Giáo án Ngữ văn 6 - Văn bản: Cây tre Việt Nam (Thép Mới)

Văn bản
CÂY TRE VIỆT NAM
Thép Mới
*Trước khi học:
Đọc diễn cảm đoạn thơ dưới đây và cho biết đoạn thơ đó nằm trong bài thơ nào, được ai sáng tác. Chia sẻ với các bạn những hiểu biết của em về loài cây được nhắc đến.
Trả lời: .
Tre xanh
Xanh tự bao giờ?
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh
Thân gầy guộc, lá mong manh
Mà sao nên lũy nên thành tre ơi?
Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu.
Hãy tìm kiếm và ghi lại 1 số thông tin liên quan đến cây tre.
 Tên 1 truyện dân gian có liên quan đến cây tre: .
 Tên 1 câu tục ngữ có hình ảnh tre: 
 Tên 1 bài thơ có hình ảnh tre: ...
Tên 1 số nhạc cụ làm từ tre: 
I. TÌM HIỂU CHUNG
 Thép Mới
Tác giả Thép Mới: (1925 – 1991)
Thép Mới tên thật . 
Quê quán: .....
Chuyên viết về đề tài ...
..
Ông vừa là một ... sắc sảo vừa là một người . cách mạng kiên cường.
Tác phẩm
Năm sáng tác: 
Lời bình cho bộ phim của các nhà điện ảnh .
Thể loại: 
PTBĐ: ..
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 
Tìm các thông tin tương ứng ghi vào mẫu phiếu sau và dán lên hình ảnh cây tre mô phỏng trên bảng (có thể sử dụng các giấy note)
Nhóm 1: Chúng tôi có mặt ở khắp mọi nơi trên đất nước VN và có những phẩm chất đáng quý
Biểu hiện
....
Nhóm 2: Chúng tôi gắn bó với con người VN trong cuộc sống hằng ngày và trong lao động
Biểu hiện
.....
Nhóm 4: Chúng tôi vẫn là người bạn đồng hành của dân tộc VN trong hiện tại và tương lai
Biểu hiện
.
Nhóm 3: Chúng tôi sát cánh với con người VN trong cuộc sống chiến đấu bảo vệ quê hương đất nước
Biểu hiện
.
1. Giới thiệu về cây tre Việt Nam
Nghệ thuật
.
Phẩm chất: Mộc mạc , . ..
Những phẩm chất của người VN .
Tre là .
Mối quan hệ .. ..
Hình dáng:
-Măng: ...
- Dáng vươn: 
..
- Vẻ đẹp..
-Sức sống ..
- Phẩm chất ...
2. Sự gắn bó của tre với người VN
a. Trong cuộc sống:
Trong lao động sản xuất
Trong văn hóa, sinh hoạt
Tre . với người đời đời kiếp kiếp
Tre là .. của người nông dân, giúp người . khác nhau
Là nơi . một nền . lâu đời
Là .. của trẻ thơ cho đến người già
è Tre là .. .. với đời sống hàng ngày, cảm thông, chia sẻ, đỡ đần
B. Trong chiến đấu
- Tre lại là ... chiến đấu của ta
- Tre là ..
- Gậy tre, chông tre sắt thép của quân thù.
- Tre .. vào xe tăng đại bác. 
- Tre ..
- Tre .. con người.
Tre anh hùng .
Tre anh hùng .
è Nghệ thuật ..
è Tre ..
Tre trường tồn cùng dân tộc Việt Nam
Tre là  để con người bộc lộ cảm xúc (Tiếng sáo)
Tre là .. cho sự tiếp nối của các thế hệ con người
Tre mãi là người .. chung thủy của con
Tre là .. của dân tộc Việt Nam.
III. TỔNG KẾT
Nghệ thuật
Nội dung
Sử dụng nhiều  chọn lọc mang ý nghĩa biểu tượng.
Sử dụng thành công phép .. 
Lời văn giàu .. 
 của cây tre với đời sống dân tộc ta. 
Sự .. về cây tre,  sâu nặng, yêu quý, trân trọng, tin tưởng và tự hào đối với ..VN của tác giả.
IV. LUYỆN TẬP:
BÀI 1: CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG
1. Đoạn trích Cây tre Việt Nam là của tác giả nào?
A. Thép Mới.
B. Ngô Tất Tố.
C. Nguyễn Công Hoan.
D. Vũ Trọng Phụng.
2. Câu nào dưới đây nói về văn bản Cây tre Việt Nam?
A. Là truyện ngắn đạt giải nhất trong cuộc thi viết về làng quê và con người Việt Nam.
B. Là lời bình cho bộ phim cùng tên của các nhà điện ảnh Ba Lan.
C. Là kí sự của tác giả viết về cây tre Việt Nam.
D. Là tác phẩm đạt giải nhì trong cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi.
3. Trong đoạn trích, nguồn vui mà tre mang lại cho trẻ thơ là từ đâu?
A. Tre hát ru em bé trong giấc ngủ êm nồng.
B. Tạo tỏa bóng mát cho trẻ em nô đùa.
C. Nguyên liệu từ tre tạo ra que đánh chuyền.
D. Tre làm nên chiếc nôi đưa trẻ.
4. Người già dùng tre làm gì để tạo ra sự khoan khoái?
A. Chiếc cày để cày ruộng.
B. Chiếc võng để đung đưa trong những trưa hè oi bức.
C. Chiếc cần câu để câu cá thư giãn.
D. Chiếc điếu cày để hút thuốc.
5. Đoạn văn: “Suốt một đời người, từ thuở lọt lòng trong chiếc nôi tre, đến khi nhắm mắt xuôi tay, nằm trên giường tre, tre với mình, sống có nhau, chết có nhau, chung thủy” nói lên điều gì?
A. Sự gắn bó thủy chung của tre với con người trong suốt cả cuộc đời.
B. Sự tận tình của tre trong việc phục vụ con người.
C. Những phẩm chất cao quý của tre đối với con người.
D. Những đóng góp của tre cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
6. Tác giả đã gọi tre là gì của con người trong kháng chiến?
A. Tre là bạn thân của con người.
B. Tre là đồng chí chiến đấu của con người,
C. Tre là đồng đội của con người.
D. Tre là cấp dưới của con người.
7. Trong chiến đấu, tre được sử dụng làm vũ khí gì?
A. Làm súng và làm chông.
B. Làm gậy tầm vông và làm súng,
C. Làm gậy tầm vông và làm chông.
D. Làm giáo mác và làm gậy tầm vông.
8. Trong bài viết, tác giả đã sử dụng rộng rãi biện pháp tu từ nào?
A. So sánh.
B. Ẩn dụ.
C. Hoán dụ.
D. Nhân hóa.
9. Câu nào dưới đây nói về lời văn trong đoạn trích trên?
A. Lời văn trau chuốt, giàu hình ảnh và gợi cảm.
B. Lời văn giàu cảm xúc và nhịp điệu.
C. Lời văn gấp khúc, mạnh mẽ và lôi cuốn.
D. Lời văn sinh động, hấp dẫn.
10. Trong chiến đấu, tre đã tham gia vào những công việc gì?
A. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.
B. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín,
C. Tre hi sinh để bảo vệ con người.
D. Cả ba câu A, B và C.
Bài 2: Nhớ lại hoặc tìm trong văn bản các thông tin để hoàn thiện bảng dưới đây:
STT
Thông tin gợi ý
Nội dung trả lời
1
Các giống cây cùng họ với tre
2
Một trò chơi dân gian của trẻ em, thường là của con gái, dùng một số que trải ra đất rồi tung một hòn sỏi hoặc 1 quả nhỏ lên lượm lấy que và hứng lấy vật vừa tung lên.
3
Một danh hiệu được Hồ chí Minh tặng cho Nam bộ trong cuộc chiến đấu bảo vệ độc lập tự do.
4
Từ để chỉ làng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền Bắc.
V. TÌM TÒI, MỞ RỘNG.
Cùng bạn bè hoặc người thân tìm hiểu về nghề đan tre mây- một nghề thủ công truyền thống của Việt Nam qua các nguồn sách báo, internet, sau đó giới thiệu lại cho bạn bè một số thông tin sau: 
Các sản phẩm chính là gì? 
Các làng nghề nổi tiếng nằm ở những vùng nào trên đất nước ta?
 Giá trị kinh tế và giá trị văn hoá của các sản phẩm mây tre đan là gì?,.