Giáo án Địa lí 6 (Công văn 5512) - Bài 1+10: Chủ đề Trái Đất

Trường:...................
Tổ:............................
Ngày: ........................
Họ và tên giáo viên:
.............................
TÊN BÀI DẠY: CHỦ ĐỀ TRÁI ĐẤT
Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 6
Thời gian thực hiện: (2 tiết)
I. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức
Yêu cầu cần đạt :
- Biết được vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời, hình dạng và kích thước của Trái Đất.
- Trình bày được khái niệm kinh tuyến, vĩ tuyến. Biết các quy ước kinh tuyến gốc, vĩ tuyến gốc; kinh tuyến Đông, kinh tuyếh Tây; vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam; nữa cầu Đông, nữa cầu Tây; nữa cầu Bắc, nữa cầu Nam. 
- Biết được cấu tạo Trái Đất: lớp vỏ, lớp trung gian và lớp lõi Trái Đất
- Đặc điểm: độ dày, trạng thái, nhiệt độ của từng lớp.
2. Năng lực
* Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: biết sử dụng ngôn ngữ kết hợp với hình ảnh để trình bày thông tin, ý tưởng trong khi hoạt động nhóm.
* Năng lực Địa Lí
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Phân tích hình ảnh, bản đồ để xác định được vị trí của Trái Đất trong Hệ Mặt Trời và xác định được các kinh tuyến gốc, các kinh tuyến Đông và kinh tuyến Tây; vĩ tuyến gốc, các vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam; nữa cầu Đông, nữa cầu Tây; nữa cầu Bắc, nữa cầu Nam trên bản đồ và quả Địa Cầu.
+ Phân tích hình ảnh nhận xét về vị trí, độ dày của các lớp cấu tạo bên trong Trái Đất
+ Khai thác văn bản sách giáo khoa để tìm hiểu nội dung và Trái Đất.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: giải thích được vai trò quan trọng của lớp vỏ Trái Đất.
3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: biết yêu quý và bảo vệ Trái Đất.
- Nhân ái: biết cảm thông và chia sẻ với các nước chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của GV
- H1,2,3 SGK phóng to
- Quả địa cầu
- Các video về nghiên cứu Trái Đất, thuyết kiến tạo mảng, sự va chạm các mảng lục địa.
- Bảng phụ, bản đồ.
Chuẩn bị của HS
Sách giáo khoa, tập viết để ghi chép.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động: Mở đầu (6 phút)
a) Mục đích:
- Tạo phấn khởi cho Hs trước khi vào bài mới.
- Cho các em nhận thức ban đầu về hình dạng của Trái Đất.
b) Nội dung:
- Học sinh lắng nghe nội dung câu chuyện của Gv tóm tắt để trả lời các câu hỏi liên quan.
c) Sản phẩm:
- Học sinh trả lời được các câu hỏi
+ Không đồng nhất.
+ Chưa đúng với kiến thức khoa học.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: Giao nhiệm vụ, Giáo viên kể tóm tắt câu chuyện Bánh Chưng Bánh Dày
Qua câu chuyện Em nhận thấy quan niệm của người xưa về hình dạng của Trái đất như thế nào?
 Quan niệm đó có đúng với kiến thức khoa học không?
Bước 2: HS theo dõi và bằng hiểu biết để trả lời
Bước 3: HS báo cáo kết quả.
Bước 4: GV dẫn dắt vào bài.
2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (70 phút)
2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời (10 phút)
a) Mục đích:
- Xác định vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời.
b) Nội dung:
- Hs đọc đoạn văn bản SGK trang 6 kết hợp quan sát hình 1 để xác định vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời.
Nội dung chính:
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong số 8 hành tinh theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
- Trái Đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong hệ Mặt Trời.
c) Sản phẩm:
- Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên.
+ HMT gồm 8 hành tinh (sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương)
+ Trái Đất nằm vị trí thứ 3.
+ Không. Vì khoảng cách không thích hợp để nước tồn tại ở thể lỏng.
+ Không
d) Cách thực hiện:
Bước 1. Giáo viên giao nhiệm vụ. Quan sát hình 1 và trả lời các câu hỏi:
Hệ Mặt Trời gồm có mấy hành tinh? Hãy kể tên các hành tinh trong hệ Mặt Trời?
Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy theo thứ tự xa dần mặt trời?
Nếu Trái Đất không nằm ở vị trí thứ 3 mà nằm ở vị trí Sao thuỷ- Sao kim thì Trái Đất có sự sống không? Vì sao?
Ngoài hệ Mặt Trời có sự sống liệu trong vũ trụ có hành tinh nào có sự sống giống Trái Đất của chúng ta không?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ, trao đổi kết quả làm việc và ghi vào giấy nháp. Trong quá trình HS làm việc, GV phải quan sát, theo dõi, đánh giá thái độ
Bước 3: Học sinh trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: GV nhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức.
2.2. Hoạt động 2: Tìm hiểu hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến.
Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu hình dạng kích thước cuả Trái Đất (12 phút)
a) Mục đích: 
- Xác định được hình dạng và kích thước của Trái Đất.
b) Nội dung:
- Học sinh quan sát hình 1 và hình 2 kết hợp với đoạn văn bản SGK trang 7, 8 để tìm hiểu về hình dạng và kích thước của Trái Đất.
Nội dung chính:
2. Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến.
a. Hình dạng:
 - TĐ có dạng hình cầu .
b. Kích thước:
 - TĐ có kích thước rất lớn
+ Bán kính:6370 km.
+ Đường Xích đạo dài 40076 km.
c. Hệ thống kinh, vĩ tuyến 
- Các đường nối liền 2 điểm cực Bắc và cực Nam gọi là các đường kinh tuyến và có độ dài bằng nhau
 - Các đường tròn nằm ngang vuông góc với đường kinh tuyến là những đương vĩ tuyến có độ dài nhỏ dần về 2 cực
- Kinh tuyến gốc được đánh số 00 đi qua đài thiên văn Grin-uýt (Nước Anh)
- Vĩ tuyến gốc là đường tròn lớn nhất còn được gọi là đường xích đạo
c) Sản phẩm:
- Học sinh trả lời được các câu hỏi của Gv.
+ Các dạng hình học: hình tròn, hình vuông, hình tam giác.
+ TĐ có dạng hình cầu.
+ Bán kính:6370 km.
+ Đường Xích đạo dài 40076 km. Trái Đất có kích thước rất lớn.
+ Các đường nối liền 2 điểm cực Bắc và cực Nam gọi là các đường kinh tuyến và có độ dài bằng nhau
+ Các đường tròn nằm ngang vuông góc với đường kinh tuyến là những đương vĩ tuyến có độ dài nhỏ dần về 2 cực
+ Kinh tuyến gốc được đánh số 00 đi qua đài thiên văn Grin uýt (Nước Anh)
+ Vĩ tuyến gốc là đường tròn lớn nhất còn được gọi là đường xích đạo
 + Từ vĩ tuyến gốc (xích đạo) đến cực Bắc còn được gọi là nửa cầu Bắc
 + Từ vĩ tuyến gốc (xích đạo) đến cực Nam còn được gọi là nửa cầu Nam
d) Cách thực hiện:
Bước 1: Giao nhiệm vụ 
Em hãy kể các dạng hình học em đã biết?
Quan sát ảnh cho biết hình chụp Trái Đất có dạng hình gì? 
Quan sát hình 2 sgk, đọc độ dài bán kính, đường xích đạo? Từ đó có nhận xét về kích thước của Trái Đất.
Bước 2: Hs trả lời các câu hỏi, Hs khác quan sát, lắng nghe và nhận xét.
Bước 3: Gv nhận xét và chuẩn xác.
Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu hệ thống kinh, vĩ tuyến (13 phút)
Bước 1: Giao nhiệm vụ, Gv chia lớp thành 8 nhóm và nêu yêu cầu của từng
nhóm
	Nhóm 1, 2: Thế nào là đường kinh tuyến?
	Nhóm 3,4: Thế nào là đường vĩ tuyến?
	Nhóm 5, 6: Kinh tuyến gốc là gì?
	Nhóm 7, 8: Vĩ tuyến gốc là gì?
Thời gian thực hiện 3 phút.
Gv chiếu hình 3 sách giáo khoa: các đường kinh tuyến, vĩ tuyến trên Quả địa cầu.
	Xác định các đường kinh tuyến, vĩ tuyến.
	Xác định đường kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.
	Xác định nửa bán cầu Bắc, nửa bán cầu Nam, nửa bán cầu Đông và nửa bán cầu Tây.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ.
Bước 3: Cá nhân báo cáo kết quả làm việc.
Bước 4: GV đánh giá nhận xét kết quả làm việc của học sinh và chuẩn kiến thức.
2.4. Hoạt động 3: Tìm hiểu cấu tạo bên trong của Trái Đất (20 phút)
a) Mục đích:
- Biết được cấu tạo bên trong của Trái Đất.
- Trình bày đặc điểm của lớp vỏ, lớp trung gian và lớp lõi của Trái Đất.
b) Nội dung:
- Học sinh dựa vào văn bản SGK trang 31, 32 kết hợp quan sát hình 26 và bảng SGK trang 32 để tìm hiểu về cấu tạo bên trong của Trái Đất.
c) Sản phẩm:
- Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên.
- Hs viết vào tập hoặc vẽ sơ đồ tư duy được đặc điểm của các lớp.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: Giao nhiệm vụ, GV yêu cầu HS quan sát hình Hs xem video và trả lời câu hỏi:
Các phương pháp nghiên cứu Trái Đất?
- Kết hợp quan sát H 26 sgk cho biết Trái Đất có cấu tạo mấy lớp và vị trí các lớp?
Bước 2: Hs thảo luận trình bày đặc điểm của các lớp, trình bày bằng sơ đồ tư duy.
Bước 3: Các nhóm trình bày sản phẩm, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: GV nhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức.
2.4. Hoạt động 4: Tìm hiểu cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất (15 phút)
a) Mục đích:
- Biết được cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất.
b) Nội dung:
- Học sinh đọc văn bản SGK trang 32, trang 33 kết hợp quan sát hình 27 để tìm hiểu nội dung cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất.
Nội dung chính
2. Cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất
- Vỏ TĐ là lớp đá rắn chắc ở ngoài cùng của TĐ
- Lớp vỏ chiếm 1% thể tích và 0,5% khối lượng của TĐ, nhưng có vai trò rất quan trọng, vì là nơi tồn tại của các th phần tự nhiên và là nơi sinh sống, hoạt động của xã hội loài người.
- Vỏ TĐ được cấu tạo do 1 số địa mảng nằm kề nhau.
c) Sản phẩm:
- Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên.
+ Vỏ TĐ được cấu tạo do 1 số địa mảng nằm kề nhau.
+ Lớp vỏ chiếm 1% thể tích và 0,5% khối lượng của TĐ, nhưng có vai trò rất quan trọng, vì là nơi tồn tại của các th phần tự nhiên và là nơi sinh sống, hoạt động của xã hội loài người.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: Gv giao nhiệm vụ
- Vỏ Trái Đất gồm mấy bộ phận?
- Vỏ Trái Đất chiếm bao nhiêu phần trăm về thể tích và khối lượng?
Hs xem tranh sự tác động của con người đến Trái Đất.
- Thảo luận nhóm về vai trò và biện pháp bảo vệ Trái Đất.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ, kết quả thảo luận làm việc với bạn cùng nhóm để hoàn thành nội dung.
GV quan sát HS làm việc, hỗ trợ HS.
Bước 3: Cá nhân báo cáo kết quả làm việc.
Bước 4: GV đánh giá nhận xét kết quả làm việc của HS (chọn một vài sản phẩm giống và khác biệt nhau giữa các HS để nhận xét, đánh giá) và chuẩn kiến thức.
3. Hoạt động: Luyện tập (10 phút)
a) Mục đích:
- Củng cố nội dung bài học.
b) Nội dung:
- Học sinh vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành trò chơi.
c) Sản phẩm:
- Học sinh tham gia trò chơi.
d) Cách thực hiện:
- Bước 1: GV sử dụng quả Địa Cầu và hướng dẫn cách chơi (2 em một cặp, chơi trò chơi có tên "Nói gì chỉ đó". Ví dụ bạn A nói " Cực Nam" thì bạn B phải chỉ được "Cực Nam", mỗi bạn có 2 lượt thay phiên nhau.
- Bước 2: HS thực hiện.
- Bước 3: GV tổng kết bài.
4. Hoạt động: Vận dụng (4 phút)
a) Mục đích:
- Vận dụng và khắc sâu kiến thức về vị trí, hình dạng và kích thước Trái Đất. 
b) Nội dung:
c) Sản phẩm:
d) Cách thực hiện:
- Bước 1. GV giao nhiệm vụ:
Làm tiếp bài tập 1 và 2/8 sách giáo khoa
Chuẩn bị : Bài 2,3: Bản đồ, tỉ lệ bản đồ. 
Đem theo máy tính
- Bước 2. Học sinh nhận nhiệm vụ và hoàn thành ở nhà