Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 25

Tuần 25- Tiết 93- Tập làm văn NS:12/2/2019
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG
( PHẦN TẬP LÀM VĂN )
A- Mục tiêu cần đạt: Học xong bài học, HS đạt được:
1- Kiến thức: 
- Hiểu biết những di tích, thắng cảnh ở quê hương mình.
- Các bước chuẩn bị và trình bày VB thuyết minh về di tích lịch sử,(danh lam thắng cảnh) ở địa phương.
2- Kĩ năng: 
- Quan sát tìm hiểu nghiên cứu về đối tượng thuyết minh cụ thể là danh lam thắng cảnh của quê hương.
- Kết hợp các phương pháp, các yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận để tạo lập 1 VB thuyết minh có độ dài 300 chữ.
3- Thái độ: Bồi dưỡng, nâng cao lòng yêu quí quê hương.
4- Định hướng năng lực : giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề
B- Chuẩn bị: 	 
+ Giáo viên: Tài liệu tham khảo. Giáo án.SNV địa phương.
+ Học sinh: Kiến thức về các di tích lịch sử, văn hóa của địa phương. Kiến thức về văn thuyết minh.
C- Tổ chức các hoạt động dạy và học:
HĐ 1: Khởi động
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 5 phút
- Ổn định tổ chức: 
- Kiểm tra bài cũ: 
? Để có tri thức làm một bài văn thuyết minh, ta phải làm gì ?
? Một bài văn thuyết minh hấp dẫn cần kết hợp các phương thức biểu đạt nào? Bố cục của bài đó ra sao?
- Khởi động vào bài mới: Gv giới thiệu một vài hình ảnh về phố hiến,văn Miếu Xích đằng 
GV ? Em biết gì về những hình ảnh trên sau đó gv giới thiệu vào bài.
HĐ2: Hình thành kiến thức mới
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm, KT khăn phủ bàn
- Hình thức: cá nhân, nhóm nhỏ
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 20 phút
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
HS đọc VB “ Văn miếu Xích Đằng”
TL nhóm: Gv chia lớp làm 6 nhóm- Tg 7 phút
- Gv giao nhiệm vụ:
?Bài viết đã cung cấp cho em những hiểu biết gì về Văn miếu Xích Đằng?
-HS thực hiện nv.
- Trao đổi, nhận xét
- Gv chuẩn Kt:
* HS nêu các di tích lịch sử, văn hóa của tỉnh HY?
? Kể tên các di tích mà em biết?
? Theo em, muốn giới thiệu về di tích lịch sử- văn hóa hay danh lam thắng cảnh, chúng ta cần có kiến thức gì? Làm thế nào để có kiến thức ấy?
* HS lập dàn ý. Bạn nhận xét. GV chữa:
?Bố cục VB gồm mấy phần? Ý chính của từng phần?
? Văn bản dùng các PPTM nào ?
?Em có nhận xét gì về lời văn đc viết trg VB?
? Từ việc tìm hiểu Vb trên, em cho biết muốn giới thiệu về 1 danh lam thắng cảnh ( di tích lịch sử ) người viết phải làm gì?
? Bố cục bài viết gồm mấy phần? 
- HS đọc ghi nhớ SGK)
H Đ 3: Luyện tập
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận cặp đôi 
- Hình thức: cá nhân, nhóm nhỏ
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 15 phút
? Dựa vào bài viết trên xd bố cục cho bài giới thiệu về “ Văn miếu Xích Đằng” Theo em có mấy cách giới thiệu?
- HS thảo luận nhóm- trình bày- nhận xét
* GV gọi một vài em đọc trước lớp. Bạn nhận xét. GV nhận xét, uốn nắn, cho điểm.
I-Giới thiệu một di tích lịch sử- văn hóa Phố Hiến:
1. Tìm hiểu VB “ Văn miếu Xích Đằng”
*Giới thiệu về Văn miếu Xích Đằng
+ Thuộc địa phận tỉnh HY( thôn Xích Đằng, phường Lam Sơn, TP HY)
+ Thờ Khổng Tử, ông tổ của đạo nho cùng các chư hiền học trò của người.
+ Thời gian xd: 1839
+ Vị trí địa lí của Văn miếu
+ Giới thiệu về kiến trúc,ngợi ca công đức , ghi danhcác bậc anh tài có công với đất nước
+ Suy nghĩ, đánh giá về di tích
+ Trách nhiệm của bản thân
- Toàn tỉnh HY có 1210 di tích đc xếp hạng quốc gia.
- Phố hiến hiện còn 120 di tích lịch sử- văn hóa ( 18 di tích đc xếp hạng quốc gia)
- Chùa chuông, Văn miếu Xích Đằng, Đền Trần, đền Thiên hậu , Võ Miếu, Đông Đô Quảng hội, 
- Muốn giới thiệu về di tích lịch sử- văn hóa hay danh lam thắng cảnh, chúng ta cần: đến tận nơi tìm hiểu, đọc thêm tài liệu và hỏi những người đã từng hiểu biết về danh lam ấy.
* Bố cục văn bản: (3 phần)
- Mở bài:
+ Giới thiêụ vị trí địa lí, đánh giá của người dân về di tích
b- Thân bài:
+ Lịch sử hình thành
+ Cấu tạo
+ Quá trình tôn tạo, tu sửa
+ Lễ hội
+ Cảnh vật xung quanh
+ Ý thức giữ gìn, tôn tạo của người dân nơi có di tích và khách thập phương.
- Kết bài:
+ Suy nghĩ, đánh giá về di tích
+ Trách nhiệm của bản thân
* Phương pháp:
- Kể là chính nhưng phải kết hợp miêu tả nhận xét, bình luận.
- Lời văn: Chính xác, biểu cảm.
2-Ghi nhớ SGKĐP , Tr 25
II- Luyện tập:
HĐ 4: Vận dụng
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian:4 phút
Viết bài văn hoàn chỉnh giới thiệu về văn miếu Xích Đằng.
HĐ 5: Tìm tòi, mở rộng: 1 phút
- Sửa, viết lại bài bài văn đã viết cho thật hoàn chỉnh, đúng yêu cầu, hấp dẫn.
- CBBM: Hịch tướng sĩ.
 ********************************
Tiết 94- Văn bản: HỊCH TƯỚNG SĨ NS:13/2/2019
 ( TRẦN QUỐC TUẤN ) 
A- Mục tiêu cần đạt: Học xong bài học, HS đạt được: 
1- Kiến thức:
- HS hiểu sơ giản về thể hịch. 
- Học sinh cảm nhận được lòng yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thể hiện qua lòng căm thù giặc, tinh thần quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
- Nắm được đặc điểm cơ bản của thể hịch, thấy được đặc sắc nghệ thuật văn chính luận của Hịch tướng sĩ.
- THQP: Lòng tự hào dân tộc về truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của ông cha ta.
2- Kĩ năng: 
- Đọc- hiểu VB viết theo thể hịch.
- Nhận biết đc k khí thời đại sục sôi thời trần ở thời đểm dt ta chuẩn bị cuộc k/c chống Mông- Nguyên xâm lược lần thứ 2.
- Phân tích đc nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cố trg VB nghị luận trung đại.
3- Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước và kính yêu tổ tiên.
4-Định hướng năng lực :
NL giải quyết vấn đề, cảm thụ thẩm mĩ, hợp tác, sáng tạo...
B- Chuẩn bị: 	 
- GV: Soạn giáo án. SGK. STK.
- HS: Học bài cũ, chuẩn bị tốt các nội dung của bài mới.
C- Tổ chức các hoạt động dạy và học: 
 HĐ 1: Khởi động
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 5 phút
-Ổn định tổ chức: 
-Kiểm tra bài cũ: 
? Vì sao Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La ( Đổi tên là Thăng Long) làm nơi đóng đô 
? Ý nào nói đúng nhất mđ của thể chiếu?
A.Giãi bày t/cảm của người viết.
B.Kêu gọi, cổ vũ mọi người hăng hái chiến đấu tiêu diệt kẻ thù.
C.M.tả phong cảnh, kể sự việc.
D.Ban bố mệnh lệnh của nhà vua. 
- Khởi động vào bài mới: 
GV giới thiệu một vài hình ảnh về Trần Quốc Tuấn và thời đại nhà TRần
Tiết trước chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu một thể loại văn cổ rất nổi tiếng đó là thể Chiếu với bài “ Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn đã cho ta thấy được khác vọng về một đất nước độc lập,, thống nhất và khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh.
 Hôm nay cô sẽ giới thiệu với cả lớp một thể loại văn cổ khác đó là thể Hịch với bài “ Hịch tướng sĩ”của Trần Quốc Tuấn. Bài Hịch đã thể hiện được tinh thần yêu nước của TQT cũng như của toàn thể nhân dân ta qua lòng căm thù giặc sâu sắc và ý chí chiến đấu quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược Nguyên – Mông qua 3 lần đại chiến.
HĐ2:Hình thành kiến thức mới 
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt.
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề, phân tích, tổng hợp.
- NL: quan sát, thu thập thông tin, trình bày vấn đề, đọc sáng tạo.
- Hình thức: cá nhân, nhóm
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Thời gian: 11 phút
* GV giới thiệu. HS xem ảnh chụp TQT ( Tr. 56 ).
? Nêu hiểu biết của em về tác giả Trần Quốc Tuấn ?
+ HS nêu. GV khái quát một số nét chính:
* GV hướng dẫn HS đọc: Cần chuyển đổi giọng điệu cho phù hợp với nội dung từng đoạn. Đặc biệt chú ý sự cân xứng nhịp nhàng của văn biền ngẫu.
* GV đọc 1 đoạn, HS đọc tiếp. Bạn nhận xét, GV uốn nắn.
? Nêu một số từ khó trong SGK mà em không hiểu ?
+ HS nêu, GV giải thích.
? VB thuộc thể loại gì? Vậy, hịch là gì ?
? So với chiếu thể này có gì giống và khác nhau?
? TQTuấn sáng tác bài “ HTS” khi nào?
(GV: Đây là cuộc chiến gay go, quyết liệt nhất. Giặc cậy thế mạnh ngang ngược tung hoành, ta thì sôi sục căm thù, quyết tâm chiến đấu. Tuy nhiên, 1 số bộ phận có tư tưởng giao động cầu hòa. Do vậy để khích lệ tinh thần chiến đấu nêu cao quyết tâm đánh giặc của binh lính TQ Tuấn đã ra bài hịch. Tư tưởng chủ đạo xiên suốt là nêu cao tinh thần quyết chiến quyết thắng)
? Trên cơ sở kết cấu chung của những bài hịch kêu gọi đánh giặc, em hãy tìm bố cục của văn bản ? nội dung từng phần?
I - Đọc và tìm hiểu chung:
1- Tác giả: 
+ ( 1231 ? - 1300 ), tước Hưng Đạo Vương.
+ Là một danh tướng kiệt xuất của dân tộc.
+ Hai lần lãnh đạo chống Mông- Nguyên đều thắng lợi.
+ Quê: Mỹ Lộc- Nam Định
+ Làm tiết chế thống lĩnh các đạo quân
2- Tác phẩm: 
a- Đọc và tìm hiểu chú thích: 
* Đọc:
* THCT
b-Tìm hiểu chung về văn bản.
* Thể loại:
- Thể Hịch: ( SGK – Tr. 59 )
+ Là thể văn nghị luận thời xưa, thường đc vua chúa tướng linh hoặc thủ lĩnh dùng để viết vào trước cuộc kháng chiến để cổ động thuyết phục, kêu gọi, khích lệ tình cảm, tinh thần người nghe trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm hoặc để dăn dậy.
+ Hịch thường được viết bằng văn biền ngẫu, kết cấu chặt chẽ, lĩ lẽ sắc bén, d/c thuyết phục thường gồm 4 phần (SGK- Tr.59)
+ Đặc điểm nổi bật là khích lệ t/cảm tinh thần người nghe.
(GV: + Giống: Cùng là loại văn ban bố công khai của vua chúa, người bề trên ban bố cho khẻ dưới. Cùng là thể văn nghị luận cổ có kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén, viết = văn xuôi văn vần và văn biền ngẫu.
 + Khác: Về m.đích, chức năng. chiếu dùng để ban bố mệnh lệnh. Hịch là để cổ vũ, thuyết phục, khích lệ tinh thần.)
* Hoàn cảnh ra đời của bài “Hịch tướng sĩ”
- Được viết khoảng trước cuộc kháng chiến chống Mông- Nguyên lần 2 ( 1258 ) để khích lệ tướng sĩ học tập cuốn ''Binh thư yếu lược'' do chính Trần Quốc Tuấn soạn.
* Bố cục: 3 đoạn
+ Đoạn 1: từ đầu ''còn lưu tiếng tốt'': nêu gương trung thần nghĩa sĩ để khích lệ ý chí xả thân vì nước.
+ Đoạn 2: ''Huống chi'' ''vui lòng'' : lột tả sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù; nói lên lòng căm thù giặc.
+ Đoạn 3: Còn lại: Kêu gọi chiến sĩ học tập binh thư yếu lược.
( Kết cấu chung của bài hịch gồm 4 phần như SGK. Còn ở đây Trần Quốc Tuấn có nêu gương các trung thần nghĩa sĩ, có thể hiện sự ngang ngược của kẻ thù, nỗi lòng chủ tướng nêu gọi tướng sĩ nhưng k có phần nêu vấn đề, đây là sự linh hoạt của tác giả khi viết thể hịch.)
?Trần Quốc Tuấn có vai trò gì trg bài hịch này?
- Mục tiêu: 
 + Học sinh cảm nhận được lòng yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thể hiện qua lòng căm thù giặc, tinh thần quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
 + Nắm được đặc điểm cơ bản của thể hịch, thấy được đặc sắc nghệ thuật văn chính luận của Hịch tướng sĩ.
- PP: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, đọc diễn cảm, phân tích, tổng hợp, bình giảng.
- Năng lực: Giải quyết vấn đề, thuyết trỡnh trước lớp, hợp tác, cảm thụ văn học
- PP: Đàm thoại nêu vấn đề, thảo luận cặp đôi, phân tích chi tiết, bình giảng
-NL: Trình bày vấn đề, hợp tác, cảm thụ thẩm mĩ.
- Hình thức: cá nhân, nhóm
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Thời gian: 23 phút
-HS đọc phần 1:
? Những nhân vật nào đc nêu gương trg bài hịch?
? Những n/vật đc nêu gương có địa vị XH ntn?
? Các n/vật này tuy địa vị XH khác nhau, nhưng ở họ có những điểm nào chung?
? Tại sao tác giả lại chỉ nêu các gương ở TQ, thậm chí cả gương Cốt Đãi Ngột Lang ( Mông Cổ)?
? Em có nhận xét gì về NT nghị luận ở phần mở bài? T/dụng của bp NT đó?
? Tác giả nêu gương sáng trg l.sử nhằm m.đích gì?
*Vai trò của tác giả:
- Dùng lí lẽ và dẫn chứng để khích lệ lòng yêu nước, căm thù giặc của các tướng.
- Dùng t/cảm y/nước nồng nàn của mình để lôi cuốn t/cảm y/nước của người đọc (nghe)
II-Phân tích:
1-Nêu gương trung thần nghĩa sĩ.
- Kẻ Tín (Tướng của Hán Cao Tổ)
- Do Vu: (Tướng của Sở Chiêu Vương)
- Dự Nhượng (gia thần của Trí Bá)
- Thân khoái ( viên quan giữ ao cá của Tể Trung Công)
- Kính Đức (đời Đường)
- Cảo Khanh
- Vương Công Kiên, Tì tướng Nguyễn Văn Lập
- Cốt Đãi Ngột Lang, tì tướng Xich Tu Tư
(Có người là tướng như: Do vu, Vương Công Kiên,Cốt Đãi Ngột Lang, Xích Tu Tư. Có người là gia thần như: Dự Nhượng, Kính Đức. Có người làm quan nhỏ coi giữ ao cá như: Thân Khoái.
=> Sẵn sàng chết vì vua, vì chủ tướng, k sợ nguy hiểm hoàn thành x/sắc nhiệm vụ.
( GV: Đó chỉ là 1 thói quen truyền thống của các nhà nho, nhà văn VN chịu a/hưởng sâu sắc văn hóa Hán. Tác giả nêu cả những tấm gương các tướng Mông- Nguyên, dang là kẻ thù của đất nước, nhưng điều cơ bản là hướng vào t/thần, ý chí hi sinh vì vua,vì chủ của họ.)
=> Dùng phép liệt kê, dẫn chứng kết hợp với nhiều câu cảm thán ( phê phán lối “ Khư khư theo thói nữ nhi thường tình” của binh sĩ.
+ Thuyết phục người nghe tin tưởng vào điều muốn nói bởi những chứng cớ khách quan, có thật.
+ Bộc lộ t/cảm tôn vinh ngưỡng mộ của người viết đối với những gương sáng trg l.sử.
=> Khích lệ lòng trung quân ái quốc của tướng sĩ thời Trần
HĐ 3- Luyện tập 
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 3 phút
? Đọc lại diễn cảm đoạn văn vừa phân tích ?
HĐ 4:Vận dụng 
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 5 phút
? Nêu cảm nhận của em về ĐV vừa phân tích đó ?
HĐ 5 : Tìm tòi, mở rộng: 1phút
+ Học kĩ, hiểu kĩ các nội dung đã học.
+ CBBM: Các nội dung còn lại.
 ***********************************
Tiết 95- Văn bản: HỊCH TƯỚNG SĨ ( TT) NS:13/2/2019
 ( Trần Quốc Tuấn)
A- Mục tiêu cần đạt: Học xong bài học, HS đạt được: 
1- Kiến thức:
+ giúp học sinh cảm nhận được lòng yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thể hiện qua lòng căm thù giặc, tinh thần quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
+ Nắm được đặc điểm cơ bản của thể hịch, thấy được đặc sắc nghệ thuật văn chính luận của Hịch tướng sĩ.
+ Thấy được đặc sắc nghệ thuật văn chính luận của HTS.
- THQP: Lòng tự hào dân tộc về truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của ông cha ta.
2- Kĩ năng: 
+Đọc- hiểu VB viết theo thể hịch, tìm hiểu và phân tích nghệ thuật lập luận
+Nhận biết được ko khí thời đại sục sôi thời trần ở thời đểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc kháng chiến chống Mông- Nguyên xâm lược lần thứ 2.
+Phân tích đc nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cố trong VB nghị luận trung đại.
3- Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước và kính yêu tổ tiên.	
4-Định hướng năng lực :
NL giải quyết vấn đề, cảm thụ thẩm mĩ, hợp tác, sáng tạo...
B- Chuẩn bị: 	 
- GV: Soạn giáo án. SGK, bảng phụ
- HS: Học bài cũ, chuẩn bị tốt các nội dung của bài mới.
C- Tổ chức các hoạt động dạy và học: 
 HĐ 1: Khởi động
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 5 phút
-Ổn định tổ chức:
- Kiểm tra bài cũ: 
?Trình bày những hiểu biết của em về tác giả TQTuấn và thể hịch ? 
?Phân tích đoạn 1 của VB để thấy đc m.đích của tác giả?
-Khởi động vào bài mới: GV
GV Giới thiệu một vài hình ảnh về chiển thắng Mông nguyên Thời nhà trần sau đó bắt vào bài.
HĐ2: Hình thành kiến thức mới
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân, cặp đôi
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 33 phút
HĐ của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
- HS đọc “ Huống chi ta cũng vui lòng”
?Tình hình Đại Việt nửa năm 1284 đc tác giả nêu ra ntn?
? H/ảnh quân giặc hiện lên qua những chi tiết nào?
? Để làm nổi bất h/ảnh lũ giặc, tác giả sd bp NT gì?
? Tác giả tố cáo chúng trên những phương diện nào?
? Từ đó em thấy cảm xúc nào của tác giả đc bộc lộ?
2- Tình hình đất nước và nỗi lòng của vị chủ tướng.
-Thời loạn lạc, buổi gian nan ( quân Mông- Nguyên lâm le xâm lược đất nước ta lần thứ 2)
*Hình ảnh kẻ thù:
- Sứ giặc đi lại nghênh ngang.
- Uốn lưỡi cú diêu, sỉ mắng
- Đem thân dê chó bắt nạt
- Đòi ngọc lụa, thu bạc vàng
- Nuôi hổ đói.
=>- Ngôn từ gợi h/ảnh (“ nghênh ngang, uốn lưỡi, thân dê chó”
 - Những lời lẽ ẩn dụ cụ thể sinh động- vật hóa kẻ thù ( thân dê chó)
 - Giọng văn mỉa mai châm biếm, câu văn biền ngẫu
=> Tác giả vạch trần bản chất của giặc là những kẻ bạo ngược, vô đạo, tham lam coi chúng như loại cầm thú. Lên án thái độ hành vi khinh mạn, hống hách bạo ngược của giặc.
=> Tác giả căm ghét khinh bỉ kể thù và đau xót cho đất nước.
 (GV: Đoạn văn ko những tiêu biểu cho lòng căm thù giặc, mà còn tiêu biểu cho t/thần cảnh giác của dt)
HS đọc “Ta thương vui lòng”
? Trước tình hình đất nước đang bị kẻ thù giày xéo, TQT đã bộc lộ tâm sự của mình ntn?
? Nhận xét về câu văn, cách dùng từ và giọng điệu của tg trong đoạn văn trên?
? Với bp NT trên góp phần thể hiện tâm sự của TQT ntn?
? Từ tâm trạng căm uất ấy, TQT thể hiện ý chí ntn?
- HS đọc “ Các ngươichẳng kém gì”
? Em có nhận xét gì về cấu tạo của câu văn?
?Cách tạo lập câu văn ấy có t/d gì trg việc diễn tả mq hệ chủ tướng?
- HS đọc “ Naycó đc k”
? Sau khi khẳng định mq hệ giữa ông và tướng sĩ, ông đã phê phán lối sống của đám tướng ntn?
? Tác giả đã phân tích hậu quả của lối sống này ntn?
? Em có nhận xét gì về cách lập luận, lời văn, giọng văn trong đoạn văn trên?
? Với bp NT trên, tác giả muốn diễn tả điều gì?
- HS đọc “ nay ta bảo hết”
? Sau khi phê phán nghiêm khắc tác giả “ bảo thật” các tì tướng điều gì?
? Em có nhận xét gì về cấu trúc đoạn văn? Nó có t/d gì trg việc thể hiện kết quả của sự thay đổi thái độ và hành động sống của các tì tướng?
* Tâm sự của TQTuấn:
- Tới bữa quên ăn.
- Nữa đêm vỗ gối.
- Ruột đau như cắt.
- Nước mắt đầm đìa
- Chỉ căm tức rằng chưa sả thịt, nột da, nuốt gan, uống máuxin làm.
-> Câu văn dài có 2 ý liên kết nhau trg đoạn văn ( nỗi đau xót tiếp đó là nỗi căm hờn kẻ thù)
- Dùng những động từ chỉ trạng thái tâm lí và h/động mãnh liệt (“ quên, vỗ, sả, lột, nuốt, uống”)
- Giọng điệu thống thiết, hào sảng rất phù hợp với lối khoa trương, cường điệu của thể hịch.
=> Diễn tả 1 cách ấn tượng trạng thái căm uất sục sôi hận thù rát bỏng của 1 trái tim vĩ đại và ý chí sả thân cứu nước của TQT.
( GV: Lòng yêu nước chí căm thù của TQT cũng chính là lòng yêu nước, trách nhiệm của mỗi con người trước vận mệnh đất nước, sự tồn vong của vương triều, thanh danh tướng soái, số phận tướng sĩ và nhân dân.)
=> TQT quyết tâm muốn h/động hi sinh cứu nước, thà chết “ trăm thân phơi nội cỏ, nghìn xác gói da ngựa” chứ k chịu lùi, k chịu mất nước.
3. Thái độ của TQT đối với tướng sĩ:
- Câu văn có 2 vế song hành đối xứng ( câu văn biền ngẫu) gắn bó khăng khịt bền chặt giữa chủ tướng TQT và các nghĩa sĩ.
* Diễn tả mq hệ chủ tớ phân minh, ân tình trọn vẹn, q hệ này đã có từ lâu, biểu hiện rõ rệt qua sự săn sóc ân cần chu đáo của chủ soái với tướng sĩ: “ Các ngươi ở cùng tacho áo”
- Là t/thần đồng cam cộng khổ: “ Lúc trận mạcvui cười”
=> Đó là cách đối đại đẹp trên 2 phương diện: Vật chất và t/thần.
* Phê phán trách móc đám tướng sĩ dưới quyền
- Không biết nhục, k biết lo cho chủ và triều đình, k biết căm tức hổ thẹn “ nhìn chủ nhục k biết thẹn”
- Ham thú vui tầm thường: “ Lấy việc chọi gà làm vuimê tiếng hát”
-> Đó là lối sống danh dự và bổn phận cầu an hưởng lạc.
=> Hậu quả của lối sống cầu an hưởng lạc vô trách nhiệm, k tạo ra đc khả năng đề kháng hữu hiệu khi giặc tới.
- Mất hết sinh lực tâm lí đánh giặc “ cựa gà trốnggiặc điếc tai”
-> Nước mất nhà tan, thân dnh mai một, tiếng xấu để đời “ chẳng những thái ấp phỏng có đc k?”
=> Lập luận khéo léo chặt chẽ kết hợp lí lẽ và t/cảm để thuyết phục tướng sĩ.
- Giọng văn khi thì ôn tồn, thống thiết, nghĩa nặng tình sâu, khi thì chì triết sâu cay, trách măng nghiêm túc, khi mỉa mai châm chọc, khi văn hỏi truy bực. Đặc biệt là giọng khích tướng thể hiện ở những lời văn kích thích lòng tự trọng tướng sĩ thời Trần.
- Lời văn giàu h/ảnh rất rành mạch, giàu cảm xúc sắc thái biểu hiện.
=> biện pháp NT lặp lại và tăng cấp, tác giả tỏ thái độ phê phán nghiêm khắc đối với những kẻ cầu an hưởng lạc, vô trách nhiệm, đồng thời thức tỉnh ở họ ý thức d.tộc, trách nhiệm của người dân trước họa xâm lăng.
4- Lời kêu gọi tướng sĩ:
- Tác giả chỉ ra thái độ sống đúng đắn hiện thời cho tướng sĩ.
+ Nêu cao tinh thần cảnh giác
+ Tích cực tập luyện quân sĩ, trau dồi binh thư để sẵn sàng chiến đấu và chiến thăng quân xâm lược
- Đoạn văn lặp lại cấu trúc của đoạn trên: điệp ngữ- tăng tiến.
- Trái ngước với viễn cảnh thê thảm, đau xót là viễn cảnh huy hoàng vẻ vang.
( GV: Ở đoạn trên tác giả chỉ ra: đầu hàng thất bại thì mất tất cả, thì nhục nhã muôn đời. Ở đoạn văn dưới là kết quả của sự thắng lợi: đc tất cả cả chung và riêng. Nếu ở trên là dùng hàng loạt từ phủ định: k còn, cũng mất, bị tan, cũng k thì ở đoạn văn dưới là hàng loạt từ khảng định: mãi mãi vững bền, đời đời hưởng thụ, sử sách lưu thơm.)
? Nhận xét về cách kết đoạn?
? Tiếp đó tác giả đưa ra chủ trương mệnh lệnh gì?
? TQT lập luận ntn để tì tướng tâm phục, khẩu phục
( Thái độ dứt khoát cương quyết này là cần thiết, có tác dụng thanh toán lối sống cá nhân trù trừ nhút nhát nhập vào hàng ngũ quyết chiến quyết thắng) 
? Liên hệ lịch sử chống quân xâm lược thời Trần để thấy đc vai trò, chủ trương của việc học “ Binh thư yếu lược”?
THQP: Học xong văn bản, trong em dấy lên tình cảm gì?
? Khái quát những nét về NT của VB?
? Bài hịch phản ánh vấn đề gì?
- HS đọc ghi nhớ SGK. 
- Kết cấu đoạn giống như kết cấu đoạn trên, chỉ thêm từ “k”- như lời khảng định vừa đanh thép vừa xoáy sâu vào tâm trí người nghe như là những kết luận hiển nhiên k thể khác.
- TQT ra lệnh cho chiến sĩ học tập “ Binh thư yếu lược”
- TQT vạch ra 2 con đường: “sống- chết”, “vinh- nhục” đạo thần chủ hay kẻ nghịch thù để tướng sĩ thấy rõ chỉ có thể chọn 1.
- HS liên hệ.
- GV nhận xét, bổ sung.
Lòng tự hào dân tộc về truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của ông cha ta.
III-Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Lập luận khích lệ ý chí, lập công danh lòng tự trọng cá nhân, tự tôn dân tộc, căm thù giặc, tinh thần trung quân, ái quốc, nghĩa tình cốt nhục.
- Kết hợp hài hòa giữa yếu tố chính luận và yếu tố văn chương
- Nội dung tư tưởng, luận điểm, luận chứng chặt chẽ, lời văn gợi cảm.
2. Nội dung:
Phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dt trong cuộc k/c chống ngoại xâm thể hiện qua lòng căm thù, ý chí quyết chiến thắng kẻ thù xâm lược.
HĐ3: Luyện tập
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian:3 phút
 ? Nêu hiểu biết của em về giá trị ND, NT VB?
HĐ 4: Vận dụng
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian:4 phút
Viết đoạn văn nêu cảm tưởng của em về bài Hịch tướng sĩ.
H Đ5: Tìm tòi, mở rộng: 1 phút
- Nắm chắc ND, NT bài thơ
- Soạn bài “Hành động nói”
************************
Tiết 96- Tiếng Việt: HÀNH ĐỘNG NÓI NS:14/2/2019
A- Mục tiêu cần đạt: Học xong bài học, HS đạt được:
1- Kiến thức:
+ Khái niệm về hành động nói.
+ Các kiểu hành động nói thường gặp.
2- Kĩ năng: 
+ Xác định hành động nói trg các VB đã học và trong giao tiếp.
+ Tạo lập được hành động nói phù hợp với giao tiếp.
3- Thái độ: Học tập nghiêm túc; tích cực, chủ động, sáng tạo.
4- Định hướng năng lực
 Tự học, giải quyết vấn đề ,sáng tạo, hợp tác, giao tiếp.
B- Chuẩn bị: 	 
+ Giáo viên: SGK, STK, Giáo án, bảng phụ.
+ Học sinh: Học bài cũ, tìm hiểu trước nội dung bài mới.
C- Tổ chức các hoạt động dạy và học:
HĐ 1: Khởi động 
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 5 phút
- Ổn định tổ chức: 
- Kiểm tra bài cũ
? Nêu đặc điểm chức năng của phủ định? Cho VD?
? Làm bài tập 4 (SGK)
-Khởi động bài mới: 
 - GV cầm phấn viết lên bảng, đi trên bục giảng.
? Nêu tên hành động của cô giáo vừa thực hiện ?
+ Hành động viết và hành động đi
* Như vậy, viết, đi, là hành động. Và nói cũng được gọi là một hành động. Vậy hành động nói là gì ? -> Tìm hiểu nd bài học.
HĐ2:Hình thành kiến thức mới
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm, KT khăn phủ bàn
- Hình thức: cá nhân, nhóm nhỏ
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 20 phút
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
- Học sinh đọc ví dụ - SGK / Tr.62
TL nhóm: 5 phút
GV chia lớp làm 8 nhóm
-GV giao Nv:
? Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích chính là gì ?
? Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy ? 
? Lí Thông có đạt được mục đích của mình không ?
? Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng phương tiện gì ?
- HS thực hiện Nv
- HS báo cáo, trao đổi, NX
- GV nhận xét, chốt KT:
- Lời nói của Lí Thông: ''Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi'' là một hành động nói.
? Vậy thế nào là hành động nói ?
( Hành động nói được thực hiện bằng cái gì ? để làm gì ? )
+ HS đọc ghi nhớ.
- Cho hs lấy VD:
- Học sinh quan sát lại ví dụ mục I.
? Ngoài những câu đã phân tích, mỗi câu còn lại trong lời nói của Lí Thông đều nhằm một mục đích nhất định, những mục đích ấy là gì ?
- Học sinh đọc mục II.2
? Chỉ ra các hành động nói trong đoạn trích II.2 và cho biết mục đích của mỗi hành động ?
- GV: Dựa theo mục đích của hành động nói, người ta đặt tên cho hành động nói.
Như vậy, có thể kết luận, hành động nói thường gặp gồm có:
- HS đọc ghi nhớ.
? Với mỗi kiểu hành động nói, hãy đặt một ví dụ ?
+ HS đặt. Bạn nhận xét. GV chữa.
* Bài tập nhanh: Những câu sau đây thực hiện hành động nói nào?
HĐ 3: Luyện tập
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận cặp đôi 
- Hình thức: cá nhân, nhóm nhỏ
- Phẩm chất: chăm chỉ, hợp tác
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian: 15 phút
Bài tập 1:
? Trần Quốc Tuấn viết ''Hịch tướng sĩ'' nhằm mục đích gì ?
- HSđọc yêu cầu, đọc đoạn trích
? Chỉ ra cách hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích đã cho ?
 ( Tương tự, HS làm tiếp phần b, c )
I - Hành động nói là gì ?
1. Tìm hiểu ví dụ:
* NX
+ Mục đích: Đẩy TS đi, để lại con chằn tinh cho mình hưởng lợi
+ Câu thể hiện rõ nhất mục đích: ''Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi''.
+ Có, vì nghe Lí Thông nói, Thạch Sanh vội vàng từ giã mẹ con Lí Thông ra đi.
+ Lời nói.
*. Kết luận:
=> Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm đạt một mục đích nào đó.
 2- Ghi nhớ 1: SGK-Tr. 62.
II- Một số hành động nói thường gặp: 
1- Tìm hiểu ví dụ:
a- Ví dụ 1:
- Câu 1: “ Con trăn ấy đã lâu” =>để trình bày. 
- Câu 2: “Nay em giết thịt nó tội chết”=> để đe doạ.
- Câu 3: “Thôitrốn đi ngay”=> đuổi khéo 
- Câu 4: “ Có chuyện gì lo liệu” =>hứa hẹn
b- Ví dụ 2:
-“ Vậy bữa sauở đâu” => Hỏi
-“ Con sẽ ăn thôn Đoài” => thông báo
-“ U nhất địnhư” =>hỏi
-“ U không cho conư” => hỏi.
-“ Khốn nạn! Trời ơi! => Câu cảm bộc lộ cảm xúc.
=> + Lời cái Tí: để hỏi 
 để bộc lộ cảm xúc 
 + Lời chị Dậu: tuyên bố hoặc báo tin
*- Kết luận:
Hành động nói thường gặp gồm có:
+ Hành động hỏi
+ Hành động trình bày
+ Hành động điều khiển
+ Hành động hứa hẹn.
+ Hành động bộc lộ cảm xúc.
2- Ghi nhớ 2: SGK-Tr. 63.
- Một đêm nọ Thận thả lưới ở suối vắng như thường lệ -> h/đ kể.
- Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều-> h/đ giới thiệu.
- Con nhà người ta 7,8 tuổi đã đi ở chăn bò. Còn mày chẳng được tích sự gì?-> h/đ Than phiền.
- Đứa nào lấy được bưởi lên tao sẽ thưởng -> h/đ thách đố.
- Hãy vẽ ngay cho ta một chuyêcs thuyền- > h/đ Y/cầu, ra lệnh
- Thế thì phải giục anh ấy ăn mau đi k nữa người ta sắp vào rồi đấy -> h/đ khuyên bảo
- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ -> h/đ mắng.
- Cháu cảm ơn ông! Cảm ơn ông! -> h/đ cảm ơn.
=> Các h/đ nói trg thực tế vô cùng đa dạng và phong phú.
II: Luyện tập: 
Bài 1: 
Trần Quốc Tuấn viết ''Hịch tướng sĩ'' nhằm mục đích khích lệ, kêu gọi tướng sĩ học tập ''Binh thư yếu lược'' do ông soạn ra và khích lệ lòng yêu nước, căm thù giặc của tướng sĩ.
* Câu: “ Nếu các ngươi... nghịch thù”
+ Mục đích của câu: Phân tích, so sánh để khuyên tướng sĩ học tập sách “ Binh thư yếu lược”
=> Sẽ thực hiện được mục đích chung: Yêu nước, căm thù giặc -> Xả thân vì nước, diệt giặc bảo vệ đất nước.
Bài 2
a
+ Bác trai đã khá rồi chứ ? hành động hỏi.
+Này, bảo bác ấy ... cho hoàn hồn.
 hành động điều khiển, bộc lộ cảm xúc.
+ Vâng, cháu cũng ... còn gì.
 hành động hứa hẹn, trình bày
=>Hành động: hỏi, điều khiển, bộc lộ cảm xúc, hứa hẹn, trình bày, 
b- Hành động: thông báo, hỏi, bộc lộ cảm xúc, ..
c- Hành động: thông báo, hỏi, 
 HĐ 4: Vận dụng
- Phương pháp, Kt: Nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: cá nhân
- Phẩm chất: chăm chỉ
- Năng lực: giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Thời gian:4 phút
Viết đoạn văn có sử dụng hành động nói.
HĐ 5- Tìm tòi, mở rộng: 1 phút
+ Học kĩ nội dung bài học, xem các BT đã làm, làm BTVN
+ CBBM: Trả bài viết TLV số 5
 **********************************