Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 46: Văn bản: Đồng chí (Chính Hữu)

®ång chÝ 
-CHÍNH HỮU- 
Tiết 46 : 
KCCP 
Tác phẩm của Chính Hữu 
* Chính Hữu nói về sự ra đời của bài thơ “ Đồng chí ” 
“  Cuối năm 1947, tôi tham gia chiến dịch Việt Bắc -Thu đông (1947). Chúng tôi phục kích từng chặng đánh , phải nói là gian khổ.Bản thân tôi phong phanh trên người một bộ áo cánh , đầu không mũ , chân không giày . Đêm ngủ phải rải lá khô để nằm , không chăn , màn . Sau đó tôi ốm , phải nằm lại điều trị ; đơn vị cử một đồng chí ở lại săn sóc tôi . Trong khi ốm , nằm tại nhà sàn heo hút , tôi làm bài thơ “ Đồng chí ” 
  Trong bài thơ , có những chi tiết không phải là của tôi , mà là của bạn , nhưng cơ bản thì là của tôi . Tất cả những hình ảnh gian khổ của đời lính thiếu ăn , thiếu mặc , sốt rét , bệnh tật  bạn và tôi đều cùng trải qua. Trong những hoàn cảnh đó,chúng tôi là một , gắn bó trong tình đồng đội .” 
ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu ) 
Qu ª h­¬ng anh n­íc mÆn , ® ång chua 
Lµng t«i nghÌo ® Êt cµy lªn sái ®¸. 
Anh víi t«i ®«i ng­êi xa l¹ 
Tù ph­¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau , 
Sóng bªn sóng , ® Çu s¸t bªn ® Çu 
§ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ . 
§ ång chÝ ! 
Ruéng n­¬ng anh göi b¹n th©n cµy 
Gian nh µ kh«ng , mÆc kÖ gió lung lay 
GiÕng n­íc gèc ®a nhí ng­êi ra lÝnh . 
Anh víi t«i biÕt tõng c¬n ín l¹nh 
Sèt run ng­êi v ừ ng tr¸n ướt må h«i . 
¸ o anh r¸ch vai 
QuÇn t«i cã vµi m¶nh v¸ 
MiÖng c­êi buèt gi ¸ 
Ch©n kh«ng giµy 
Th­¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay 
§ªm nay rõng hoang s­¬ng muèi 
§ øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi 
§ Çu sóng tr¨ng treo . 
Cơ sở hình thành tình đồng chí 
Những biểu hiện của tình đồng chí . 
Bức chân dung về người lính 
Qu ª h­¬ng anh n­íc mÆn , ® ång chua 
Lµng t«i nghÌo ® Êt cµy lªn sái ®¸. 
Anh víi t«i ®«i ng­êi xa l¹ 
Tù ph­¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau , 
Sóng bªn sóng , ® Çu s¸t bªn ® Çu , 
§ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ . 
§ ång chÝ ! 
nước mặn đồng chua 
đất cày lên sỏi đá 
 Xuất thân từ nông dân nghèo khó 
 Quê hương anh 
 Làng tôi nghèo 
Qu ª h­¬ng anh n­íc mÆn , ® ång chua 
Lµng t«i nghÌo ® Êt cµy lªn sái ®¸. 
Anh víi t«i ®«i ng­êi xa l¹ 
Tù ph­¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau , 
Sóng bªn sóng , ® Çu s¸t bªn ® Çu , 
§ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ . 
§ ång chÝ ! 
Sóng bªn sóng , ® Çu s¸t bªn ® Çu , 
§ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ . 
§ ång chÝ ! 
súng : nhiệm vụ chiến đấu 
đầu : suy nghĩ , ý chí 
hoán dụ 
Đồng chí ! 
Từ đôi người xa lạ -> Đôi bạn chiến đấu -> Đôi tri kỉ -> Đồng chí 
Tình đồng chí : Một sự phát hiện mới , một lời khẳng định , đồng thời như một cái bản lề gắn kết đoạn đầu với đọan sau . Đó là thứ tình cảm thiêng liêng cao quý của những người nông dân mặc áo lính trong thời kì chống Pháp . 
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày 
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay 
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính . 
mặc kệ 
Ruộng nương 
Gian nhà 
Giếng nước 
gốc đa 
-> Sẵn sàng hy sinh hạnh phúc riêng tư , ra đi vì nghĩa lớn , vì nhiệm vụ với thái độ dứt khoát , mạnh mẽ . 
ẩn dụ 
nhân hoá 
Anh víi t«i biÕt tõng c¬n ín l¹nh 
Sèt run ng­êi võng tr¸n ­ ít må h«i. 
Aã anh r¸ch vai 
QuÇn t«i cã vµi m¶nh v¸ 
MiÖng c­êi buèt gi ¸ 
Ch©n kh«ng giµy 
Th­¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay . 
tả thực 
§ªm nay rõng hoang s­¬ng muèi 
§ øng c¹nh bªn nhau chê gi¨c tíi 
§ Çu sóng tr¨ng treo . 
súng 
trăng 
>< 
Chiến tranh 
Thực tại 
Chiến sỹ 
Mơ mộng 
Thi sỹ 
Thực tại khốc liệt , tương lai hòa bình , chiến đấu để bảo vệ hòa bình . 
Tâm hồn thi sỹ trong con người chiến sỹ => Tâm hồn lãng mạn của người lính 
Hòa bình 
Đầu súng trăng treo 
Họ là những người nông dân ra đi từ những miền quê nghèo của Tổ quốc . 
Họ đến với kháng chiến bằng tinh thần tự nguyện . 
Họ có tình yêu quê hương tha thiết . 
Cuộc sống kháng chiến đầy gian lao , thiếu thốn , họ vượt lên bằng ý chí , niềm tin, nghị lực và bằng tình đồng chí , đồng đội cao đẹp . 
Họ là những con người có tâm hồn lãng mạn . 
CÂU HỎI THẢO LUẬN : 
Em cảm nhận gì về hình ảnh người lính thời kháng chiến chống Pháp ? 
Hình ảnh , ngôn ngữ chân thực , giản dị 
Tình đồng chí keo sơn , gắn bó 
TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU 
Tªn khai sinh cña Chính Hữu ? 
T 
R 
 
N 
Đ 
I 
N 
H 
Đ 
Ă 
C 
Cụm từ nào thể hiện râ nhÊt tình đồng chí keo sơn gắn bó ? 
Ô 
Đ 
I 
T 
R 
Nguồn gốc xuất thân của những người lính ? 
N 
Ô 
N 
G 
D 
 
Trong khổ 3, hình ảnh nào thể hiện bút pháp lãng mạn ? 
G 
Từ nào thể hiện râ nhÊt sự quyÕt t©m của người lính ? 
Ă 
C 
K 
Ê 
Chính Hữu được nhà nước trao tặng giải thưởng gì ? 
H 
Ô 
C 
I 
M 
I 
Mét trong nh ữ ng ® Æc ® iÓm vÒ ng«n ng ữ cña bµi th ¬ 
I 
B 
I 
N 
H 
D 
Sai rồi 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
I 
K 
I 
N 
T 
R 
Ă 
N 
M 
H 
N 
H 
* Hướng dẫn học bài: 
 Học thuộc lòng bài thơ 
 Phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ . 
 Nắm vẻ đẹp người lính thời chống Pháp . 
 Chuẩn bị bài : Bài thơ về tiểu đội xe không kính . 
 + Đọc kỹ văn bản & phần chú thích . 
 + Soạn các câu hỏi trong SGK. 
 + So sánh hình ảnh người lính thời chống Mỹ với hình ảnh người lính thời chống Pháp .