quá trình học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập, chúng tôi thường 
theo sát các nhóm, quan sát kĩ nét mặt, cử chỉ của học sinh để kịp thời giúp đỡ, 
uốn nắn, động viên các em học tập. 
 Việc đánh giá sự tiến bộ chính là cách đánh giá thiết thực nhất cho sự phát 
triển năng lực, phẩm chất của mỗi học sinh. Giáo viên đánh giá đúng, kịp thời 
khích lệ sẽ giúp học sinh hứng thú, phấn khởi và có động lực học tập tốt hơn. 
Các em sẽ tự tin hơn khi trình bày ý kiến cá nhân, mạnh dạn hợp tác với các bạn 
trong nhóm, lớp hơn. Các ưu điểm sẽ được dần thay thế bằng những khiếm 
khuyết trước đây. 
 Bên cạnh đó, giáo viên cần động viên, khuyến khích các em tìm tòi, sáng 
tạo tự mình phát hiện được những cái mới trong quá trình học. Mặt khác cần 
giúp các em có sự liên hệ lẫn nhau, các em cần chia s , quan tâm, động viên lẫn 
nhau. Các em cần được học cách ứng xử, biết lắng nghe và trình bày ý kiến của 
mình. Ý kiến d đúng hay sai giáo viên cần động viên các em giúp các em có 
tâm thế thoải mái khi tham gia vào quá trình tự học. 
 Bên cạnh đó chúng tôi tìm hiểu đối tượng thông qua học sinh trong lớp, 
giáo viên bộ môn hoặc qua phụ huynh. Sau đó, chúng tôi tiến hành phân loại đối 
tượng để đưa vào sổ kế hoạch cá nhân, kế hoạch công tác chủ nhiệm, cụ thể: 
 * Đối với học sinh nghịch ngợm, chƣa ngoan: 6 
 Chúng tôi tìm hiểu nguyên nhân qua gia đình: Gia đình có sự mâu thuẫn 
giữa bố và mẹ, gia đình thiếu quan tâm hoặc có thể bị bạn bè, k xấu lôi 
kéo.Hoặc tr có những tính xấu mà gia đình chưa giáo dục được, 
 Với những em chưa ngoan, chúng tôi d ng phương pháp tác động tình cảm, 
nghiêm khắc đối với học sinh nhưng không cứng nhắc. Tuyệt đối không sử dụng 
phương pháp trách phạt, chú ý gần gũi các em và thường xuyên nhắc nhở động 
viên, khen ngợi kịp thời để tạo động lực để các em cố gắng. Giao cho các em đó 
một chức vụ trong lớp nhằm gắn với trách nhiệm với các em để từng bước điều 
chỉnh, hoàn thiện mình. 
 Ví dụ: Em Lý Kà Phà ( lớp 1A2) Em là học sinh quá tuổi ở với bố nuôi, bố 
đi làm ăn xa chỉ có em một mình ở nhà, em thường xuyên nghỉ học do các anh 
chị lớn tuổi lôi kéo đi chơi. Chúng tôi đã động viên, quan tâm đến em, đồng 
thời liên lạc với gia đình để tạo động lực cho em đi học đầy đủ.Giao cho em làm 
chức vụ tổ phó để em có trách nhiệm với bản thân mình, với các bạn trong lớp. 7 
 Hình ảnh: em Phà tự giác làm bài tập trên lớp 
 và hướng dẫn bạn làm bài tập 
 * Đối với học sinh học chƣa hoàn thành mục tiêu bài học: 
 Chúng tôi tìm hiểu nguyên nhân vì sao em đó chưa hoàn thành bài, học 
chậm những môn nào. Có thể là ở gia đình các em đó không có thời gian học tập 
vì phải làm nhiều việc hoặc em đó chưa hiểu bài nên cảm thấy chán nản. Giáo 
viên lập kế hoạch giúp đỡ bằng những việc cụ thể : 
+ Đưa ra những câu hỏi từ dễ đến khó để học sinh có thể trả lời được nhằm tạo 
hứng thú và củng cố niềm tin ở các em. 
+ Quan tâm đến các em học sinh đó trong các giờ lên lớp và hoạt động giáo dục. 
+ Tổ chức cho học sinh học theo nhóm để học sinh học tốt giúp đỡ học sinh 
chưa đạt chuẩn kiến thức tiến bộ. 8 
 Hình ảnh : Học sinh thảo luận cặp đôi trong giờ Tiếng Việt 
 Gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi về tình hình học tập, cũng như sự tiến 
bộ của con em để phụ huynh giúp đỡ, kèm cặp và động viên các em. 
 Chú ý tránh thái độ miệt thị, phân biệt đối xử làm cho các em xấu hổ trước bạn bè. 
 * Đối với những học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn: 
 Lớp chúng tôi chủ nhiệm có nhiều học sinh gặp hoàn cảnh khó khăn về các 
mặt như: về kinh tế (em San Mẩy, Giàng Thị Sua, Vừ A Giống), hoàn cảnh bố 
mất sớm, mẹ đã lớn tuổi (em San Mẩy). 
 Với những học sinh này, chúng tôi thường sắp xếp thời gian tới thăm gia 
đình các em (ngay từ đầu năm) để phần nào nắm rõ hơn hoàn cảnh cụ thể của 
từng em để tìm ra giải pháp phối hợp giữa gia đình và nhà trường. Tới thăm gia 
đình học sinh với thái độ gần gũi, chân thành, tôi hỏi han, chia s và cảm thông 
với từng mảnh đời của họ. 
 Với những học sinh trong hoàn cảnh này, chúng tôi quan tâm tới các em 
nhiều hơn về tình cảm, động viên các em để các em coi mình là người mẹ, người 9 
thân, người bạn... để các em vượt qua khó khăn đi học đều, cố gắng vươn lên 
trong học tập, rèn luyện. Ngoài ra, tôi khuyên và chỉ ra cho các em nên làm 
những việc làm có ích và vừa sức giúp đỡ gia đình. 
 Riêng em San Mẩy, chúng tôi chú ý giúp em luôn tiến bộ để mẹ em yên 
tâm chúng tôi thảo luận với gia đình cho em ở bán trú tại trường để em rèn luyện 
học tập được tốt hơn và gia đình cũng yên tâm hơn. 
 Hình ảnh: thăm gia đình học sinh Vừ A Giống bản Sin Chải 
 Với những học sinh khác, chúng tôi chia s và khuyên các em nên có thái 
độ cảm thông với bạn và c ng giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động để cùng nhau 
tiến bộ. 
 Từ những hiểu biết về tr em, chúng tôi gần gũi với các em, tạo cơ hội cho 
các em được hoạt động về trí tuệ cũng như các giao tiếp khác: 
 + Giao bài với lượng kiến thức nhẹ, vừa sức mang tính động viên. 
 + Rèn các kĩ năng sống và kĩ năng giao tiếp cơ bản như: từ tự vệ sinh cá 
nhân đến vệ sinh cá nhân sạch sẽ, biết trực nhật, tham gia lao động dọn vệ sinh 
cùng các bạn, biết giữ vệ sinh chung, biết giúp đỡ gia đình, bạn bè, người thân 
những việc vừa sức, biết chào hỏi người lớn tuổi, biết nói lời cảm ơn và xin lỗi... 10 
 + Nhắc nhở các học sinh khác phải gần gũi, thương yêu bạn, không được 
có thái độ miệt thị, trêu ghẹo bạn. Lao động giúp các em xích lại gần nhau hơn, 
biết giúp đỡ nhau cùng làm công việc. Vì thế, chúng tôi thường tổ chức để các 
em được làm việc cùng nhau, biết chia s công việc với nhau, tạo cơ hội cho bạn 
tham gia các hoạt động tập thể khác... 
 Hình ảnh : Các em lớp 1 Xì Phài chăm sóc, làm cỏ vƣờn rau. 
 Biện pháp 3. Xây dựng ban cán sự lớp, lên kế hoạch hoạt động cho 
Ban cán sự của lớp. 
 *. Điểm mới: 
 Xây dựng một đội ngũ ban cán sự là việc rất quan trọng, người giáo viên 
làm công tác chủ nhiệm phải có kế hoạch thực hiện cụ thể. Hơn nữa, để đội ngũ 
ban cán sự lớp cùng giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện nề