Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Câu nghi vấn - Nguyễn Thị Lệ Giang

01 
02 
03 
Mỗi bạn sẽ viết 1 thắc mắc mà mình đau đáu nh ư ng vẫn ch ư a giải đáp đ ư ợc vào giấy và để vào hộp nghi vấn 
GV sẽ bốc 5 phiếu bất kì, đọc và giải đáp cùng cả lớp 
Phần còn lại sẽ để tiết sinh hoạt nhé! 
Giải đáp cùng hộp nghi vấn 
Câu 
	 nghi 
	 vấn 
GV: Nguyễn Thị Lệ Giang 
目 录 
C ontents 
I. 
II. 
Đặc điểm hình thức và chức năng chính 
Luyện tập 
I. 
Đặc điểm hình thức và chức năng chính 
Đọc ví dụ sau và hoàn thiện PBT trong 3’ 
 Vẻ nghi ngại hiện ra sắc mặt, con bé hóm hỉnh hỏi mẹ một cách thiết tha: 
 - Sáng nay ng ư ời ta đ ấm u có đ au lắm không? 
 Chị Dậu khẽ gạt n ư ớc mắt: 
 - Không đ au con ạ! 
 - Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ă n khoai? Hay là u th ươ ng chúng con đ ói quá? 
Câu nghi vấn 
Dấu hiệu nhận biết 
Tác dụng 
Sáng nay ng ư ời ta đ ấm u có đ au lắm không? 
Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ă n khoai? 
Hay là u th ươ ng chúng con đ ói quá? 
PHIẾU BÀI TẬP 
- Từ nghi vấn: không, sao, hay 
Dùng đ ể hỏi 
- Cuối câu có dấu chấm hỏi 
Câu nghi vấn là câu: 
Có những từ nghi vấn: ai, gì, nào, tại sao, đ âu, bao giờ, bao nhiêu, à, ư , hả, chứ, (có). không, ( đ ã) ch ư a hoặc có từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn) 
- Có chức n ă ng chính dùng đ ể hỏi. 
- Khi viết câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm hỏi “?” 
Góc truyện vui 
Đọc câu chuyện sau và cho biết: Trong những câu kết thúc bằng dấu chấm hỏi, câu nào là câu nghi vấn, câu nào không? Tại sao? 
Một bé gái hỏi mẹ: 
- Mẹ ơ i, ai sinh ra con? 
Mẹ c ư ời: Mẹ chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra mẹ? 
- Bà ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra bà ngoại? 
- Cụ ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra cụ ngoại? 
- Khổ quá! Sao con hỏi nhiều thế? 
Bé gái ngúng nguẩy: 
- Con ứ biết thì con mới hỏi mẹ chứ? 
Mẹ mỉm c ư ời: 
 Trời sinh ra cụ ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra trời? 
 Con đ i mà hỏi trời ấy! 
Lưu ý 
Dấu chấm hỏi chỉ là hình thức đ ể nhận biết câu nghi vấn 
N goài hình thức còn phải chú ý đ ến nội dung, ý nghĩa của câu. 
II. 
Luyện tập 
THẢO LUẬN NHÓM 
Tổ 1 + 3 = Bài 2 (sgk-tr12) 
Tổ 2 + 4 = Bài 3 (sgk-tr13) 
C ă n cứ vào đ âu đ ể xác đ ịnh những câu sau là câu nghi vấn? + Trong các câu đ ó, có thể thay từ hay bằng hoặc đư ợc không? Vì sao? 
Bài 2 
Mình đ ọc hay tôi đ ọc? 
Em đư ợc thì cho anh xin / Hay là em đ ể làm tin trong nhà? 
Hay tại sự sung s ư ớng bỗng đư ợc trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại t ươ i đ ẹp nh ư thuở còn sung túc? 
Mình đ ọc hay tôi đ ọc? 
Em đư ợc thì cho anh xin / Hay là em đ ể làm tin trong nhà? 
Hay tại sự sung s ư ớng bỗng đư ợc trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại t ươ i đ ẹp nh ư thuở còn sung túc? 
 C ă n cứ vào từ hay đ ể nhận biết 
- Không thể thay thế đư ợc vì nó sẽ nhầm lẫn với câu ghép có quan hệ lựa chọn 
Có thể đ ặt dấu “?” ở những câu sau đư ợc không? Vì sao? 
Bài 3 
a. Nay chúng ta đ ừng làm gì nữa, thử xem lão Miệng có sống đư ợc không. 
b) Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. 
c. Cây nào cũng đ ẹp, cây nào cũng quý, nh ư ng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. 
d. Biển nhiều khi rất đ ẹp, ai cũng thấy nh ư thế. 
Câu a, b có chứa các từ nghi vấn: có - không , tại sao, nh ư ng những kết cấu có chứa những từ này chỉ làm chức bổ ngữ trong một câu. 
Không, vì đ ó không phải là câu nghi vấn 
Câu c, d: nào, ai chỉ là những từ phiếm đ ịnh 
Lucky Star 
1 
3 
2 
7 
5 
8 
4 
6 
9 
11 
10 
12 
Bye bye 
13 
14 
15 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Văn là gì? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì? Chương là vẻ sáng. Nhời (lời) của người ta rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ đẹp vẻ sáng, cho nên gọi là văn chương. 
Văn là gì? Chương là gì? 
You are given 1 stickers 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Rồi hắn chỉ luôn vào mặt chị Dậu: 
- Chị khất tiền s ư u đ ến mai phải không? Đấy! Chị hãy nói với ông cai, đ ể ông ấy ra đ ình kêu với quan cho! Chứ ông lí tôi thì không dám cho chị khất thêm một giờ nào nữa! 
Chị khất tiền s ư u đ ến mai phải không? 
You are given 1 sticker 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Tại sao con ng ư ời lại phải khiêm tốn nh ư thế? Đó là vì cuộc đ ời là một cuộc đ ấu tranh bất tận, mà tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nh ư ng thật ra chỉ là những giọt n ư ớc bé nhỏ giữa đ ại d ươ ng bao la. 
Tại sao con ng ư ời lại phải khiêm tốn nh ư thế ? 
You are given 3 stickers 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Tôi cất tiếng gọi Dế Choắt. Nghe tiếng thưa, tôi hỏi: 
- Chú mình muốn cùng tớ đùa vui không? 
- Đùa trò gì? Em đương lên cơn hen đây! Hừ hừ 
- Đùa chơi một tí. 
- Hừ  hừ  cái gì thế? 
- Con mụ Cốc kia kìa. 
Dế Choắt ra cửa, hé mắt nhìn chị Cốc. Rồi hỏi tôi: 
- Chị Cốc béo xù đứng trước của nhà ta ấy hả? 
- Ừ. 
- Chú mình muốn cùng tớ đùa vui  không ? 
- Đùa trò  gì ? 
- Chị Cốc béo xù đứng trước của nhà ta ấy  hả ? 
You are given 2 stickers 
GO HOME 
Hãy cho biết sự khác nhau về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: 
a. Bao giờ anh đ i Hà Nội? 
b. Anh đ i Hà Nội bao giờ? 
a. Bao giờ đ ứng đ ầu câu 
Hỏi về thời đ iểm hoạt đ ộng đ i (t ươ ng lai) 
b. Bao giờ đ ứng cuối câu 
Hỏi về thời gian diễn ra hành đ ộng đ i.(quá khứ) 
You are given 4 sticker 
GO HOME 
Phân biệt hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: 
a. Anh có khỏe không? 
b. Anh đ ã khỏe ch ư a? 
a. Hình thức: dùng cặp từ có không 
- Ý nghĩa: Thời đ iểm hiện tại, không biết tr ư ớc đ ó thế nào? 
b. Hình thức: dùng cặp từ đã chưa 
- Ý nghĩa: thời đ iểm hiện tại, biết rõ tình trạng sức khỏe tr ư ớc đ ó không tốt 
You are given 3 stickers 
GO HOME 
Cho biết hai câu nghi vấn sau đ ây đ úng hay sai? Vì sao? 
Chiếc xe máy bao nhieu kg mà nặng thế? 
Chiếc xe này giá bao nhiêu mà rẻ thế? 
a/ Đúng. Ng ư ời hỏi tiếp xúc với sự vật 
b/ Sai. Ng ư ời hỏi ch ư a biết chính xác giá của xe. 
You are given 5 stickers 
GO HOME 
Chuyển 2 câu sau thành câu nghi vấn : 
Con muốn đi đá bóng. 
 Cậu ấy không thích đọc sách 
Con có thể đi đá bóng không ạ? 
Cậu ấy không thích đọc sách à? 
You are given 2 stickers 
GO HOME 
Đặt 2 câu nghi vấn liên quan đến việc tìm hiểu giá trị nội dung của văn bản “Nhớ rừng” 
VD: Tâm trạng của con hổ thể hiện như thế nào trong khổ 1? 
You are given 3 stickers 
GO HOME 
Đặt 2 câu nghi vấn liên quan đến việc tìm hiểu giá trị nghệ thuật của văn bản “Nhớ rừng” 
VD: Trong đoạn thơ thứ 2 có những từ láy nào? Tác dụng. 
You are given 3 stickers 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
Xây dựng đoạn hội thoại có : 1 câu nghi vấn dùng để hỏi và 1 câu có hình thức là câu nghi vấn nhưng không để hỏi 
Ôn lại bài cũ 
Hoàn thiện BTVN 
Soạn bài “Viết đoạn 
văn trong văn bản 
thuyết minh” 
Hướng dẫn tự học 
Thanks for your watching